Monday, April 22, 2019

Οι μέρες μου κρεμασμένες...




Οι μέρες μου κρεμασμένες από ένα κινητό τηλέφωνο. Που ακόμα και στο αθόρυβο, θόρυβο κάνει. Έχω δώσει τον αριθμό μου σε ανθρώπους και υπηρεσίες, που με ειδοποιούν για κάθε σημαντικό, τάχα, που συμβαίνει στον κόσμο. Όχι, γενικώς, σε όλη την υφήλιο. Ειδικώς, στον δικό μας. Το μικρό μας περίγυρο. Αυτόν που θεωρούμε κέντρο της Γης.

Ποιος το καθορίζει τι είναι σημαντικό, μη το ρωτάτε. Ο καθένας έχει, φτιάχνει ή υπηρετεί τους δικούς του κανόνες του. Οι πολιτικοί τις ματαιοδοξίες τους. Οι δημοσιογράφοι, κάτι πολύ χειρότερο. Τον φόβο μη μας ξεφύγει το ασήμαντο. Την υστερία μήπως και μεταδώσουμε δεύτεροι ή τρίτοι την καταστροφή, τον θάνατο.
Ένα «ντίνγκ» στα μηνύματα, με ειδοποιεί ότι στο μέιλ μου έχω νέα. Σχεδόν ταυτόχρονα, ένα πιο βαρυκουδουνάτο σήμα επιβεβαιώνει ότι αυτό που μουπε μόλις το sms, τώρα είναι στο ηλεκτρονικό μου ταχυδρομείο.

Από τη μέρα που ήρθε στα πράγματα ο ΣΥΡΙΖΑ, ο μηχανισμός παραγωγής και μετάδοσης «ειδήσεων» είναι ανελέητος. Οι πιο πολλές φέρουν την ειδοποίηση «non-paper», και λες εσύ ο αδαής «πως θα πιστέψω τώρα ένα ανύπαρκτο, όπως αυτοχαρακτηρίζεται, χαρτί;». Κι όμως, άλλοι το έχουν ήδη δώσει στον αέρα. Τόχουν κιόλας απλώσει στα ηλεκτρονικά τους περίπτερα, κι αρχίζει να μαζεύει χτυπήματα. Έτσι λέμε πια την ανάγνωση – χτύπημα. Και αυτό έχει κριτήριο η διαφημιστική αγορά όταν είναι να μοιράσει ρεκλάμες.

Εμένα όμως δεν με ενδιαφέρει αυτό το αλισβερίσι. Θέλω να μαθαίνω πραγματικά γεγονότα, όχι ανακοινώσεις. Με νοιάζει η ψυχική μου υγεία, καθώς όλο αυτό το «πράγμα» συμβαίνει συνεχώς, ασταμάτητα, όλη μέρα, και κάπως ο Μεγάλος Αδελφός με έχει χρήσει τοποτηρητή της ενημέρωσης στο δικό μου χωριό και έχω πελαγώσει. Ποιο χαρτί λέει την αλήθεια; Ποια ανακοίνωση είναι τεκμηριωμένη; Ποια πληροφορία έχει διασταυρωθεί; Ποιο κουτσομπολιό είναι αξιόπιστο; Σε ποιο αστείο να πιστέψω;

Αν σε κάτι, όμως, μας έχει φανεί χρήσιμη όλη αυτή η βιασύνη, είναι στην στροφή όσων δεν γουστάρουμε «φαστ φουντ ενημέρωση» προς μια πιο ερευνητική τεκμηρίωση των μεταδιδομένων. Μπορεί να είναι χρονοβόρο το ψάξιμο της αλήθειας. Αλλά σε κάνει πιο πλούσιο – πιστέψτε με.

Υστερόγραφο: Κάθε φορά που πάω να σβήσω μια διαφήμιση στις ηλεκτρονικές μου σελίδες, ένας «αόρατος αδερφός» με ρωτά «γιατί;», και μου αραδιάζει μια λίστα από προκατασκευασμένες απαντήσεις, όπως «είναι επιθετική», «είναι προσβλητική», «είναι ανάρμοστη», «δεν με ενδιαφέρει», και λοιπά. Πατάω μία από αυτές, και επανέρχεται αμέσως ρωτώντας με «γιατί;» πάλι. Δηλαδή, να του εξηγήσω, του αόρατου αδερφού, γιατί εμένα μία διαφήμιση, φερ ειπείν, με ένα πολύπριζο φόρτισης 5 κινητών ταυτόχρονα, δεν με ενδιαφέρει; Πάμε καλά;

Δημοσιεύτηκε τη Πρωτομαγιά του 2017 στην κυπριακή εφημερίδα "Φιλελεύθερος", αλλά γράφτηκε λίγες μέρες νωρίτερα και "τό'παιξα" στο ΒΗΜΑ FM.

«Ποιος, αλήθεια, είμ’ εγώ και που πάω;»





Στην περιοχή όπου ζω, κυριαρχεί ένα μυστήριο φορτισμένο με του κόσμου όλου τις αρχέγονες θεωρίες. Της ύπαρξης. Της βιωσιμότητας. Της αντοχής. Της συνέχειας. Του τέλους. Και της αρχής, ξανά.

Οι άνθρωποι που συναντώ, μοιράζονται μαζί μου σκέψεις που δεν τις καταλαβαίνουν. Μήπως τις καταλαβαίνω, όμως, εγώ, για να ανταποδώσω την εμπιστοσύνη τους;

Όχι! Προσποιούμαι, μονάχα. Και κουνάω καταφατικά το κεφάλι κάθε που περνάει μπροστά μου ένα χρώμα, και θέλω να πιστοποιήσω ότι μου είναι γνώριμο. Ψέματα! Ποτέ μου δεν το’ χω δει. Ποτέ μου δεν το αναγνώρισα η το αισθάνθηκα. Απλώς, καθόριζε τα αντικείμενά μου…

Φοβάμαι! Την επίκριση εκείνων που παρέσυρα  στην βεβαιότητα ότι τα γνωρίζω όλα. Την έλευση του Θείου, που δεν με βοήθησε ποτέ στην επιλογή ανάμεσα στο επιθυμητό και στο δεδομένο.

Πανηγυρίζω! Την  απελπιστική μου αδυναμία. Γεννήθηκα ώρα νυχτερινή, αβέβαιου έρωτα. Καθορίστηκα, απλώς σε στιγμή αναγκαστικής πιστοποίησης της ύπαρξής μου. Αυτή ήταν και η συνεισφορά μου στο Προξενείο.

Έλαβα πιστοποιητικό προσώπου αγνώστου προορισμού. Σημείωσαν την αφετηρία μου. Όταν με ρώτησαν που πηγαίνω, γέλασαν με την απάντηση. Τους είπα «στον φόβο της ανακάλυψης» που κρύβει, ή αποκαλύπτει, κάθε επιφυλακτικό, ή θαρραλέο μου βήμα.

Τότε – παράξενο πώς! – άρχισαν οι ύμνοι. Των μαύρων και των λευκών. Των πιστών και των απίστων. Των ζώντων και των νεκρών.

Μ’ αυτές τις αντιφάσεις έζησα χιλιάδες χρόνια τώρα. Το πρόσωπό μου άστραψε και μαράθηκε τόσες φορές, που εάν τις μετρούσα θα είχα κουραστεί ως τα έγκατα της αντοχής μου. Το σώμα μου μεταλλάχθηκε σε αμέτρητες μορφές, που άλλοτε δόξαζαν την ματαιοδοξία μου, και άλλοτε βάραιναν το πεπρωμένο μου.

Πόσο αγάπησα, όμως, όλες αυτές τις αντιφάσεις, δεν λέγεται! Τις έντυσα με τα ακριβότερα υφάσματα και τις πιο όμορφες ανταύγειες που μπόρεσα να βρω από τις αγορές και τα παζάρια όπου διαπραγματευόμουν. Τις περιέγραψα με τις πιο χρυσοκέντητες λέξεις που κατάφερα να αγοράσω από ανθρώπους που ήσαν πρόθυμοι να μου πουλήσουν ένα κομμάτι από την ψυχή τους. Τις φύλαξα εκεί όπου θα τις βρω όταν, σε κάποιο παραστράτημά μου, ανταμώσω την απόγνωση.

Δεν έχω άλλο τι να πω αυτή τη στιγμή. Ο πάγος στο κρασί μου έλιωσε. Εάν δεν πιω τώρα όσα ονειρεύτηκα και πίστεψα,  θα ξαναγυρίσω δυστυχής εκεί όπου ήμουν αύριο!


Sunday, April 21, 2019

Αχ, Μελίνα!




«Ελπίζω να δω τα Μάρμαρα πίσω στην Αθήνα προτού πεθάνω. Αν όμως έρθουν αργότερα, εγώ θα ξαναγεννηθώ» - Μελίνα Μερκούρη, Ελληνίδα ηθοποιός και πολιτικός. Και υπό τις δύο αυτές ιδιότητες αφιερώθηκε ολόψυχα στον αγώνα της επιστροφής των Γλυπτών του Παρθενώνα στον τόπο όπου «γεννήθηκαν» και εκεί από όπου τα έκλεψε ο Άγγλος λόρδος Έλγιν.

Πέθανε στις 6 Μαρτίου του 1994 στο Memorial Sloan Kettering Cancer Center της Νέας Υόρκης. Μετά από σχεδόν 3 μήνες, 15 Ιουνίου, αποχαιρετίσαμε και τον Μάνο Χατζιδάκι. Ένα μεγάλο κομμάτι του εαυτού μου άδειασε.

Λίγο καιρό πριν τον θάνατό της, η Μελίνα Μερκούρη είχε μεταβεί για να δει ιατρούς στο Λονδίνο, όπου εργαζόμουν στο BBC και ήμουν ανταποκριτής εκεί της «Ελευθεροτυπίας». Συναντηθήκαμε σε σπίτι φιλικού της προσώπου, και μιλούσαμε με τις ώρες. Ήταν η τελευταία φορά που την είδα. Η τελευταία φορά που άκουσα την τόσο χαρακτηριστική της φωνή. Που ακόμα ηχεί μέσα μου.

Η φωτογραφία είναι από εκείνη τη συνάντηση.

Friday, April 19, 2019

In Memoriam


Την Πέμπτη 19 Απριλίου 2018, έφυγε από τη ζωή αυτή ο κύριος Ρίκκος. Το Σάββατο 21 Απριλίου, τον αποχαιρετίσαμε στη Λεμεσό. Η ταυτότητά του γράφει «Ανδρέας Ιωνίδης», γεννηθείς το 1934 στη Λευκωσία, άλλη όμως πόλη τον υιοθέτησε, αυτή και τον έχει τώρα για πάντα στην αγκαλιά της. Πολίτης, οικογενειάρχης, επιχειρηματίας. Πάντοτε άφηνε τις πράξεις και το έργο του να μιλήσουν. Κάποτε, και τη σιωπή του. Τα λόγια του ήταν λίγα. Κέρδισε καθολική εκτίμηση. Ευπατρίδης με τη πραγματική έννοια του όρου. Σωστός και ακέραιος. Αυστηρός και συγκεντρωτικός – πείτε μου όμως ποιος από όλους τους παλιούς μεγάλους επιχειρηματίες και οικογενειάρχες που έβαλαν γερά θεμέλια σε αυτήν την κοινωνία δεν ήταν έτσι; Εξήγηση υπάρχει, και είναι απλή. Τίποτα δεν τους ήρθε εύκολο. Τίποτα δεν τους χαρίστηκε. Με απίστευτα σκληρή δουλειά, δημιούργησαν εκ του μηδενός, και ό,τι έκτισαν ή παρέλαβαν, το συνέχισαν με κόπο, ευλάβεια και στιβαρότητα. Ήταν, ο κύριος Ρίκκος, μέλος της γενιάς που η μισή σκόρπισε στο εξωτερικό, και η άλλη μισή έμεινε εδώ – αλλά όλοι πορεύτηκαν καλώς στη ζωή τους. Έκτισαν. Με αρχές, ήθος και εντιμότητα. Διηύθυνε την εταιρία ζωοτροφών Προβίτα, κοντά στον ιδρυτή της και πεθερό του, και στη συνέχεια μόνος του, κρατώντας  στέρεα το τιμόνι της μέχρι και την συνταξιοδότησή του. Έφυγε πλήρης ημερών. Με μία, χαρακτηριστική του ήθους του, επιθυμία προς την κόρη του για τον εγγονό του: Να τον ενθαρρύνεις και να τον εμπνεύσεις να γίνει χρήσιμος στην κοινωνία. Αυτός ήταν ο κύριος Ρίκκος. Και θα τον θυμόμαστε για πάντα.

Ο Νορβηγός ζογκλέρ*

  Στο τρένο, Παρασκευή κατά τις 11.30 το πρωί, από Κηφισιά-Μοναστηράκι. Ως το Ηράκλειο είχε γεμίσει το βαγόνι μας. «Ποιοι είμαστε;», θα αναρ...