*Σκέψεις "ενός Σόλωνα από τη Νέα Υόρκη", που γράφτηκαν τον Σεπτέμβριο του 2006. (www.nysolon.blogspot).
Ανήκω στη γενιά που γεννήθηκε στη μεταπολεμική δεκαπενταετία 45-60 και ανδρώθηκε μέσα στην επταετία και τα πρώτα χρόνια μετά την απελευθέρωση.
Στη γενιά που αγωνίστηκε. Οι πιο μεγάλοι από μάς στην εποχή πριν τη χούντα, αντιμέτωποι με το κράτος και το παρακράτος, φωνάζοντας στους δρόμους 1-1-4 και οι μικρότεροι αργότερα στη Νομική και στο Πολυτεχνείο.
Και να που το πλήρωμα του χρόνου ήρθε, το 1974, για ένα νέο ξεκίνημα . Αργά μα σταθερά μπήκαμε σ' ένα δρόμο πρωτόγνωρο και για μάς και για την Ελλάδα.
Δεν χρειαζόταν πια να παίρνουμε δύο εφημερίδες και να κρύβουμε τη δικιά μας μέσα στην άλλη. Αρχίσαμε να πηγαίνουμε σε κομματικές συγκεντρώσεις, φεστιβάλ, ομιλίες, χωρίς να κοιτάζουμε πίσω μας για τον “χαφιέ που μας ακολουθεί’’.
Και σιγά σιγά χωρίς να το καταλάβουμε και πολύ, η γενιά μας, η γενιά των αγώνων και των αγωνιστών πήρε τη δύναμη της εξουσίας στα χέρια της. Πιάσαμε βάρδια σε στιγμές ιστορικές, πάνω που άρχιζε το τραίνο του εκσυγχρονισμού να βγάζει ατμούς.
Η πραγμάτωση των αγώνων για μια καλλίτερη ζωή, των ονείρων για ένα καλλίτερο αύριο ήταν στο χέρι μας. Είχαμε θέση ελέγχου, μπορούσαμε να οδηγήσουμε τον τόπο προς το όραμα. Αλλού όμως το όνειρο κι αλλού το θάμα. Οι αγώνες , για ένα καλλίτερο αύριο, μεταλλάχθηκαν σε βόλεμα, σε ρεμούλα και σε δε βαριέσαι. Η ελπίδα για τον «ήλιο της δικαιοσύνης» εξαργυρώθηκε σε αναδοχές, σε προμήθειες και άλλα παρόμοια. Αντί να οδηγήσουμε τη χώρα σύμφωνα με τη γραμμή πορείας που νεώτεροι είχαμε χαράξει, την αφήσαμε να τσουλήσει. Οι προτεραιότητες άλλαξαν, οι αξίες εκφυλίστηκαν. Ανυψώσαμε σε βάθρο τον έξυπνο τον καταφερτζή το λαμόγιο και την αρπαχτή και παραμελήσαμε την πρόοδο, το πρόγραμμα, την παιδεία.
Με λίγα λόγια τα κάναμε θάλασσα. Ναι τα κάναμε θάλασσα. Και καθώς η γενιά μας αρχίζει να αποχωρεί, δίνοντας τη σκυτάλη στους επόμενους, πρέπει να βρούμε ένα τρόπο να ζητήσουμε συγνώμη από τις γενιές που ακολουθούν.
Συγνώμη γιατί πολλά απ τα προβλήματα που θα βρουν μπροστά τους θα μπορούσαμε να τα είχαμε λύσει εμείς. Συγνώμη για την μεγάλη ευκαιρία που αφήσαμε να πάει χαμένη.
Και να που το πλήρωμα του χρόνου ήρθε, το 1974, για ένα νέο ξεκίνημα . Αργά μα σταθερά μπήκαμε σ' ένα δρόμο πρωτόγνωρο και για μάς και για την Ελλάδα.
Δεν χρειαζόταν πια να παίρνουμε δύο εφημερίδες και να κρύβουμε τη δικιά μας μέσα στην άλλη. Αρχίσαμε να πηγαίνουμε σε κομματικές συγκεντρώσεις, φεστιβάλ, ομιλίες, χωρίς να κοιτάζουμε πίσω μας για τον “χαφιέ που μας ακολουθεί’’.
Και σιγά σιγά χωρίς να το καταλάβουμε και πολύ, η γενιά μας, η γενιά των αγώνων και των αγωνιστών πήρε τη δύναμη της εξουσίας στα χέρια της. Πιάσαμε βάρδια σε στιγμές ιστορικές, πάνω που άρχιζε το τραίνο του εκσυγχρονισμού να βγάζει ατμούς.
Η πραγμάτωση των αγώνων για μια καλλίτερη ζωή, των ονείρων για ένα καλλίτερο αύριο ήταν στο χέρι μας. Είχαμε θέση ελέγχου, μπορούσαμε να οδηγήσουμε τον τόπο προς το όραμα. Αλλού όμως το όνειρο κι αλλού το θάμα. Οι αγώνες , για ένα καλλίτερο αύριο, μεταλλάχθηκαν σε βόλεμα, σε ρεμούλα και σε δε βαριέσαι. Η ελπίδα για τον «ήλιο της δικαιοσύνης» εξαργυρώθηκε σε αναδοχές, σε προμήθειες και άλλα παρόμοια. Αντί να οδηγήσουμε τη χώρα σύμφωνα με τη γραμμή πορείας που νεώτεροι είχαμε χαράξει, την αφήσαμε να τσουλήσει. Οι προτεραιότητες άλλαξαν, οι αξίες εκφυλίστηκαν. Ανυψώσαμε σε βάθρο τον έξυπνο τον καταφερτζή το λαμόγιο και την αρπαχτή και παραμελήσαμε την πρόοδο, το πρόγραμμα, την παιδεία.
Με λίγα λόγια τα κάναμε θάλασσα. Ναι τα κάναμε θάλασσα. Και καθώς η γενιά μας αρχίζει να αποχωρεί, δίνοντας τη σκυτάλη στους επόμενους, πρέπει να βρούμε ένα τρόπο να ζητήσουμε συγνώμη από τις γενιές που ακολουθούν.
Συγνώμη γιατί πολλά απ τα προβλήματα που θα βρουν μπροστά τους θα μπορούσαμε να τα είχαμε λύσει εμείς. Συγνώμη για την μεγάλη ευκαιρία που αφήσαμε να πάει χαμένη.
Συγνώμη.
Συνήθως συγνώμη ζητάνε αυτοί που φταίνε λιγότερο από όλους.
ReplyDeleteΣχεδόν προφητικό το κείμενο.