Το Χαμόγελο της Ελλάδας...

Πήγα χθες το βραδυ στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνων, και παρακολούθησα τη συναυλία της Εθνικής Συμφωνικής Ορχήστρας της ΕΡΤ, με το έργο "... που για Αλεξανδρινό γράφει Αλεξανδρινός" του Δημήτρη Παπαδήμητρίου, επάνω σε ποιηση, βεβαίως, του Κ.Π.Καβάφη, και "Το Χαμόγελο της Τζοκόντας" του αείμνηστου Μάνου Χατζιδάκι. Η συναυλία διοργανώθηκε από τον Σύλλογο Φίλων του Ιδρύματος "Θώραξ", εις μνήμην του Ηλία Παρασκευά, συνιδρυτή, χορηγό, και φίλο του Ιδρύματος.

Ήταν εξαιρετικά και τα δύο έργα, και αξίζουν συγχαρητήρια στον μαέστρο Λουκά Καρυτινό, που διηύθυνε την ορχήστρα της ΕΡΤ η οποία, στους πολύ δύσκολους καιρούς που ζούμε, και μεσα σε μία γενική κατακραυγή για ό,τι έχει σχέση με την δημόσια ραδιοφωνία και τηλεόραση (κατακραυγή δίκαιη μερικές φορές, αλλά και συχνά σκληρή και άδικη), αποτελείται από μουσικούς σπουδαίους, που προσπαθούν να δώσουν πάντα τον καλύτερό τους εαυτό.

Με συγκίνησε ιδιαίτερα, όμως, η εκτέλεση του έργου του Μάνου Χατζιδάκι, που ειχε πολύ καιρό να το ακούσω ολόκληρο, και με τη μία, όπως λέμε. Το γεγονός ότι, στο τέλος, ο κόσμος δεν άφηνε την ορχήστρα να αποσυρθεί, και ότι μετα από μετα από 4 μπιζαρίσματα ο μαέστρος κ. Καρυτινός, σήκωσε ψηλά τις παρτιτούρες, τις "χαιρέτισε" συμβολικά, χτυπώντας τες με τη μπαγκέτα του, και φιλώντας τες με συγκίνηση, νομίζω πως τα λέει όλα.

Καθ' όλη τη διάρκεια του έργου χαμογελούσα! Χαμογελούσα φανερά (μου τόπε και η γυανικα μου), αλλά χαμογελούσα, κυρίως, από μέσα μου. Είχε καιρό να γλυκαθεί τόσο η ψυχή μου. Να ευφρανθει. Να νοιωσω, αυτό που λένε, "ψυχική ανάταση".

Εβλεπα, όμως, και πολλά από τα μέλη της ορχήστρας επίσης να χαμογελούν. Η Βιβή Γκέκα, στο Μαντολίνο. Η Στέλλα Κυπραίου στη κιθάρα. Ο Θεόδωρος Κερκέζος στο σαξόφωνο. Ο Λουκάς Καρυτινός στο πόντιουμ.

Αυτα τα χαμόγελα ηταν, για μένα, χθές, ωραιότερα από εκείνο το αιώνιο, γλυκο, και αινιγματικό της Τζοκόντας. Ηταν το "χαμόγελο της Ελλάδας", που αντιστέκεται, που επιμένει, που υπάρχει. Φέρνει μαζί του μελαγχολία, δεν αμφιβάλλει κανείς. Αλλά φέρνει και ελπίδα. Ο πολιτισμός μας, όσο και εάν τον πετσοκόψουν δικοί και ξένοι, έχει ομορφιές που δεν ξερριζώνονται από κανένα μνημόνιο, αλλά και από καμμία παράλογη συντεχνία, που έχει εστιάσει την προσοχή και τον ... αγώνα της, μόνο στο πορτοφόλι του Ελληνα, και καθόλου, ποτέ, στο πνεύμα του.

Αλλά, στο Μέγαρο Μουσικής εχτές, εάν υπήρχε ένας, που να χαμογελούσε περισσότερο απ' όλους μας, από την Τζοκόντα, τους μουσικούς, τους συνθέτες, τον μαέστρο, και εμάς τους θεατές, ήταν, αναμφίβολα, ο άνθρωπος που, ιδίως σε περιόδους τέτοιες, μας λείπει αφάνταστα: ο Μάνος Χατζιδάκις.

Τα παιδιά της Βοστώνης

Ο έχων μόνιμη και σταθερή σχέση με τον λαικισμό, ο Πρόεδρος του συγκυβερνώντος (Χριστέ μου! Πόσες ταπεινώσεις θα αντέξει ακόμα ο τόπος;), του Λαικού Ορθόδοξου Συναγερμού (ΛΑ.Ο.Σ.), κ. Γ.Καρατζαφέρης χαρακτήρισε πρόσφατα τους κ.κ. Γ.Παπανδρέου και Α.Σαμαρά "παιδιά της Βοστώνης", θεωρώντας προφανώς ότι για τις όποιες πολιτικές τους ατέλειες, που πράγματι δεν ειναι λίγες, ευθύνεται το γεγονός ότι έκαναν μέρος των σπουδών τους στην μεγάλη αυτή πανεπιστημιούπολη της Μασαχουσέτης.


Κάποια άλλα παιδιά, λοιπόν, που σπουδάζουν εκεί, ή που ξεκίνησαν πρόσφατα την μεγάλη περιπέτεια της μάθησης (γιατί εκεί, πραγματικά, ΜΑΘΑΙΝΕΙΣ - δεν παίρνεις απλώς πτυχίο...), με πρωτοβουλία του Παναγιώτη Βερύκιου, έφτιαξαν ένα δικό τους ιστολόγιο (blog), το http://graecisbostoniensis.blogspot.com/, ώστε, από εκεί που βρίσκονται, να μπορούν και αυτοί να εκφράζουν τις δικές τους απόψεις, όχι μόνο για τα όσα συμβαινουν στη πατρίδα τους, αλλά και για όσα βιώνουν, ακούνε, και συζητούν στην Αμερική.


Ειναι αξιέπαινη η πρωτοβουλία τους, και αξίζει να την παρακολουθήσουμε και να την στηρίξουμε. Αλλωστε, "όλα τα παιδιά της Βοστώνης",, ευτυχώς, δεν ειναι εκ της πολιτικής πορφυρογέννητοι, αλλά ούτε και ελπίζουν ποτέ η καταξίωσή τους να έρθει από τυχάρπαστους τύπους σαν τον πνευματικά αστοιχείωτο Πρόεδρο του ΛΑΟΣ.

Φαήλος Κρανιδιώτης. Τον γνωρίσαμε ως δικηγόρο του Οτσαλάν. Μετα, χάθηκε. Και τώρα ξαναβγαινει στη φόρα ως: Ο "μυστικοσύμβουλος" του "οπλαρχηγού" Αντώνη!

Οι πρόσφατες διεργασίες για το σχηματισμό της κυβέρνησης Παπαδήμου προκάλεσαν ιδεολογικές αντιπαραθέσεις στην Νέα Δημοκρατία. Ο Φαήλος Κρανιδιώτης, μυστικοσύμβουλος του Αντώνη Σαμαρά και προβεβλημένος εκπρόσωπος της λαϊκής δεξιάς της ΝΔ, βρήκε την ευκαιρία να τα “χώσει” στους “5 ” της κεντρώας πτέρυγας  του κόμματος, που κινήθηκαν δραστήρια για την δημιουργία της κυβέρνησης συνεργασίας . «Αγωνιστικές κινητοποιήσεις στο Κολωνάκι, τη Μύκονο και την Αράχοβα δεν έχω κάνει, τα τιμολόγια μου είναι πληρωμένα στην ώρα τους, τις τιμές της αγοράς τις γνωρίζω και δεν είμαι πορφυρογέννητος. Δεν παρέλαβα από τον πατέρα μου κανένα πολιτικό τιμάριο, μόνο το παράδειγμα του”, απαντώντας σε δήλωση του Κυριάκου Μητσοτάκη “ότι οι μόνοι αγώνες που έχει δώσει είναι για τον Οτζαλάν και τον Αραφάτ”. Στο ίδιο μήκος κύματος και ο βουλευτής του κόμματος Γεράσιμος Γιακουμάτος, που σε ερώτηση αν γνωρίζει τον Φαήλο Κρανιδιώτη, διερωτήθηκε “Ποιόν, τον Φλωρινιώτη;”, κάνοντας, πως δεν άκουσε καλά. Ποιός είναι, όμως, ο Φαήλος Κρανιδιώτης, που προκαλεί εντάσεις στην Νέα Δημοκρατία σε μια περίοδο που  το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης έπρεπε να βαδίζει απερίσπαστο προς τον βασικό του στόχο, που δεν είναι άλλος από την κατάκτηση της εξουσίας;

Ο Φαήλος (Γαρουφαήλ) Κρανιδιώτης γεννήθηκε το 1965 στον Κορυδαλλό, στους κόλπους μιας λαϊκής οικογένειας. Ο πατέρας του ήταν υπάλληλος στον Οργανισμό Λιμένος Πειραιώς και η μητέρα του γαζώτρια σε βιοτεχνία στην Κοκκινιά. Για τον πατέρα του έχει γράψει σε ένα πρόσφατο άρθρο του: “Είμαι γιος «κοπρίτη» (απαντώντας στον χαρακτηρισμό του Θεόδωρου Πάγκαλου για τους δημοσίους υπαλλήλους). Πλαστιγγοποιού στον ΟΛΠ. Του μοναδικού σ’ όλο το λιμάνι. Όλη του την ζωή την πέρασε στα ντοκ, κάτω από τις γεφυροπλάστιγγες, να τις επισκευάζει και να τις συντηρεί.  Τόσο «κοπρίτης», που είχε πάρει σύνταξη κι ακόμη δυο και τρία χρόνια μετά, όταν χάλαγε καμία και περίμεναν ουρά τα φορτία για εκτελωνισμό, τον έπαιρνε ο διευθυντής, «έλα ρε Μίλτο, να χαρείς», πήγαινε ξανά στο λιμάνι και τις επισκεύαζε. Τζάμπα, γιατί οι αστέρες σοσιαλιστές κουμανταδόροι ποτέ δεν φρόντισαν για αντικαταστάτη”.

Σπούδασε νομικά στο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης και από το 1992 ασκεί την δικηγορία στην Αθήνα. Ενδιάμεσα υπηρέτησε ως έφεδρος αξιωματικός στις Δυνάμεις Καταδρομών και συγκεκριμένα στην 2η Μοίρα Αλεξιπτωτιστών.

Την ενασχόλησή του με τα κοινά την ξεκίνησε δίπλα στον Μιχάλη Χαραλαμπίδη (του πατριωτικού ΠΑΣΟΚ) και στην συνέχεια συνδέθηκε με τον Αντώνη Τρίτση, αποτελώντας ηγετικό στέλεχος του Ελληνικού Ριζοσπαστικού Κόμματος. Μετά τον θάνατο του Τρίτση  γνωρίστηκε με τον Αντώνη Σαμαρά και προσχώρησε στην “Πολιτική Άνοιξη”. Ο Σαμαράς γι' αυτόν είναι “αρχηγός και άμα λάχει και  οπλαρχηγός. Τόσα χρόνια που πορεύομαι μαζί του, αυτό που μ΄έφερε δίπλα του, αυτό που με κρατά κοντά του είναι η αγάπη του για την Ελλάδα, η οξύνεια και η συνέπεια που τον διακρίνει. Τον Αντώνη Σαμαρά δεν τον ήξερα, τον άκουσα και με γοήτευσε, τον βρήκα μέσω του 131 κι είμαι δίπλα του.

Ο ίδιος αυτοπροσδιορίζεται ως πατριώτης και φιλελεύθερος. “Το πιο βάρβαρο, ακραίο, ολοκληρωτικό και φασιστικό πράγμα είναι ο νεοφιλελευθερισμός, είναι η κοινωνική ανθρωποφαγία την οποία πρεσβεύει”, εκφράζοντας την ικανοποίησή του που οι νεοφιλελεύθεροι αποτελούν τη μειοψηφία στη ΝΔ. Για πρώτη φορά απασχόλησε τα φώτα της δημοσιότητας το 1988, όταν συνελήφθη  επειδή πέταξε από το μνημείο του Αγνώστου Στρατιώτη, το στεφάνι που είχε καταθέσει ο δήμαρχος Κωνσταντινούπολης Μπεντρεντίν Νταλάν.

Ο Φαήλος Κρανιδιώτης συνδέεται στενά με το Κουρδικό κίνημα την δεκαετία του ενενήντα, γνωρίζεται με τον ηγέτη του PKK Αμπντουλάχ Οτσαλάν και συμμετέχει ενεργά στην περιπέτεια του κούρδου ηγέτη ανά τον κόσμο το 1999, που τελικά οδήγησε στην σύλληψή του στο Ναϊρόμπι της Κένυας και την παράδοση του στην Τουρκία. Η γνωριμία του με τον Οτσαλάν: “Σαν να σε καλούσε στην Σιέρα Μαέστρα ο Ερνέστο Τσε Γκεβάρα. Ένας μύθος, ένας επαναστάτης της εποχής μας”, είχε δηλώσει σε μια συνέντευξή του. Το 2003 υπερασπίστηκε τον Αμπντουλάχ Οτσαλάν και δύο στενούς συνεργάτες του στο Μικτό Ορκωτό Δικαστήριο της Αθήνας , από το οποίο αθωώθηκαν για τις κατηγορίες της παράνομης εισόδου στην Ελλάδα και της διατάραξης της διεθνούς ειρήνης της χώρας. Γνωστές είναι οι σχέσεις του  με οργανώσεις Κυπρίων, Βορειοηπειρωτών, Κωνσταντινουπολιτών, Ποντίων, Ιμβρίων και την Αρμενική Εθνική Επιτροπή. Φίλος και συνεργάτης του κύπριου αγωνιστή Θεόφιλου Γεωργιάδη που δολοφονήθηκε το 1994 στη Λευκωσία από όργανα της ΜΙΤ.

Ο Κρανιδιώτης δραστηριοποιήθηκε από την εποχή της ίδρυσής του με την οργάνωση “Δίκτυο 21”, μια αστική μη κερδοσκοπική εταιρεία για την ακρίβεια, με αντικείμενο τη μελέτη και το δημόσιο διάλογο για τα εθνικά προβλήματα που απασχολούν το σύγχρονο Ελληνισμό και η οποία συχνά βρίσκεται στο στόχαστρο της αριστεράς , των “εκσυγρονιστών” και εν γένει των αντιεθνικιστικών κύκλων. Σήμερα κατέχει την θέση του προέδρου και πολλοί τον κατηγορούν ότι με την παρουσία πολλών μελών της οργάνωσης στην Νέα Δημοκρατία, επειχειρεί να αλλοιώσει το ιδεολογικό προφίλ του κόμματος της αξιωματικής αντιπολίτευσης.

Το Ιούνιο του 2010 ήταν υποψήφιος για την Κεντρική Επιτροπή της Νέας Δημοκρατίας, αλλά δεν εξελέγη. «Ξέρω ότι έβαλε μια φορά υποψηφιότητα για την κεντρική επιτροπή του κόμματος, και δεν εξελέγη, μάζεψε 10-12 σταυρούς, κάτι τέτοιο» ήταν το δηκτικό σχόλιο του Μιλτιάδη Βαρβιτιτσιώτη. Πάντως έχει εκφράσει τις πολιτικές του φιλοδοξίες και προαλείφεται για υποψήφιος της Νέας Δημοκρατίας στην Β΄Πειραιώς

Τον Δεκέμβριο του 2010 ο Φαήλος Κρανιδιώτης επανήλθε δυναμικά στο προσκήνιο με την περίφημη αποστροφή του για τους “ντιντήδες”. Σε άρθρο του στην ιστοσελίδα antinews (από την οποία συχνά εκφράζεται) για το ιδεολογικό πλαίσιο εντός του οποίου θα πρέπει να γίνουν οι αλλαγές των τομεαρχών στην Νέα Δημοκρατίας ανέφερε ότι «οι καιροί που ήδη ήρθαν απαιτούν ιδεολογικούς μαχητές, και όχι ντιντήδες. Απαιτούν σημαιοφόρους, και όχι κομψευόμενους διαδρομιστές» και χαρακτήρισε τους οπαδούς του μεσαίου χώρου «ανόητους διαχειριστές που νόμισαν πως θα κάνουν πολιτική μόνο με την “επικοινωνία”, πουλώντας τη γυαλιστερή συσκευασία της κενής ματαιοδοξίας τους. Μεσαιοχωρίτικος αγράμματος “αυτισμός”».

Πρόσφατα χαρακτήρισε «χάρτινη» την απειλή ότι δεν θα καταβληθεί η έκτη δόση και κάλεσε τον πρόεδρο της Ν.Δ. «να πατήσει φρένο» και να μην ενδώσει στις έγγραφες εγγυήσεις που ζητούσαν οι “Τροϊκανοί”. Μετά την επιστολή Σαμαρά, υποστήριξε ότι ο Αντώνης Σαμαράς δεν συμβιβάστηκε « δεν έβαλε την υπογραφή του σε ένα κείμενο με πέντε υπογραφές, όπως του ζητούσαν. Δεν δέχθηκε την υποταγή».

                                          **********

Για μερικούς, η πολιτική ειναι συναρπαστική «επειδή τους χωράει όλους». Η αλήθεια, είναι ότι η ζωή μας θα ήταν πολύ βαρετή, ίσως ακόμα και επικίνδυνα μονότονη, εάν δεν δεν τους χωρούσε όλους. Εάν δεν υπήρχαν οι «εκτός πλαισίου», όπως θεωρείται ότι ειναι ο Φαήλος Κρανιδιώτης. Στη χώρα μας, όμως, αυτό το διαφορετικό, αυτές οι «άλλες φωνές», αν θέλετε, είναι περισσότερο φωνές του ντόρου, και λιγότερο φωνές της ουσίας. Τέτοιες, φωνές της ουσίας, έγιναν σπάνιο είδος. Τόσο μάλιστα,  που μείναμε μόνο με τον σαματά. Και κινδυνεύουμε να μας γίνει και κανόνας!...

Απλώς, μια τέλεια ημέρα...

Πόσα χρόνια πίσω; Εν μέσω νεφών, αλλά προτού μας πνίξει το άλλο νέφος, περιορίζοντας την κυκλοφορία μας εκ περιτροπής, εντός ή εκτός ενός δακτυλίου, δηλαδή μέσα και έξω από μία πραγματικότητα φτιαγμένη από αέρια επικίνδυνα και ανεξέλεγκτα. Εν μέσω νεφών μιας άλλης αναζήτησης – πιο ουσιαστικής από το εισόδημα, το επίδομα, το δώρο, το εφάπαξ. Να πετάς, αντί να σέρνεσαι. Να ευχαριστείς, αντι να ζητάς. Να ανοιγεις τη πόρτα σου κάθε πρωί, να μπεί η μέρα…

Σαν σήμερα, 29 Νοεμβρίου το 1997, Το τραγούδι του Λου Ριντ «Perfect Day» ανεβαίνει στο Νο1 του αγγλικού πίνακα επιτυχιών. Το ερμήνευσε ομάδα καλλιτεχνών (Έλτον Τζον, Μπόνο, Τομ Τζόουνς, Ντέιβιντ Μπάουι κ.ά.) για φιλανθρωπικούς σκοπούς. Για τα παιδιά που δεν έχουν…


Ακούστηκαν κατά σειρά:


Λου Ριντ, Μπονο Sky Edwards, David Bowie, Suzanne Vega, Elton John, Andrew Davis, Boyzone, Lesley Garret, Lou Reed, Burning Spear, Bono, Thomas Allen, Brodsky Quartet, Heather Small, Emily Harris, Tammy Wynette, Shane McGowan, Sheona White, Dr.John, David Bowie, Joan Armatrading, Laurie Andersen, Tom Jones, Lou Reed.

Η κρίσιμη ευκαιρία της κρίσεως

25/11/2011
Άρθρο του Αρχιεπισκόπου Τιράνων, Δυρραχίου και πάσης Αλβανίας Αναστάσιου
Κυρίαρχο θέμα, τον τελευταίο καιρό, είναι η οικονομική κρίση και συνοδεύεται συνήθως από κατήφεια, μελαγχολία και απαισιοδοξία. Εν τούτοις, η κρίση είναι δυνατόν να γίνει αποφασιστική ευκαιρία για να ανακαλύψουμε θαμμένους θησαυρούς αξιών του γένους μας, που μπορούν να μας οδηγήσουν σε νέα ανοδική πορεία. Γι᾽ αυτό όμως, απαιτείται προ πάντων σοβαρή αυτοκριτική. Δυστυχώς, η σημασία της λέξεως κρίση έχει φθαρεί. Και αντί να οδηγεί στην έντιμη αναγνώριση των δικών μας λαθών, χρησιμοποιείται για να τονίσει τα λάθη άλλων.
Μαζί με τις αναμφισβήτητες ευθύνες της πολιτικο-οικονομικής ηγεσίας, επιβάλλεται  να συνειδητοποιήσουμε τα λάθη που κάναμε ως λαός• επίσης, τα προσωπικά μας λάθη. Ασφαλώς, δεν είναι αλήθεια ότι όλοι, συλλήβδην, έχουν τις ίδιες ευθύνες. Μεγάλο μέρος του ελληνικού λαού είναι θύμα και δεν έχει ωφεληθεί από την ευημερία με χρήματα δανεικά. Όμως, αν ψάξουμε με διεισδυτική ματιά, οι περισσότεροι θα ανακαλύψουμε και ατομικά σφάλματα και παραλείψεις• περιπτώσεις όπου δεν αντισταθήκαμε στη διάχυτη ασυδοσία και την κραυγαλέα παραβατικότητα.
Η αυτοκριτική όμως αυτή δεν φθάνει. Χρειάζεται μετάνοια. Για πολλούς, η λέξη ηχεί πολύ “θρησκευτική”, παρωχημένη. Εν τούτοις, παραμένει διαχρονικά επίκαιρη και επαναστατική –από τότε που την ανέδειξε πυρήνα του ευαγγελίου Του ο Χριστός: “Μετανοείτε” --αλλάξετε νου, συμπεριφορά, τρόπο με τον οποίο αντικρίζετε τη ζωή. Μόνο με αλλαγή νου και καρδιάς μπορούμε να σταματήσουμε συνήθειες και πάθη που αρρωσταίνουν την κοινωνία μας: το ψέμα στις ποικίλες εκδοχές του, την άμεση ή έμμεση κλοπή και υπεξαίρεση, τη χλιδή, τη φιλαυτία, την έλλειψη μέτρου• τις μικροαπάτες, τη μικρή ή μεγάλη φοροδιαφυγή, που κατάντησαν να θεωρούνται “αναγκαίο κακό” ή, κυνικότερα, “αναγκαία για το καλό μας”.
Και ακόμη, καιρός να αναλογισθούμε ότι αδιαφορήσαμε για την ορθή αγωγή των παιδιών και των νέων μας και δεν προσφέραμε το σωστό παράδειγμα. Στη θέση της ουσιαστικής παιδείας, επιβλήθηκαν η χρήση της τεχνολογίας και η απομνημόνευση γνώσεων. Η φράση του Έλιοτ ηχεί αποκαλυπτική. “Που είναι η σοφία, που χάσαμε στη γνώση; Που είναι η γνώση, που χάσαμε στην πληροφόρηση:”. Τα περισσότερα ΜΜΕ, με βασικό κριτήριο το χρηματικό κέρδος, συναγωνίσθηκαν να προβάλουν αρνητικά πρότυπα. Αποσιώπησαν --οσάκις δεν ειρωνεύθηκαν-- την τιμιότητα, την εγκράτεια, την υπομονή, την αυτοθυσία. Αυτά, φανερά ἤ υποσυνείδητα, θεωρήθηκαν πολύ θρησκευτικά, κατάλληλα για άλλες εποχές και όχι για την εποχή του υπαρκτού καπιταλισμού, που λατρεύει τον πλούτο, την ηδονή, τη δύναμη, τη φαινομενική επιτυχία.
Συνοπτικά, η οικονομική μας κρίση είναι αποτέλεσμα της κάμψεως των ηθικών και πνευματικών αξιών. Ιδιαίτερα, έχει λησμονηθεί ότι αυτές οι πνευματικές αξίες στον τόπο μας βλάστησαν από την καλλιέργεια μιας Ορθόδοξης χριστιανικής παραδόσεως. Ο Ντοστογιέφσκυ το είχε επισημάνει: “Εάν δεν υπάρχει Θεός, όλα επιτρέπονται”. Αυτή την Ορθόδοξη πίστη ορισμένοι κύκλοι την “σνόμπαραν”. Ζήτησαν να ξεριζώσουν το ήθος της, κρατώντας μόνο μερικά εξωτερικά “θρησκευτικά έθιμα”. Και κυνικά πρόσθεσαν: “Κι αν ακόμη υπάρχει Θεός, για μας όλα σχεδόν επιτρέπονται”.
Μολαταύτα, η κρίση που μας ταλαιπωρεί δεν είναι, ευτυχώς, “κατάρα”. Αποτελεί μία ιδιαίτερη ευκαιρία να ξαναβρούμε τον βαθύτερο, τον καλύτερο εαυτό μας, Άλλωστε, δεν είναι η πρώτη φορά που ο ελληνικός λαός περνάει κρίση. Αρκεί να θυμηθούμε τα όσα περάσαμε στο παρελθόν: το ξερίζωμα από τη Μικρά Ασία, τους παγκόσμιους πολέμους, την κατοχή και τα επακόλουθά της. Στη διάρκειά τους αναδύθηκαν σπάνιες αρετές, κρυμμένες στην καρδιά του λαού μας: η αντοχή, το φιλότιμο, η γενναιότητα, η εμπιστοσύνη στον Θεό, η ομοψυχία, η αλληλεγγύη, η αισιοδοξία, το χιούμορ, το χαμόγελο. Και με αυτές ξεπεράσθηκαν γνωστές και άγνωστες αντιξοότητες. Αυτά και σήμερα αποτελούν πολύτιμα αντισώματα στις λιποθυμικές τάσεις του κοινωνικού μας σώματος.
Άλλοι, αρμόδιοι στα οικονομικά και την πολιτική, έχουν επισημάνει τρόπους διεξόδου από τη δοκιμασία. Προσωπικά πιστεύω ότι, για να ξεπερασθεί ουσιαστικά η γενικότερη ηθική και πνευματική κρίση που ήρθε στο φως, απαιτείται κυρίως να αναθεωρήσουμε τον τρόπο σκέψεως και συμπεριφοράς, με οδηγό τις αιώνιες χριστιανικές αρχές: την πίστη, την ελπίδα, την αγάπη. Και “η τελεία αγάπη έξω βάλλει τον φόβον” (Α΄ Ιω. 4:18). Η γενικότερη ανάκαμψη θα ακολουθήσει.

Γιατί να πάει μπροστά η Έλλάδα;

Ένα από τα μεγαλύτερα και ιστορικότερα ποδοσφαιρικά σωματεία της χώρας, ο Παναθηναικός, δεν αποκλείεται, διοικητικά, να περάσει στα χέρια ενός Σαουδάραβα πρίγκηπα, ονόματι Άλ Σαούντ. Αυτός, όμως, δεν ειναι το "πρόβλημά" μου - αν και για τους πλείστους βασιλικούς και πριγκηπικούς κληρονόμους μιας αστείρευτης πετρελαιοκίνητης δυναστείας, δεν είχα ποτέ, και δεν έχω ούτε και τώρα, την καλύτερη γνώμη.

Το "πρόβλημά" μου είναι "ο Έλληνας διαμεσολαβητής". Εν προκειμένω, ο κ. Βλάσης Τσάκας, που τον βλέπετε στη φωτογραφία, και ο οποίος είναι εκείνος που έφερε τον νεαρό πρίγκηπα σε επαφή με τον κ. Γιάννη Βαρδινογιάννη, γνωστό και ως "Τζίγγερ", η οικογένερια του οποίου έχει τη πλειοψηφία των μετοχών της ΠΑΕ Παναθηναικός.

Μπορεί η εκκλησία μας να λέει ότι είναι αμάρτημα μέγα να κρίνεις, και κυρίως να κατακρίνεις τους ανθρώπους, αλλά υπάρχουν και οι ανθρωπιστικές σπουδές που, τεκμηριωμένα πλέον, παραδέχονται ότι η εμφάνιση ενός ανθρώπου (και δεν εννοούν εδω το τί φοράει, πως είναι η μύτη του, ή με ποιον τρόπο έχει χτενίσει τα μαλλιά του), ο τρόπος που συμπεριφέρεται και ο λόγος που εκφέρει, μπορουν να οδηγήσουν κάποιον σε ασφαλή συμπεράσματα για αυτόν, ακόμα και εάν τον γνωρίζει πολύ λίγο.

Ο εικονιζόμενος κ. Τσάκας, ειναι κλασική περίπτωση ανθρώπου που μόλις τον δεις και, κυρίως, μόλις τον ακούς να μιλάει, τον κατατάσσεις αμέσως σε "ειδική κατηγορία παραγόντων" του εν γένει "επιχειρηματικο-ποδοσφαιρικού" χώρου, με τους οποίους θα ήθελες νά εχεις παρτίδες μόνο εάν ανήκεις και εσύ στην ίδια συνωμοταξία. Το γεγονός, φερ ειπείν, ότι ο γεννηθείς στο χωριό Πανόραμα του Ηρακελίου Κρήτης, που αρέσκεται να δηλώνει ως επάγγελμά του εκείνο του "συμβούλου επιχειρήσεων", έχει συνάψει γνωριμία μέ έτερο "ομοίου είδους", τον κ. Μάκη Ψωμιάδη, επιβεβαιώνει την επιστήμη και όχι την Εκκλησία!

Ο κ. Τσάκας, όπως διάβασα τον περασμένο Σεπτέμβριο σε ένα εξαιρετικό ρεπορτάζ του Βασίλη Γ.Λαμπρόπουλου στο "Βήμα" (http://www.tovima.gr/society/article/?aid=420805): "Έχει ασχοληθεί με φωτοβολταϊκά στο Κιλκίς, με ξενοδοχειακές επιχειρήσεις στη Χαλκιδική, έχει καταδικαστεί για ακάλυπτες επιταγές στο Ηράκλειο ενώ έχει κατηγορηθεί και για υπεξαιρέσεις. Η ιστορία του περιλαμβάνει και τη γνωριμία του με τον Μάκη Ψωμιάδη μέχρι τις μπίζνες στην Τουρκία και στη Βουλγαρία...".

Δεν έχω πετύχει ούτε έναν άνθρωπο, από τον δικό μου, μικρό κύκλο, με τον οποίο να συζητήσαμε περί της επικείμενης αλλαγής διοικητικής ηγεσίας στον Παναθηναικό, που να μην είναι σίγουρος, χωρίς να ξέρει και πολλές λεπτομέρειες, ότι "αυτή η υπόθεση βρωμάει". Συμφωνούμε δε όλοι στο ότι η περίπτωση του μεσάζοντος κ. Τσάκα, είναι χαρακτηριστική της ... ποιότητας και του τρόπου με τον οποίο γίνονταν ανέκαθεν, και γίνονται ακόμα δυστυχώς, οι πλείστες δουλειές στην Ελλάδα.

Κάνω γνωριμία με έναν "πρίγκηπα", καλλιεργώ σχέσεις και με 5-6 "υπηρεσιακούς" η και επιχειρησιακούς παράγοντες εδω, πασσάρομαι ώς μάγκας που τα ξέρει και τα ελέγχει όλα, μιλάω "όμορφα και λαικά", του τύπου "ό,τι γουστάρεις, αγαπούλα, εγω ειμ' εδω", συμπεριφέρομαι large, με τα πούρα, τα ουίσκια, τα σκυλάδικά μου και τις γκόμενες τις δίμετρες (στις οποίες, βεβαίως, ο κάθε "πρίγκηψ" είναι ευκόλως ευάλωτος, πάντα), και να'το το deal!

Που για να γίνει, όμως, θέλει δύο. Και δυστυχώς, η μεγαλύτερη απογοήτευση δεν ειναι τόσο αυτός που έρχεται (μαζί και με το όποιο τσιράκι του), αλλά αυτός που φέυγει, που παραδίδει το πακέτο, το οποίο, εν προκειμένω, δεν είναι ούτε ένα βαρέλι πετρελαίου (σιγά, μην του λείπουν του πρίγκηπα τέτοια), ούτε μια Φεράρι, ούτε, αν θέλετε, ένα τηλεοπτικό κανάλι με 3-4 ραδιοσταθμούς. Ειναι ένας σύλλογος με ιστορία. Και η ιστορία του, είναι οι άνθρωποί του. Κυρίως εκείνοι που παίζουν στο χορτάρι, και εκείνοι που κάθονται στις κερκίδες - πρωτα αυτοί.

Μια επιχειρηματική συμφωνία είναι θεμιτή. Πολλές φορές, και μία αλλαγή "καθεστωτος" είναι και απαραίτητη. Ομως, πρέπει να τηρούνται κάποιοι κανόνες - πρωτίστως ηθικοί, όσο και εάν αυτό φαίνεται δύσκολο (σχεδόν ... ανέκδοτο!) στον αδυσώπητο κόσμο του "financial give and take', όπως λένε και οι Αγγλοσάξωνες. Ο τόπος μας, δυστυχώς, μοιάζει να ξεχειλίζει από τέτοιες συμφωνίες τύπου Τσάκα-Πρίγκηπα-Βαρδινογιάννηδων. Τα "ενδιαφερόμενα μέρη", από τη μία, και "ο μεσάζων" από την άλλη. Και τη μεγάλη ζημιά, στο τέλος, την πληρώνουν πάντα αυτοί που είναι έξω από την φωτογραφία...

Η ΛΕΖΑΝΤΑ ΠΟΥ ΓΥΡΕΥΑΜΕ

Νικήτρια, η Αντιγόνη Πλέσσα από την Μονεμβασιά. Υπέροχα ειρωνική και μελαγχολική συνάμα η δική της λεζάντα για την ... αγία αστακομακαρονάδα μας.

Που'ναι τα χρόνια, ωραία χρόνια!

Υ.Γ. Ήδη ανεβάσαμε στη διπλανή στηλη την επόμενη φωτογραφία μας. Το συμβολικό δώρο που στέλνουμε αυτήν την εβδομάδα στην αναγνώστριά μας, είναι το βιβλίο συνταγων με ψάρια και θαλασσινά του Βασίλη Φραντζολά.

Σταθεροί Τόποι

Του
Λευτέρη Κουσούλη*


Μας λείπουν οι σταθεροί τόποι. Τόποι γης. Με χώμα και πέτρες. Εκεί που ριζώνουν και μεγαλώνουν τα δέντρα. Τόποι γενέθλιας αναφοράς. Αφετηρίας και επιστροφής. Αναχώρησης και εξόδου. Εξόδου στον κόσμο. Του καθενός. Όλων.


Μας λείπουν οι τόποι ιδεών. Οι δρόμοι αναζήτησης. Αναζήτησης της γνώσης. Τα μονοπάτια της κατανόησης. Η ψηλάφηση της αλήθειας. Όλα αυτά, τόπος αγώνα και αγωνίας για την ελευθερία.


Τόποι γης και τόποι ιδεών ορίζουν τον τόπο της συνείδησής μας. Μέσα στην αέναη μεταβολή τους, η συνείδηση αυτοπροσδιορίζεται. Αενάως αυτοπροσδιοριζόμενη η συνείδηση έρχεται αντιμέτωπη με τον έξω κόσμο. Τις ήδη διαμορφωμένες κοινωνικές συνθήκες και παγιωμένες σχέσεις. Πάντοτε σε αναζήτηση σταθερού τόπου. Σταθερού τόπου από τον οποίο μπορεί να προκύψει μια τοποθέτηση. Μια θέση. Θέση αφετηριακή και κινητήρια.


Στην εξέλιξη του χρόνου η αναζήτηση σταθερών τόπων ανήκει στα αναλλοίωτα. Σε αυτά, που παρά την ακατάβλητη μεταβολή στο χρόνο, ο πυρήνας τους παραμένει θεμελιακός. Θεμελιακός της ίδιας της ύπαρξης.


Δεν είναι όμως αυτό το μόνο αναλλοίωτο: αναλλοίωτο παραμένει στο χρόνο - για να περιοριστώ σε ένα μόνο παράδειγμα – και το φαινόμενο της εξουσίας. Το μόνο που εδώ μεταβάλλεται είναι η εξέλιξη των μέσων. Όλα τα της εξουσίας παραμένουν αναλλοίωτα. Η επιρροή, η κυριαρχία, η επιβολή. Μόνο η τεχνική αλλάζει.


Νοέμβριος 2011. Αθήνα. Στην Αθήνα του 2011 δεν υπάρχουν σταθεροί τόποι. Το ακίνητο των πραγμάτων φαίνεται να επιβάλλεται ως αυτονόητο. Η υποχώρηση της αναζήτησης κάθε μεταβολής προκύπτει από την πρώτη ματιά. Ως αποτέλεσμα της κυριαρχίας και της εξουσιαστικότητας. Της πάντοτε φαινομενικής, που στην Αθήνα όμως του 2011 έχει κατορθώσει να προβάλλεται ως η μόνη εκδοχή.


Στην οθόνη δημόσιες φιγούρες πασχίζουν να καταστούν τόποι αναφοράς. Να γίνουν σταθεροί τόποι. Πλην μάταια. Ηγεσίες κενές νοήματος, με αυτοθαυμαστικό προσδιορισμό, φιλοδοξούν να υποκαταστήσουν τους χαμένους σταθερούς τόπους. Να κομίσουν μόνο αυτές νόημα διεκδικώντας την πλήρωση του κενού συνείδησης. Πάντα σε ένα σχέδιο εξουσίας, συνεπώς αμφισβήτησης των σταθερών τόπων και άρνησης της ύπαρξης κάθε τόπου σταθερής συνείδησης. Και συνεπώς ελευθερίας.


Σε κάθε ιστορική φάση η αναζήτηση του σταθερού τόπου από τη συνείδηση, δηλαδή η αυτεξουσία της συνείδησης, έρχεται αναπόφευκτα αντιμέτωπη με κάθε εξουσία, όποιας μορφής, που θέλει να επιβάλλει το δικό της όριο. Στην εξέλιξη του χρόνου η σύγκρουση αυτή παραμένει διαρκής. Είναι τελικά η σύγκρουση ελευθερίας.


Αθήνα 2011. Ούτε εδώ, ούτε σήμερα μπορεί να υπάρξει εξαίρεση.


Και εδώ το ανυπέρβλητο αίτημα της ελευθερίας θα αναδειχθεί ως μόνος σταθερός τόπος.




* Πολιτικός επιστήμων, ιδρυτής τηε εταιρείας στρατηγικού σχεδιασμού και επικοινωνίας "Λέγειν & Πράττειν". Το άρθρο αυτό δημοσιεύεται και στο τελευταίο τεύχος της Athens Voice.   

Φρεντι Μέρκιουρι: Πόσο μου λείπει

Ήταν τέτοια μέρα, σαν τη σημερινή, κρύα, του Νοεμβρίου του 1991, στο Λονδίνο, όπου ο χειμώνας είναι και η ομορφιά του, όταν από το πρόγραμμα Today του 4^ου Προγράμματος Ραδιοφωνίας του BBC, ακούγαμε ως πρώτη είδηση της ημέρας ότι ο Φρέντι Μέρκιουρι, γεννηθείς το 1946 ως Φαρούκ Μπουλσάρα στη Ζανζιβάρη, πέθανε από επιπλοκές λόγω της ασθένειας του AIDS, μία μόλις ημέρα αφότου είχε βρεί τη δύναμη, με φωνή που έβγαινε κατ’ ελάχιστον, να δηλώσει δημόσια ότι «ναι, έπασχε από αυτήν την φοβερή νόσο της εποχής».

Αυτό το τραγούδι, το Love of My Life, εδω σε συναυλία στο Wembley, στη δεκαετία του '70, εμπεριέχεται στο άλμπουμ A Night At The Opera, που κατα πολλούς ειναι το καλύτερο άλμπουμ των Queen.

ΥΓ: Εχω ένα τετράδιο. Από εκείνα τα παλιά, τα σχολικά, με το μπλέ πλαστικό εξώφυλλο. Και μέσα σ' αυτό γράφω τα ονόματα εκείνων που έφυγαν και μου λείπουν πολύ. Δύσκολα αποφασίζω ποιός θα μπεί στο τετράδιο. Πρέπει να νοιωσω ότι πραγματικά μου λείπει. Και αυτή η "διαδικασία", μερικές φορές παίρνει μήνες, ή και χρόνια. Στο τετράδιο αυτό, κατα καιρούς ξεχνιέμαι και μιλάω στα αγαπημένα μου αυτά πρόσωπα - ένα από τα οποία, είναι ο Φρέντι Μέρκιουρι. Κάποιες φορές, νομίζω πως μου ανταποκρίνονται κιόλας...

Όλοι μιλάνε....

Όλοι μου απευθύνουν τον λόγο. Αλλά δεν ακούω ούτε λέξη απ' όσα λένε. Μόνο τους ήχους μες το μυαλό μου.

Άνθρωποι σταματάνε, χαζεύουν. Δεν διακρίνω τα πρόσωπά τους. Μόνο τις σκιές στα μάτια τους.

Πηγαίνω κατα κεί που ακόμα λάμπει ο Ήλιος. Μέσ' από την καταρρακτώδη βροχή, πηγαινω εκεί όπου ο καιρός ταιριάζει με τα ρούχα που φορώ.

Ένα υπέροχο country κομμάτι, το Everybody's Talkin' (1969) του Harry Nilsson. Enjoy...

Κοφ'τες πελλάρες, κύριε Ματσάκη!...

Διάβασα πρόσφατα, ότι επί των ημερών του ως Ευρωβουλευτής (ευτυχώς, πιά, δεν ειναι), ο Κύπριος πολιτικός (;) Μάριος Ματσάκης, είχε μια φαεινή ιδέα, την οποία και κοινοποιησε πρός ... πάσα κατεύθυνση. Συγκεκεριμένα:

"Την απλοποίηση της ελληνικής γραφής ζήτησε ο Κύπριος πρωην ευρωβουλευτής Μάριος Ματσάκης, με σχετική εισήγηση που υπέβαλε προς τον τότε υπουργό Παιδείας της Κύπρου Ανδρέα Δημητρίου. Την πρόταση του κοινοποίησε και στους Έλληνες ευρωβουλευτές. Ο κ. Ματσάκης, λοιπόν, προτείνει στον Κύπριο υπουργό τη σύσταση μιας ολιγομελούς επιτροπής γλωσσολόγων, οι οποίοι θα μπορούσαν, εμπεριστατωμένα να ενδιατρίψουν επί του θέματος και να δώσουν μια επιστημονικά έγκυρη πρόταση για τον εκμοντερνισμό/ απλοποίηση της Ελληνικής γραφής. Στην επιστολή του ο Κύπριος ευρωβουλευτής παραθέτει ως ‘τροφή για σκέψη’ τα εξής:

1. Να καταργηθούν τα γράμματα ‘η’ και ‘υ’ και να αντικατασταθούν από το γράμμα ‘ι’.
2. Να καταργηθεί το γράμμα ‘ω’ και να αντικατασταθεί από το γράμμα ‘ο’.

3.  Να καταργηθούν οι εξής συνδυασμοί γραμμάτων και να αντικατασταθούνως εξής: ‘αι’—> ‘ε’, ‘ει’—>’ι’, ‘οι—>ι’, ‘υι’—>ι’,'αυ’—>’αβ’, ‘ευ’—>’εβ’

4. Να καταργηθεί η χρήση του ‘γγ’ και να αντικατασταθεί από το ‘γκ’.

5. Να καταργηθεί το τελικό γράμμα ‘ς’ και να αντικατασταθεί από το γράμμα ‘σ’.

Ως αποτέλεσμα των ανωτέρω αλλαγών, αναφέρει ο .ευρωβουλευτής, το Ελληνικό αλφάβητο θα έχει μόνο 21γράμματα (α, β, γ, δ, ε, ζ, θ, ι, κ,λ, μ, ν , ξ , ο , π, ρ, σ, τ, φ, χ, ψ) και ένα μόνο δίψηφο (το ‘ου’).
Ο κ. Ματσάκης υποστηρίζει ότι η απλοποίηση της Ελληνικής γραφής καθίσταται αναγκαία μέσα στα πλαίσια μιας τάσης ενωτικής πορείας των γλωσσών στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Επιπλέον, μια τέτοια αλλαγή θα καταστήσει την Ελληνική γραφή πιο απλή και πολύ πιο εύχρηστη. Ιδιαίτερα όσον αφορά την χρήση ηλεκτρονικού υπολογιστή και σε σχέση με μεγάλο αριθμό ατόμων που έχουν διάφορες μορφές δυσλεξίας’.

Έλαβα πολλά e-mail εις απάντηση της φαεινής αυτής ιδέας του πολυπράγμονος Κύπριου πρωην Ευρωβουλευτή, που εδω και χρόνια, έχει κτίσει την όποια φήμη του γύρω από την ασυγκράτητη συνήθειά του να ανακατεύεται με όλα τα θέματα, ιδίως δε με εκείνα με τα οποία έχει τόση σχέση όση ο φάντης με το ρετσινόλαδο.

Μία πολύ εύστοχη αντίδραση στις αρλούμπες του κ. Ματσάκη, μου ήρθε από τον συγγραφέα και μελετητή κ. Ηρακλή Παπαδάκη, ο οποίος σημειώνει, μεταξύ άλλων, και τα εξής:

"Ας τολμήσει κάποιος ξένος να προτείνει σε Γάλλο να εξαλείψει τους τρεις τόνους, ή να γράψει το beaucoup  - bocou, ή  το couteau - couto.  
Aς τολμήσει να προτείνει σε ένα Άγγλο να γράψει αντί thought -thot, αντί wrought - rot,

Ή σε ένα Γερμανό να γράψει αντί Gemutsbeschaffenheit -Gemutsbesafenheit , ή αντί Erbschleicher - Erbsleiher
και θα δούμε τι θα γίνει!!"

Λοιπόν, κύριε Ματσάκη μου, ιατροδικαστή στο επάγγελμα. Θα στο πώ με απλά, και όχι απλοποιημένα ελληνικά, με ωραίες, μάλιστα, πινελιές κυπριακών: Κόφ'τες τες πελλάρες, (σ.σ.: υπάρχει και άλλη λέξη, πιο ... ελληνική!),  και ασχολήσου με άλλα θέματα. Η ελληνική γλώσσα, αγαπητέ κ. Ιατροδικαστά, δεν μπαίνει σε φορμόλη. Ηταν, είναι και θα παραμείνει πάντα ολοζώντανη!

"Μην ρίχνετε την ευθύνη στους Έλληνες"



The Eurocrats

Τις μέρες που ο πρώην Πρωθυπουργός, Γιώργος Παπανδρέου, είχε αιφνιδιάσει τους πάντες, ανακοινώνοντας ότι θα κάνει δημοψήφισμα ώστε να αποφασίσει ο ίδιος ο λαός εάν αποδέχεται τους όρους της "Συμφωνίας της 26ης Οκτωβρίου" - στην ουσία, δηλαδή, εάν αποδέχεται τη συνέχιση της ύπαρξής μας στην Ευρωζώνη, ή εάν θέλει να φύγουμε από αυτήν - οι αντιδράσεις, εδω και στο εξωτερικό, ήταν άμεσες, καί έντονα εναντίον του. Υπήρχαν, όμως, και μερικές φωνές διαφορετικές. Μία από αυτές ήταν από το γερμανικό περιοδικό Der Spiegel, και μία άλλη, που πρόσφατα υπέπεσε στην αντίληψή μου, ήταν από ένα άλλο πολύ έγκυρο πολιτικό περιοδικό, το βρετανικό The Spectator.

Στο τευχος της 5ης Νοεμβρίου, το βασικό άρθρο επικεντρώνεται σε εκείνην την απόφαση του κ. Παπανδρέου, και έχει τίτλο "Don't blame the Greeks", δηλαδή "Μην επιρρίπτετε την ευθυνη στους Έλληνες". Ξεκινάει, μάλιστα, το άρθρο με την την εξής παράγραφο:

"Δεν θα μπορουσε να μήν θαυμάσει κανείς τους Έλληνες. Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι είπαν ψέμματα και υπέκλεψαν, τρόπον τινά, την είσοδό τους στην Ευρωζώνη, και δεν αποκλείεται ακόμα και αυτό το δημοψήφισμα που προανήγγειλε ο Παπανδρέου να οδηγήσει την Ευρωζώνη στην οικονομνική άβυσσο. Όμως, θα πρέπει να παραδεχτούμε ταυτόχρονα, ότι κάτι λέει αυτή η απόφασή του, όσον αφορά το γεγονός ότι οι ίδιοι οι λαοί θα πρέπει να αποφασίζουν για το μέλλον τους. Η Ελλάδα έχει μία επιλογή: μία 10ετία (ή και πιο πολύ ακόμα) σκληρής λιτότητας επιβληθείσας από την Φρανκφούρτη, ή χρεοκοπία λόγω αδυναμίας αποπληρωμής των χρεών της, και επιστροφή στη δραχμή. Καμία από τις επιλογές αυτές δεν ειναι ελκυστική. Αλλά το θέμα εδώ αφορά την κυριαρχία ενός λαού, και όχι μόνο το χρήμα. Και αυτό, δεν μπορεί να είναι θέμα επιλογής από τους Έλληνες πολίτες, και όχι μία συμφωνία που επιβάλλεται σε αυτούς απ' έξω, και που μάλιστα έχει ως βασικό της στόχο να σώσει τις τράπεζες της ευρωζώνης".

Ο Spectator, στέκεται ιδιαίτερα σε αυτό το σήμειο, λέγοντας ότι το περίφημο "πακέτο διάσωσης της Ελλάδος" σχεδιάστηκε και προτάηκε, πρωτίστως για "να σωθούν κάποιος ευρωπαικές τράπεζες, οι οποίες ανοήτως (foolishly) δάνεισα στην ελληνική κυβέρνηση 130 δισεκατομύρια ευρώ, τα οποία δεν πρόκειτα ποτέ να πάρουν πίσω". Και κατονομάζει: Την γερμανική Commerzbank, που είναι εκτεθειμένη κατα 15 δισεκατομμύρια ευρω, και την γαλλική BNP Paribas μέ άνοιγμα 37 δις. Και οι δύο αυτές τράπεζες έχουν παραδεχτεί ότι θα είναι τυχερές άν πάρουν πίσω τα μισά, αλλά ακόμα κι αυτό, σύμφωνα με έγκυρους και σοβαρούς οικονομολόγους, δεν είναι πιά καθόλου βέβαιο.

Και συνεχίζει, παρακάτω, το περιοδικό:

"Εάν το σχέδιο διάσωσης της Ε.Ε. αποτύχει, μή ρίξτε την ευθύνη στους Έλληνες. Το εγχείρημα ηταν καταδικασμένο ν' αποτύχει εξαρχής. Δεν θα μπορούσε ποτέ να δουλέψει μια νομισματική ένωση, χωρίς πρώτα να έχει υπάρξει πολιτική ένωση. Εάν τη σκανδάλη δεν την τραβούσε ένα επαπειλούμενο ελληνικό δημοψήφισμα, θα τήν τραβούσε μία ιταλική χρεοκοπία, ή μία επανάσταση των Γερμανών φορολογουμένων. Η απλή αλήθεια είναι ότι η ευρωζώνη δεν έχει τα λεφτά να σώσει όλες τις χώρες που θα χρεοκοπήσουν. (...). Η Ελλάδα, από την άλλη, δεν πρόκειται ποτέ να κυβερνηθεί όπως κυβερνάται η Γερμανία, και αυτο το απλό γεγονός δεν πρόκειται να το αλλάξει καμμία σύνοδος κορυφής. Οι ευρισκόμενοι σε αυταπάτη Ευρωπαίοι ηγέτες, πετάνε αεροπορικώς από τη μία χώρα στην άλλη, χωρίς να πηγαίνουν πουθενά.Κάθε σύνοδος κορυφής με θέμα την έξοδο από την κρίση, τους απομακρύνει όχι μόνο από την πραγματικότητα, αλλά κυρίως από τους πολίτες που εκπροσωπούν. Οι ηγέτες της Ε.Ε. ζουνε τώρα σ' έναν φανταστικό κόσμο με ακρονύμια, και μιλάνε λες και έχουν τρισεκατομμύρια ευρώ στη διάθεσή τους για να ξοδέψουν. Κανένας τους δεν συνειδητοποιεί ακόμα ότι συζητάνε ευρισκόμενοι επάνω σε ένα βουνό χρεών, που δημιουργήθηκε από χρέη".

Το περιοδικό Spectator, καταλήγει στο άρθρο του, λέγοντας ότι "εάν τελικά γίνει το δημοψήφισμα", που βεβαίως δεν έγινε, τοτε εκείνο που  στην ουσία θα αποφασιστεί, δεν θα έχει να κάνει μόνο με την Ελλάδα ή τους πιστωτές της, "αλλά με τα οικονομικά και την πολιτική ματαιοδοξία".

ΥΓ: Ολόκληρο το άρθρο, στα αγγλικά, μπορεί να το διαβάσει κάποιος στην ηλεκτρονική διεύθυνση
http://www.spectator.co.uk/politics/all/7360573/dont-blame-the-greeks.thtml

«Είμαι αγανακτισμένη από τότε που γεννήθηκα»

«ΕΠΕΣΕ» σαν ωραία έκπληξη, μια βραδιά του 2005, στο πάλκο ενός διαγωνισμού ξεπεσμένου, στη Σαλονίκη, που προσπάθησαν να τον ανανήψουν, αλλά με λεφτά (πολλά λεφτά, λέμε) δεν γίνονται τέτοια θαύματα. Η Ευσταθία (κατά κόσμον Ευσταθία Μαντζούφα), ετών 33 τότε, ήρθε με το τραγούδι «Χωρίς εσένα», και μας έκανε να πούμε «όοπα, να κάτι που κινείται ωραία εδώ». Εκτοτε, συνέχισε με τους δικούς της ρυθμούς. Διάβασα ότι θα εμφανιστεί για άλλα τέσσερα Σάββατα στο «ELIART» και της έστειλα e-mail να μάθω «τι γίνεται;».

@Γεια σου Ευσταθία. Πού σε πετυχαίνω;
Γεια σου Χρήστο! Με πετυχαίνεις μπροστά στον υπολογιστή μου στο καθιστικό με τα καλοριφέρ να δουλεύουνε στο φουλ!
@Καλά, δεν ανησυχείς εσύ; Δεν φοβάσαι;
Ανησυχώ και φρίττω όπως ανησυχούσα και έφριττα και πριν πέντε χρόνια και πριν δέκα. Μόνο που τώρα οι ανησυχίες μου επιβεβαιώνονται σαν την Κασσάνδρα και δεν μου αρέσει καθόλου αυτό. Θα ήταν ψέματα να σου πω ότι δεν φοβάμαι, αν και σε προσωπικό επίπεδο δεν έχω τίποτα να χάσω...
@Πού ήσουν τόσο καιρό; Τι έκανες;
Η αλήθεια είναι ότι χαθήκαμε. Εγώ συνέχισα το χαβά μου και εσύ το δικό σου φαντάζομαι. Οπως ξέρεις δεν αλλάζει ο άνθρωπος! Εβγαλα κι άλλο δίσκο, ένα βιβλίο με τους στίχους και με κείμενά μου, έκανα και μερικά λάιβ, ό,τι μπόρεσα τέλος πάντων.
@Εχεις αποθέματα για να αντιμετωπίζεις τα δύσκολα;
Δεν έχω, γιατί κάποτε τελειώνουν κι αυτά. Εχω όμως πηγές ενέργειας, όπως τους ανθρώπους που αγαπώ και διάφορα χόμπι, όπως το διάβασμα και ο αθλητισμός. Η δουλειά μου επίσης, παρ' όλες τις δυσκολίες, είναι κάτι που μου δίνει δύναμη κι ενέργεια. Επίσης κάποιος που θα' ρθει να με ακούσει και μου πει με ειλικρίνεια ένα μπράβο θα μου δημιουργήσει μεγάλη χαρά και θα αισθανθώ ότι κάτι έκανα! Ακούγεται λίγο ματαιόδοξο αυτό αλλά εμείς οι καλλιτέχνες είμαστε τέρατα ματαιοδοξίας!
@Τι σε κρατάει όρθια αυτόν τον καιρό; Και τι σε ρίχνει;
Με κρατάνε όρθια όλα αυτά που προανέφερα και με ρίχνει όλη αυτή η προδοσία, η παράδοση των όπλων αμαχητί.
@Τώρα, στην παράσταση στο «ELIART», διαλαλείς ότι «το υγιές βλάπτει σοβαρά την υγεία». Το «υγιές» (αν και το υποψιάζομαι...) τι είναι για σένα;
Το υγιές για μένα είναι αυτό που με οδηγεί σε μια ψυχική ανάταση και ευδαιμονία, είναι οι μικροχαρές, είναι η ουσία των πραγμάτων και κανένα βιολογικό προϊόν και κανένα fitness πρόγραμμα δεν μπορεί από μόνο του να μου την προσφέρει.
@Και το «άρρωστο»;
Ο,τι κάνουμε εις βάρος του όλου. Ο,τι κάνουμε για τον εαυτούλη μας. Ο εαυτούλης είναι και εχθρός του εαυτού μας βέβαια, αλλά όταν το αντιληφθήκαμε ήταν πια αργά.
@Μπαίνεις σε ένα δωμάτιο γεμάτο με άγνωστους σε σένα ανθρώπους. Ούτε και εκείνοι σε ξέρουν. Πρέπει, με λίγα λόγια, να τους συστηθείς...
Χαίρω πολύ, Ευσταθία...
@Πες μου μια μικρή ιστορία της νύχτας, σε παρακαλώ...
Μία εικόνα της νύχτας που επαναλαμβάνεται συχνά: Η φιγούρα μιας ηλικιωμένης γυναίκας που η εμφάνισή της δεν δηλώνει άνεση οικονομική να κάνει το δρομολόγιο Κυψέλη -Κολωνάκι, την ίδια ώρα κάθε νύχτα και απ' ό,τι έχω μάθει χειμώνα- καλοκαίρι με μια τσάντα γεμάτη τρόφιμα και να τα αφήνει στις γωνίες για τα αδέσποτα.
@Κι όταν ξημερώνει;
Κάποιος ξερνάει στη γωνία μετά από ξενύχτι (το Jonnie Walker φεύγει, η μέρα έρχεται).
@Προσεύχεσαι;
Ναι, αρκετά.
@Νηστεύεις;
Προσπαθώ.
@Εχεις εξομολογηθεί ποτέ;
Μια φορά, μικρή.
@Είσαι και εσύ αγανακτισμένη;
Αν είμαι; Από τότε που γεννήθηκα...
@Τι γνώμη έχεις για τον κ. Παπαδήμο;
Δεν τον ξέρω καθόλου, λυπάμαι που το λέω αλλά το όνομά του πρώτη φορά το άκουσα πριν από λίγες μέρες.
@Για ποιον απ' όλους τους πολιτικούς θα έλεγες τα σκληρότερά σου λόγια;
Καλύτερα να με ρώταγες σε ποιους δεν θα έλεγα. Είναι πιο εύκολο.
@Πώς φτάσαμε ώς εδώ;
Βάζαμε τον εαυτούλη μας πάνω απ' όλα. Ψηφίζαμε με γνώμονα το προσωπικό συμφέρον. Πετάγαμε τα σκουπίδια έξω από την αυλή μας, το σπίτι μας να 'ναι καθαρό, μέχρι που μας ήρθαν όλα στο κεφάλι μια ωραία μέρα.
@Θα βγούμε, λες;
Μπορεί να συμβεί κι αυτό το θαύμα και να βγούμε, αν τα συνειδητοποιήσουμε όλα αυτά και τα αλλάξουμε, γιατί μόνο η αυτοκριτική δεν φτάνει.
@Τι καταλαβαίνεις απ' όλο αυτό το «πράγμα» που έχει συμβεί τα τελευταία χρόνια στην Ελλάδα;
Οτι σ' αυτή τη χώρα δεν υπάρχουν πολίτες αλλά μόνο κάτοικοι.
@Τραγούδια λες τώρα;
Αυτά που έλεγα πάντα, κατ' εξοχήν δικά μου και κάποιες διασκευές ρετρό, κυρίως τραγουδιών από την εποχή του Αττίκ, που τα τελευταία χρόνια έχω αρχίσει να τα αγαπώ πολύ.
@Πώς ήταν η πρώτη σου βραδιά;
Ομορφη με κάποια μικρά λαθάκια που τα καταλάβαμε ευτυχώς μόνο εμείς. Οι άνθρωποι ήταν φίλοι, γεμάτοι κατανόηση. Δεν τραγουδούσαν απλά χειροκροτούσαν και το σπουδαιότερο: παρακολουθούσαν μετά προσοχής!
@Ποια η γνώμη σου για τη γενιά του Πολυτεχνείου;
Δεν ξέρω, κάποιοι από αυτούς που μας κυβερνάνε τώρα, γενιά του Πολυτεχνείου δεν είναι; Φαντάσου να μην ήτανε κιόλας...
@Τι θυμάσαι όμορφο από τα παιδικά και εφηβικά σου χρόνια;
Τα φωτεινά καλοκαίρια με τις ατέλειωτες διακοπές που κάναμε, τα ατελείωτα μπάνια στη θάλασσα, που δεν βγαίναμε μέχρι να ζαρώσουμε, και τις διακοπές στο βουνό, στη γενέτειρα του πατέρα μου, το Καρπενήσι.
@Τι θα 'θελες να ξεχάσεις;
Την άλγεβρα και το σχολείο γενικά.
@Ποιο μάθημα σου άρεσε τότε;
Η γυμναστική και τα νέα ελληνικά.
@Θεολογία, πώς έγινε και σπούδασες;
Βρήκα ενδιαφέροντα τα περισσότερα μαθήματα που διδάσκονταν σ' αυτή τη σχολή και έτσι πέρασα πολύ όμορφα σπουδάζοντάς την σε γενικές γραμμές.
@Σου την κάνουν συχνά αυτήν την ερώτηση;
Με ρωτάνε: «Καλά, πώς γίνεται θεολογία και τραγούδι μαζί;» λες και το τραγούδι είναι του Σατανά!
@Θα ήθελες να χειροτονούνται και γυναίκες στον κλήρο της δικής μας Εκκλησίας;
Φυσικά και θα ήθελα! Οι ιέρειες ήταν ανέκαθεν πολύ γοητευτικές φιγούρες. Αλλωστε οι γυναίκες έχουν αποδείξει εμπράκτως πόσο πιστές είναι και πόσο υπηρετούν την Εκκλησία. Γιατί λοιπόν να αποκλείονται από το ιερατικό αξίωμα;
@Καλώς ή κακώς υπάρχει το άβατο του Αγίου Ορους;
Θα ήταν καλό προκειμένου να μη χαλάσει ένας τόπος τέτοιας περιβαλλοντικής ομορφιάς και πολιτισμικής αξίας να μη γίνει σούπερ τουριστικός. Να μπαίνει ένας συγκεκριμένος αριθμός επισκεπτών τη φορά. Επίσης θα σεβόμουνα σε κάποιες μονές να μη θέλουν γυναίκες. Αλλά το να αποκλείσεις την είσοδο των γυναικών από ένα κρατίδιο ολόκληρο στην ουσία, το απεχθάνομαι. Δεν το θεωρώ χριστιανικό. Κάπου διάβασα - δεν ξέρω βέβαια αν αληθεύει- ότι κατά την αρχαιότητα η περιοχή του Αγίου Ορους ήταν άβατο των ανδρών γιατί υπήρχαν τα ιερά της Αρτέμιδος. Πώς όλο αυτό ήρθε τούμπα, για να αποσβεστούν οι παλιές μνήμες; Για τιμωρία και επαναφορά της τάξης; Η στάση του ιερατείου απέναντι στις γυναίκες είναι ένα θέμα που θα πρέπει να μιλάμε για ώρες και δεν εξαντλείται έτσι εύκολα... Δεν σου κρύβω όμως ότι είναι κάτι που με προβληματίζει και με ξενερώνει κιόλας.
@Πώς σου φαίνεται αυτή η «ιντερνετική»... συνομιλία;
Χαίρομαι που σκέφτηκες να την κάνουμε.
@Αν αυτή η συνέντευξη γινόταν πρόσωπο με πρόσωπο, πού θα ήθελες να βρισκόμασταν;
Θα ήθελα να βρισκόμασταν σε ένα ουζερί μπροστά στη θάλασσα.
@Κάνε, τέλος, μια ερώτηση και εσύ σε μένα...
Τελικά ποιο είναι το αγαπημένο σου φαγητό;
@Σπαγγέτι μπολονέζ. Σ' ευχαριστώ πολύ-πολύ.
Κι εγώ σ' ευχαριστώ γιατί πάντα εμφανίζεσαι την κατάλληλη στιγμή εκεί που δεν το περιμένω...


*Μια ζωή άνοστη, «με πολλά καθωσπρέπει, απαγορεύσεις και... εξειδίκευση». Η Ευσταθία κάνει τις σκέψεις της τραγούδια. Δεν αντέχει. «Γιατί ο Ελύτης, ο Σεφέρης, η Κασσιανή θεωρούνται περιττή γνώση για τους πολίτες-δούλους που πρέπει να είναι απερίσπαστοι και αφοσιωμένοι στη δουλειά τους;» Τα αδιέξοδά μας δεν είναι στο λογαριασμό που δεν μπορούμε να πληρώσουμε, ούτε στο μισθό που κόπηκε, δεν καταβάλλεται, ή χάθηκε ολότελα. Είναι στην αγάπη που χάθηκε. Στη σκόνη...

ΥΓ: Δημοσιεύτηκε στην "Κυριακάτικη" Ελευθεροτυπία στις 20.11.2011

Η ΣΥΝΤΑΓΗ ΤΟΥ ΒΑΣΙΛΗ ΦΡΑΝΤΖΟΛΑ (Φουσκωτο ιταλικό γλυκό της Angelica Frangeloti).

Οσοι έχει τύχει να φάτε πρωϊνό σε Ιταλικό ξενοδοχείο θα αναγνωρίσετε αμέσως τη γεύση αυτού του ευωδιαστού γλυκού που μοιάζει πολύ και με danish roll. Το άρωμα απο το ξύσμα πορτοκάλιι μαζί με την κανέλα τουδίνουν ένα ξεχωριστό άρωμα που κάνει την κουζίνα να ευωδιάζει μέχρι καιέξω απο την εξώπορτα ! Θα έλεγα ότι πετυχαίνει ... πάντα, είναι εύκολο ,θέλει μόνο λίγη υπομονή με την μαγιά να μας φουσκώσει το ζυμάρι. Είναι ιδανικό για ένα ... ξεγυρισμένο Κυριακάτικο πρωϊνό και ας το έχετε φτιάξει 1-2 μέρες πριν, αρκεί να το έχετε διατηρήσει τυλιγμένο και να το ζεστάνετε πολύ ελαφρά πριν το σερβίρετε. Ρίχτε και την άχνη απο πάνω, κόψτε το σε φέτες και .....

ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΕΤΟΙΜΑΣΙΑ ΤΗΣ ΜΑΓΙΑΣ
135 g αλεύρι για κἀθε χρήση
15 g μαγιά μπύρας ψυγείου η 1 φακελάκι μαγιάς σε σκόνη 100γρ.
Νερό
Η ΠΡΟΕΤΟΙΜΑΣΙΑ ΤΗΣ ΖΥΜΗΣ
400 g αλεύρι για κάθε χρήση.
90 g ζάχαρη
120 g χλιαρό γάλα 3,5%
3 κρόκοι αυγού
½  κουταλάκι αλάτι
125 γρ βούτυρο
100 μαύρη ψιλή σταφίδα
ξύσμα από μισό πορτοκάλι
κανέλα σκόνη
ζάχαρη άχνη για το πασπάλισμα.

Για τη τελική ζύμη ανακατέψτε σε ένα μπολ το αλεύρι, το αλάτι και τη ζάχαρη και στη συνέχεια προσθέστε το χλιαρό-ζεστό γάλα, τους κρόκους αυγών, το ξύσμα και το βούτυρο αφού έχει γίνει πολύ μαλακό εκτός ψυγείου. Ανακατέψτε καλά μέχρι το μείγμα να γίνει λείο.
Προσθέστε τώρα την προπαρασκευή της μαγιάς από το πρώτο μπολ και δουλέψτε το μείγμα της ζύμης σε ένα μίξερ με τον γάτζο για 10 λεπτά περίπου.
Τοποθετήστε το τελικό μείγμα της ζύμης σε ένα μεγάλο μπολ και αφήστε το να αυξηθεί για περίπου δύο ώρες μέχρι να διπλασιαστεί.
Απλώστε τη ζύμη σε ένα τραπέζι η το μάρμαρο τηςκουζίνας και φτιάξτε ένα ορθογώνιο σχήμα με πάχος 3 χλστ περίπου.

Απλώστε σε όλη την επιφάνεια όλες τις μαύρες σταφίδες και μετά πασπαλίστε καλά όλη την επιφάνεια με κανέλα. Αρχίστε να διπλώνετε σαν ρολό τη ζύμη από την μεγαλύτερη πλευρά και όταν φτάσετε στο μισό του πλάτους διπλώστε σαν ρολό και την άλλη πλευρά. Εκεί που θα συναντηθούν κόψτε με ένα μαχαίρι και ξεχωρίστε τα δύο ρολά.
Σηκώστε με προσοχή το κάθε ρολό και βάλτε το στο ταψί. Με ένα κοφτερό και μυτερό μαχαίρι χαράξτε σε βάθος μισού εκατοστού την επιφάνεια των ρολών σε αποστάσεις 3-4 εκατοστών. Αφήστε τα ρολά να φουσκώσουν ξανά για άλλα 40-50 λεπτά μέχρι να διπλασιαστούν σε όγκο.

Ψήστε σε προθερμασμένο φούρνο  για 30- 40 λεπτά περίπου, ανάλογα με τον φούρνο.  Βγάλτε το ταψί από τον φούρνο και όταν τα κεϊκ κρυώσουν πασπαλίστε τα με άχνη ζάχαρη και βάλτε τα σε μια πιατέλα για να τα σερβίρετε σε φέτες.Διαλύστε τη μαγιά στο νερό και προσθέστε τη στο αλεύρι, ζυμώστε καλά για 2 λεπτά.  Βάλτε την μέσα σε ένα μπολ και αφήστε τη να φουσκώσει για 45’ περίπου μέχρι να διπλασιαστεί σε όγκο.

Η ΑΛΗΘΕΙΑ ΣΕ 5 ΜΟΝΟ ΓΡΑΜΜΕΣ

People were created to be loved.
Things were created to be used.
The reason why the world is in CHAOS,

is because things are being loved,
and people are being used.

(Δεν ξέρω ποιός το είπε και ποιός το έγραψε. Θα πρέπει, όμως, να είναι σίγουρα ένας πάρα πολύ απλός άνθρωπος. Απ' αυτούς που σχεδόν δεν τους προσέχεις. Ευχαριστω Φάνη.)

Βρέχει και στη καρδιά μου

Από το έργο "Συνοικία το Ονειρο". Τότε που στο τέλος της φτώχειας υπήρχε ελπίδα...

Συγνώμη *

*Σκέψεις "ενός Σόλωνα από τη Νέα Υόρκη", που γράφτηκαν τον Σεπτέμβριο του 2006.  (www.nysolon.blogspot).

Ανήκω στη γενιά που γεννήθηκε στη μεταπολεμική δεκαπενταετία 45-60 και ανδρώθηκε μέσα στην επταετία και τα πρώτα χρόνια μετά την απελευθέρωση.

Στη γενιά που αγωνίστηκε. Οι πιο μεγάλοι από μάς στην εποχή πριν τη χούντα, αντιμέτωποι με το κράτος και το παρακράτος, φωνάζοντας στους δρόμους 1-1-4 και οι μικρότεροι αργότερα στη Νομική και στο Πολυτεχνείο.
Και να που το πλήρωμα του χρόνου ήρθε, το 1974, για ένα νέο ξεκίνημα . Αργά μα σταθερά μπήκαμε σ' ένα δρόμο πρωτόγνωρο και για μάς και για την Ελλάδα.
Δεν χρειαζόταν πια να παίρνουμε δύο εφημερίδες και να κρύβουμε τη δικιά μας μέσα στην άλλη. Αρχίσαμε να πηγαίνουμε σε κομματικές συγκεντρώσεις, φεστιβάλ, ομιλίες, χωρίς να κοιτάζουμε πίσω μας για τον “χαφιέ που μας ακολουθεί’’.
Και σιγά σιγά χωρίς να το καταλάβουμε και πολύ, η γενιά μας, η γενιά των αγώνων και των αγωνιστών πήρε τη δύναμη της εξουσίας στα χέρια της. Πιάσαμε βάρδια σε στιγμές ιστορικές, πάνω που άρχιζε το τραίνο του εκσυγχρονισμού να βγάζει ατμούς.
Η πραγμάτωση των αγώνων για μια καλλίτερη ζωή, των ονείρων για ένα καλλίτερο αύριο ήταν στο χέρι μας. Είχαμε θέση ελέγχου, μπορούσαμε να οδηγήσουμε τον τόπο προς το όραμα. Αλλού όμως το όνειρο κι αλλού το θάμα. Οι αγώνες , για ένα καλλίτερο αύριο, μεταλλάχθηκαν σε βόλεμα, σε ρεμούλα και σε δε βαριέσαι. Η ελπίδα για τον «ήλιο της δικαιοσύνης» εξαργυρώθηκε σε αναδοχές, σε προμήθειες και άλλα παρόμοια. Αντί να οδηγήσουμε τη χώρα σύμφωνα με τη γραμμή πορείας που νεώτεροι είχαμε χαράξει, την αφήσαμε να τσουλήσει. Οι προτεραιότητες άλλαξαν, οι αξίες εκφυλίστηκαν. Ανυψώσαμε σε βάθρο τον έξυπνο τον καταφερτζή το λαμόγιο και την αρπαχτή και παραμελήσαμε την πρόοδο, το πρόγραμμα, την παιδεία.
Με λίγα λόγια τα κάναμε θάλασσα. Ναι τα κάναμε θάλασσα. Και καθώς η γενιά μας αρχίζει να αποχωρεί, δίνοντας τη σκυτάλη στους επόμενους, πρέπει να βρούμε ένα τρόπο να ζητήσουμε συγνώμη από τις γενιές που ακολουθούν.
Συγνώμη γιατί πολλά απ τα προβλήματα που θα βρουν μπροστά τους θα μπορούσαμε να τα είχαμε λύσει εμείς. Συγνώμη για την μεγάλη ευκαιρία που αφήσαμε να πάει χαμένη.

Συγνώμη.

ΑΠΟΤΙΜΗΣΗ ΤΗΣ ΓΕΝΙΑΣ ΤΟΥ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟΥ: Η Φάρμα των Ζώων.

Του
ΘΑΝΑΣΗ ΔΡΙΤΣΑ*

Όταν έσκασε η εξέγερση του Πολυτεχνείου (1973) ήμουν μαθητής γυμνασίου αλλά έζησα τα γεγονότα από πολύ κοντά διότι το σχολείο μου, η Βαρβάκειος Πρότυπος Σχολή, στεγάζονταν τότε στη διασταύρωση των οδών Ασκληπιού & Αραχώβης, πολύ κοντά στα Εξάρχεια. Από την οδό Βαλτετσίου ροβολάγαμε (όλοι οι συμμαθητές) με κομμένη την ανάσα στην κατηφοριά που μας έβγαζε στα Εξάρχεια και από εκεί στην οδό Στουρνάρη έξω από το Πολυτεχνείο. Θα μου μείνουν αξέχαστοι οι φοιτητές που φώναζαν συνθήματα κατά της Χούντας κρεμασμένοι στα κάγκελα του Πολυτεχνείου, τους κοιτάζαμε με ανοιχτό το στόμα και θαυμασμό μέσα στην οχλοβοή του πλήθους. Ήταν για εμάς τους μικρούς μαθητές οι ήρωες εκείνης της εποχής. Θυμάμαι επίσης έντονα από εκείνη τη σκοτεινή εποχή τις μπλέ κόλλες στα παράθυρα, το φόβο και τη λογοκρισία που είχε επιβάλλει η τότε Χούντα των συνταγματαρχών. Εμείς, παιδιά τότε, δεν αντιλαμβανόμασταν βέβαια τα ιστορικά δεδομένα και την ουσία των γεγονότων εκείνης της περιόδου όμως δύο στοιχεία που συγκρατώ ακόμη ως αίσθηση είναι τα εξής: πρώτον τα ανήσυχα για τις εξελίξεις πρόσωπα των γονιών μας και δεύτερον τις ισχυρές δονήσεις και το τρίξιμο στα τζάμια (μια αίσθηση δυνατού σεισμού) που είχαν προκαλέσει τα τανκς όταν πέρασαν έξω από το σπίτι μας εκείνο το εκρηκτικό βράδυ του Νοέμβρη 1973.

Μέρες δύσκολες και οι σημερινές σχεδόν 40 χρόνια μετά το επαναστατικό 1973 και τα χρόνια που πέρασαν έχουν αφήσει πίσω μας μια μεγάλη απόσταση, έτσι ώστε να αποτιμηθούν πλέον οι πράξεις των πρωταγωνιστών μιας μοναδικής εποχής (υποτιθέμενων ηρώων για τα παιδικά μας μάτια). Ας επιχειρήσουμε μιαν αντικειμενική προσέγγιση εκείνων των νέων του Πολυτεχνείου που βούτηξαν στη συνέχεια βαθειά μέσα στην εποχή της μεταπολίτευσης. Όλοι αυτοί οι νέοι που έφαγαν τα πρώιμα νιάτα τους σε διαδηλώσεις και αμφιθέατρα συζητώντας περισσότερο για τα προβλήματα της Αγκόλας, της Κούβας, της χήρας του Μάο, για το Γαλλικό Μάη, για το Αφγανιστάν και την Νικαράγουα και πολύ λιγώτερο για τα προσωπικά τους προβλήματα ή τα προβλήματα της ελληνικής οικονομίας. Στη συνέχεια βέβαια αυτοί οι επαναστάτες φαίνεται ότι χώθηκαν βαθειά μέσα στα νήματα των αγορών και του καπιταλιστικού συστήματος που οι ίδιοι είχαν έντονα αμφισβητήσει. Γράφει με πολύ χαρακτηριστικό τρόπο ο δημοσιογράφος Αντώνης Καρακούσης στην εφημερίδα Καθημερινή το 1999 σε άρθρο του με τίτλο-Η γενιά του Πολυτεχνείου καθοδηγητής και της νέας οικονομίας: «Στις περισσότερες μεγάλες ιδιωτικές επιχειρήσεις, στους μεγάλους κρατικούς μηχανισμούς, στο χρηματοπιστωτικό τομέα, παντού θα συναντήσεις νεολαίους κομμουνιστές, αριστερούς, μαοικούς ακόμη και αναρχικούς, να πρωταγωνιστούν, να καθοδηγούν τους βασικούς μηχανισμούς, να έχουν σημαντική συμβολή σε αυτή ακόμη την πορεία της χώρας σήμερα. Υπάρχουν και χαρακτηριστικές περιπτώσεις που αξίζει να αναφερθούν», συνεχίζει ο Αντώνης Καρακούσης, «ο Μίμης Ανδρουλάκης, από τα πιο δυνατά στελέχη του ΚΚΕ, έφθασε σήμερα να είναι προπαγανδιστής της νέας οικονομίας. Τον ακούμε συχνά στο ραδιόφωνο να εκθειάζει το αμερικανικό μοντέλο και οι άκαμπτοι, οι πιο αγκυλωμένοι δεν πιστεύουν στα αυτιά τους. Ο Νίκος Χριστοδουλάκης, από τα κάγκελα του Πολυτεχνείου βρέθηκε στο υπουργείο Οικονομικών, τοποτηρητής της δημόσιας πειθαρχίας, από τους φορείς και βασικούς εκφραστές του εκσυγχρονισμού και του μετασχηματισμού της οικονομίας» (συνεχίζει στο πολύ ενδιαφέρον άρθρο του ο Αντώνης Καρακούσης να αναφέρει ονόματα ηγετών της γενιάς του Πολυτεχνείου όπως πχ Νίκος Κοτζιάς, Νίκος Καραμούζης, Νίκος Μανωλόπουλος, Επιτροπάκης μέλη του Ρήγα Φεραίου ή και αριστερών αναρχικών που σταδιακά έγιναν αιχμές του δόρατος της κοινωνίας των αγορών και του καπιταλισμού). Το άρθρο αυτό παρουσιάζει τους ηγέτες της εποχής του Πολυτεχνείου ως δυναμικούς ανθρώπους που απλά προσαρμόσθηκαν στην νέα πραγματικότητα. Όλα καλά μέχρι αυτό το σημείο.

Πως όμως οι ηγέτες της γενιάς του Πολυτεχνείου (με γνώμονα τα τωρινά δεδομένα της ελληνικής χρεωκοπίας του 2011) βούτηξαν με τα μούτρα στο δημόσιο χρήμα της μεταπολίτευσης, πως έφτιαξαν έναν κρατικοδίαιτο ιδιωτικό τομέα, πως βοήθησαν στο να διαλυθεί κάθε κύτταρο ελληνικής δημιουργικότητας και επιχειρηματικότητας, πως σταμάτησαν τις εξαγωγές ελληνικών ανταγωνιστικών προιόντων, πως δημιούργησαν το πελατειακό κομματικό κράτος, πως βοήθησαν στο να εκτοξευθεί το χρέος της χώρας, πως εκείνοι που πρόταξαν τα στήθη τους στα τανκς κρατώντας στα χέρια ελληνικές σημαίες στήριξαν τα μνημόνια και οδήγησαν τη χώρα αλυσοδεμένη σήμερα στις ύαινες του ΔΝΤ; Τι είναι αυτό που μεταμόρφωσε τους παθιασμένους αγωνιστές σε συντηρητικούς τελικά υπηρέτες των αγορών και κήρυκες του νεοφιλελευθερισμού; Μήπως και η γενιά του Πολυτεχνείου υπέστη τη σήψη της μακροχρόνιας εξουσίας ή επαλήθευσε τελικά την περίφημη άποψη του Γουίνστον Τσώρτσιλ ότι δηλαδή «κάποιος στα 20 του χρόνια είναι κομμουνιστής, στα 30 γίνεται σοσιαλιστής και μετά τα γίνεται 40 καπιταλιστής»;

Νομίζω ότι και με τη Γενιά του Πολυτεχνείου συνέβη απλά ότι ακριβώς συνέβη και στα ζώα που πρωταγωνιστούν στο προφητικό βιβλίο «Η Φάρμα των Ζώων» του Τζώρτζ Οργουελ, μια λογοτεχνική αλληγορία της διαχρονικής αποτυχίας των επαναστάσεων. Τα ζώα μιας φάρμας, με αρχηγό ένα γουρούνι που αποκαλείται Ναπολέων, επαναστάτησαν εναντίον των ανθρώπων και εγκατέστησαν έναν κώδικα ισότητας μεταξύ όλων των ζώων (στο πρωτότυπο κείμενο του Όργουελ εκφράσθηκε με τη φράση all animals are equal). Σταδιακά οι επαναστάτες μετατράπηκαν σε τύραννους και απολυταρχικούς δυνάστες των άλλων ζώων και άλλαξαν ακόμη και τον ιερό κώδικα ισότητας από το «all animals are equal» στο περίφημο «all animals are equal but some animals are more equal than others» (μτφρ.όλα τα ζώα είναι ίσα αλλά κάποια ζώα είναι περισσότερο ίσα από άλλα). Μεγάλος προφήτης αποδεικνύεται ο Όργουελ όχι μόνο για το άφθαστο «1984» αλλά και για τη βαθειά ανάλυση της ψυχολογίας επανάστατη-εξουσιαστή όπως αναδεικνύεται στη «Φάρμα των Ζώων».

*Καρδιολόγος στο Ωνάσειο Καρδιοχειρουργικό Κέντρο, και συνθέτης.
Το άρθρο αυτό, μας επέτρεψε ο κ. Δρίτσας να αναδημοσιεύσουμε από μια μικρή, αλλά πολύ ενδιαφέρουσα εφημερίδα, που έχει τίτλο "Το Άρθρο της Κυριακής", και κοστίζει μόνο 0,5 ευρω.

ΚΟΤΟΠΟΥΛΟ ΚΑΤΣΑΡΟΛΑΣ ΜΕ ΚΡΑΣΙ, ΜΠΡΟΚΟΛΟ ΚΑΙ ΚΡΙΘΑΡΑΚΙ

Μια ωραιότατη, κυριακάτικη συνταγή από τον Βασίλη Φραντζολά:

Καμμιά φορά με τα κατάλληλα υλικά, καλή διάθεση και κέφι (απαραίτητη προϋπόθεση να έχετε κλείσει απο πριν για τουλάχιστον 4 ώρες την τηλεόραση και να μην έχετε διαβάσει Γιανναρά για 2 εβδομάδες τουλάχιστον) μπορείτε να φτιάξετε ένα καλό πιάτο. Η ελαφριά όξινη γεύση που δίνει το λευκό κρασί μέσα στο οποίο βράζει το κοτόπουλο δένει καλά με το μπρόκολο ενώ το κριθαράκι στο τέλος χυλώνει ωραία το φαγητό στην κατσαρόλα (βοηθάει βέβαια και το αλευράκι με το οποίο θα σοταριστεί το κοτόπουλο). Νομίζω οι Ιταλοί συνδυάζουν πολύ ωραία τα ζυμαρικά με τα

λαχανικά και μάλιστα εδώ μαζί το κρασί έχουμε βέβαια μιά άλλη γευστική διάσταση. Αν βάλετε τριμμένο τυρί στο τέλος να αποφύγετε τα αλμυρά τυριά και τρίψτε η κασέρι η gouda η κάτι παρόμοιο. Για συνοδευτικό κρασί καλύτερα να διαλέξετε ένα λευκό, κατά προτίμηση το ίδιο με αυτό που θα βάλετε στο φαϊ, ένα κρασί με χαμηλή οξύτητα, από ροδίτη η μοσχοφίλερο.

700 γραμμ. κοτόπουλο στήθος φιλέτο
3 κ.σ. αλεύρι
125 γραμμ ελαιόλαδο ( μισό φλυτζάνι)
2 μέτρια κρεμμύδια (100-120 γραμμ)
1 σκελίδα σκόρδο
500 γραμμ λευκό κρασί
600 γραμμ μπρόκολο, τα μπουκετάκια
250 γραμμ κριθαράκι
αλάτι, φρέσκο πιπέρι

Κόβετε το κοτόπουλο σε κομμάτια των 4-5 εκ. Τα αλευρώνετε καλά και τα βάζετε σε μεγάλη κατσαρόλα στην οποία έχετε ζεστάνει καλά το ελαιόλαδο. Τα σωτἀρετε καλά και στη συνέχεια τα βγάζετε σε ένα πιάτο.

Κόβετε τα κρεμμύδια σε μικρά κομματάκια και τα σωτἀρετε ελαφρά και αυτά στην κατσαρόλα ενώ στη συνέχεια ρίχνετε το κρασί και το αφήνετε για λίγο να εξατμιστεί. Προσθέτετε
το σκόρδο σε κομματάκια και βάζετε πάλι πίσω τα κομμάτια του
σοταρισμένου κοτόπουλου. Προσθέτετε αλάτι και άφθονο φρέσκο πιπέρι και αφού σκεπάσετε την κατσαρόλα βράζετε το φαγητό για περίπου 40 λεπτά.

Στη συνέχεια ρίχνετε το μπουκετάκια από το μπρόκολο, προσθέτετε το κριθαράκι μαζί με 2 ποτήρια ζεστό νερό και βράζετε το φαί για άλλα 15 λεπτά το πολύ μέχρι να γίνει καλά το κριθαράκι. Προσθέστε λίγο νερό στο τέλος να δείτε ότι το χρειάζεται.

Σερβίρετε το φαγητό αν θέλετε βάζοντας από πάνω λίγο κίτρινο
τριμμένο τυρί, όχι αλμυρό (π.χ. gouda, κασέρι).

Καλή επιτυχία, και καλή όρεξη!

Μόνοι μας θα σωθούμε! (Από την Ελλάδα της μιζέριας, στην άλλη Ελλάδα της ελπίδας.)

Άρθρο του

Στέφανου Σταμέλλου

(Μέλους των Οικολόγων Πρασίνων στη Λαμία) 

Πέρα από την ανάγκη σήμερα για αλλαγή του πολιτικού συστήματος και την έξοδο από τη φαυλοκρατία του δικομματισμού, το ίδιο σημαντικό θεωρείται -και είναι- η παραγωγική ανασυγκρότηση της οικονομίας, με στόχο την άμεση εξισορρόπηση του εμπορικού ισοζυγίου και την αυτάρκεια στα βασικά αγαθά με την κινητοποίηση και την ορθολογική αξιοποίηση των πόρων, κοινωνικών και φυσικών. Αυτό είναι το μεγάλο στοίχημα που ορθώνεται μπροστά μας ως «επείγον ζήτημα».

Όλοι αντιλαμβανόμαστε ότι δεν θα απαλλαγούμε εύκολα από τη «Λερναία Ύδρα» της πολύπλευρης κρίσης, της διεθνούς τοκογλυφίας και του δημόσιου χρέους, άρα και τη λεγόμενη ύφεση και την ανεργία, ανεξάρτητα αν θα πτωχεύσουμε ή δεν θα πτωχεύσουμε, ανεξάρτητα αν θα μείνουμε στο ευρώ ή θα πάμε στη δραχμή. Όμως, ένα από τα σημαντικότερα προβλήματα της ελληνικής οικονομίας και κοινωνίας είναι η παραγωγή και ο ίδιο το μοντέλο παραγωγής και κατανάλωσης.

Άκουγα πριν αρκετό καιρό σε τοπικό ραδιόφωνο έναν εκπρόσωπο Κίνησης που υποστηρίζει μεγάλη τουριστική επένδυση στην περιοχή της Φθιώτιδας να τονίζει με δραματικό τρόπο το πρόβλημα της ανεργίας στην περιοχή και τα αδιέξοδα των νέων. Και κατέληγε στο εύκολο συμπέρασμα ότι η μόνη λύση σήμερα - και μονόδρομος - είναι οι ξένες επενδύσεις. Να έρθουν δηλαδή οι ξένοι να «επενδύσουν» τα χρήματά τους κι εμείς να κερδίσουμε θέσεις εργασίας. Η πλήρης εξάρτηση, το ξεπούλημα και η υποταγή παρουσιάζεται ως μονόδρομος για την ελληνική οικονομία και κοινωνία. Το «πέσε πίτα να σε φάω» και το «να έρθουν οι ξένοι να μας βγάλουν από τα αδιέξοδα», που μας οδήγησε το αποτυχημένο πολιτικό σύστημα, είναι στο μυαλό των περισσοτέρων.

Όποιος φυσικά διακατέχεται από την ιδεολογία της «ψωροκώσταινας», της μικρής Ελλαδίτσας, που «δεν μπορεί να τα βγάλει πέρα μόνη της», αυτά τα βλέπει ως αυτονόητα. Στην ίδια κατεύθυνση κινούνται η θεοποίηση των «αγορών», οι χρηματιστηριακοί δείκτες, η καθημερινή πλύση εγκεφάλου από τα «παπαγαλάκια» των ΜΜΕ με τους φόβους που μας καλλιεργούν και που κοντεύουν να μας κάνουν όλους «έλληνες ασθενείς». Να μας κάνουν δηλαδή να πιστέψουμε ότι κάποιοι προσπαθούν να μας σώσουν, ντε και καλά, γιατί το έχουν βάλει «σκοπό της ζωής τους». Τόσο καλοί είναι! Το ερώτημα είναι: Εμείς «έχουμε σκοπό στη ζωής μας»; ή θα τους αφήσουμε να «μας πάρουν το σπίτι και να μας δώσουν την καρέκλα να κάτσουμε»; Γιατί αυτό μας κάνουν· και οι πολιτικοί μας, οι ηγέτες μας, ως τώρα, αλλά και σήμερα ακόμα, τους λένε «ευχαριστώ»! Και το κακό είναι ότι η αποδοχή της οικονομικά υπόδουλης Ελλάδας, της χώρας – προτεκτοράτο, δεν αφήνει πολλά περιθώρια για οράματα και έμπνευση.

Οι ευθύνες των τοπικών κοινωνιών και της Αυτοδιοίκησης

Το σοβαρό κατά την άποψή μας θέμα, που αφορά όλους μας, αλλά κυρίως αυτούς που αποφασίζουν σε περιφερειακό και τοπικό επίπεδο, είναι: τί εναλλακτικές προοπτικές ευημερίας έχουν να προτείνουν οι τοπικές κοινωνίες. Πόσο καθημερινά και οργανωμένα «βασανίζονται» για το «δέον γενέσθαι» στην παραγωγή η Περιφέρεια, ο Δήμος, το Επιμελητήριο, ο Συνεταιρισμός, το Εργατικό Κέντρο, ο τοπικός Σύλλογος.

Έχει δημιουργηθεί, είναι γεγονός, μια νοοτροπία - ιστορικά θα λέγαμε - στις τοπικές κοινωνίες, της παθητικής αντιμετώπισης και της αποδοχής ενός προστατευτικού κεντρικού μοντέλου άσκησης πολιτικής, που στην ουσία θέλει να ασκεί πλήρη έλεγχο στους πολίτες. Πρέπει δηλαδή να μας πει κάποιος «από πάνω», απέξω, από αλλού, βασικά από κει που εκπορεύεται το χρήμα, τι θα κάνουμε. Τι θα παράγουμε και πώς…

Στον αντίποδα αυτής της νοοτροπίας είναι η κινητοποίηση των τοπικών κοινωνιών να αποφασίσουν, να πάρουν την τύχη τους στα χέρια τους. Να δουν αυτοί το μέλλον τους, - κι όχι να τους το δείχνουν άλλοι - και να προσπαθήσουν να ζήσουν με τους δικούς τους πόρους. Διαφορετικά η αδράνεια και η απραξία τους θα αφήνει το κρίσιμο αυτό κενό, το οποίο έρχονται να καταλάβουν οι πάσης φύσης «έμποροι των εθνών» με τις πραμάτειες τους. Την πόρτα στους «εμπόρους των εθνών» θα την κλείσεις μόνο με δημιουργικές τοπικές και περιφερειακές βιώσιμες προτάσεις· και κυρίως πράξη. 

Η πραγματικότητα βέβαια δείχνει ότι κυρίως η Αυτοδιοίκηση, οι Δήμοι και η Περιφέρεια, είναι «απόντες» και δεν έχουν συνειδητοποιήσει τις ιστορικές τους ευθύνες. Δεν συζήτησαν και δεν συζητούν ένα σχέδιο για την οικονομία και την κοινωνία, ένα σχέδιο που να μπορεί να ενισχύσει την άμυνα της Περιφέρειας και του Δήμου απέναντι στην δεινή θέση που έχουμε περιέλθει όλοι, και κυρίως τα χαμηλότερα στρώματα, οι εργαζόμενοι, οι αγρότες, οι μικρομεσαίοι.

Οι «κεντρικές» προτάσεις, τα διάφορα προγράμματα, κυρίως ευρωπαϊκά, έρχονται από το παρελθόν. Είναι στη λογική της απορρόφησης χρημάτων, της υποαπασχόλησης για την πλασματική μείωση των ποσοστών ανεργίας, της προνοιακής ίσως αντιμετώπισης των πραγμάτων. Όμως χρειαζόμαστε προγράμματα κυρίως στη δημιουργία υποδομών, κινήτρων και προϋποθέσεων για αύξηση της τοπικής παραγωγής είτε στον αγροτικό τομέα, είτε στη βιοτεχνία και τη βιομηχανία, είτε στον τουρισμό και τις υπηρεσίες, για τη βελτίωση της κατάστασης της πραγματικής οικονομίας και δημιουργία θέσεων εργασίας. Χρειαζόμαστε τοπικά και περιφερειακά σχέδια δράσης βιωσιμότητας και ευημερίας με στόχο την αυτάρκεια και με τον συντονισμό της Αυτοδιοίκησης, εκτιμώντας ως κύριο  πρόβλημα το γεγονός ότι «εισάγουμε» πολύ περισσότερα από αυτά που «εξάγουμε», καταναλώνουμε πολύ περισσότερα από αυτά που παράγουμε.

Πρώτιστο μέλημά μας, δείκτες και στόχοι παντού, ξεκινώντας από το πού βρισκόμαστε σήμερα: Πρώτον από την άποψη της παραγωγής, στον πρωτογενή τομέα (γεωργία, αλιεία, κτηνοτροφία, δασοπονία, μεταλλεία), στον δευτερογενή τομέα (χειροτεχνία, βιοτεχνία, βιομηχανία), στον τριτογενή τομέα (τουρισμό, εμπόριο, υγεία, εκπαίδευση, μεταφορές, επικοινωνίες, ελεύθερα επαγγέλματα) και στις ανανεώσιμες και της ήπιας μορφής πηγές ενέργειας. Και δεύτερον από την άποψη της κατανάλωσης, ως προς τα εισαγόμενα προϊόντα, τα ελληνικά προϊόντα, τα προϊόντα της Περιφέρειας και τα τοπικά προϊόντα της Περιφερειακής Ενότητας Φθιώτιδας.

Στόχος, η αύξηση της τοπικής παραγωγής σε κάθε τομέα, η μείωση των εισαγωγών και η κατανάλωση τοπικών προϊόντων. Η βελτίωση του τοπικού «εμπορικού ισοζυγίου», η μείωση της ανεργίας κάτω από τον εθνικό μέσο όρο, η βελτίωση της ενεργειακής κατάστασης.

«Θα σας πω κάτι από τη δική μου πείρα. Η οικογένειά μου ανήκε στην εργατική τάξη και υπήρχαν πολλοί άνεργοι. Αντικειμενικά τότε η κατάσταση ήταν πολύ χειρότερη απ’ ό,τι είναι τώρα. Υποκειμενικά, όμως, τότε ήταν πολύ καλύτερα τα πράγματα ως προς την προοπτική. Τώρα επικρατεί κυρίως μια τεράστια απελπισία σε σχέση με το μέλλον, ενώ τότε κυριαρχούσε η ελπίδα ότι “δεν έχουμε τίποτε, αλλά μπορούμε να κάνουμε πράγματα για ένα καλύτερο αύριο”. Μαζευόμασταν και κουβεντιάζαμε για το πώς θα βελτιώσουμε την κατάσταση για την οικογένειά μας. Αυτό ακριβώς πρέπει να κάνει κάθε μικρή κοινωνική ομάδα τώρα και στην Ελλάδα»

Νόαμ Τσόμσκι, ΒΗΜagazino, 16/10/2011