Του
Λευτέρη Κουσούλη*
Τις τελευταίας μέρες, τις τελευταίες ώρες, ήρθε στο προσκήνιο το ζήτημα της βίας στο κοινωνικό και πολιτικό πεδίο.
Η βίαιη ενέργεια του εκπροσώπου της Χρυσής Αυγής στο τηλεοπτικό στούντιο, περισσότερο συμπυκνώνει παρά αποκαλύπτει αυτό που ήδη γνωρίζουμε. Η βία ρίχνει τη μαύρη σκιά της στην πολιτική και κοινωνική ζωή του τόπου τα τελευταία χρόνια.
Η βία, σε όλες τις φάσεις της ιστορικής εξέλιξης, είναι σύμφυτη με την κοινωνική και πολιτική διάσταση κάθε συλλογικής οντότητας. Μικρής ή μεγάλης. Είναι αφέλεια να προσπερνάει κανείς αυτή την αλήθεια.
Στον αγώνα για πρόοδο και εξέλιξη ο άνθρωπος και η ανθρωπότητα, κάνοντας βήματα προς την κατεύθυνση του αυτοπροσδιορισμού, της αυτονομίας και της ελευθερίας του, ανακάλυπτε την πολιτική. Στο βαθμό που το πετύχαινε και η πολιτική μετουσιωνόταν σε κανόνες και θεσμούς συνύπαρξης, ο άνθρωπος άφηνε πίσω του και πάντως ριζικά αποδυνάμωνε τη βία, ως έναν από τους θεμελιώδεις συντελεστές των κοινωνικών πραγμάτων.
Η πολιτική είναι ο θεσμικός έλεγχος της βίας.
Όπου η πολιτική είναι ζωντανή, η βία υποχωρεί, μπαίνει στο περιθώριο και χάνει κάθε αξία ως εναλλακτική λύση.
Όπου η πολιτική παραμένει ζωντανή, η βία ως διαδικασία επίλυσης και διευθέτησης ζητημάτων δεν έχει θέση. Η σύγκρουση, συστατικό στοιχείο κάθε κοινωνίας σε κίνηση, εξελίσσεται υπακούοντας σε κανόνες που ορίζουν τους τρόπους εξέλιξης αυτής της σύγκρουσης, απωθώντας τη βία και θέτοντάς την εκτός κάθε κοινωνικού και πολιτικού – εν συγκρούσει πάντοτε – αξιακού πλαισίου.
Το μαύρο πρόσωπο της βίας κάνει την εμφάνισή του όταν σβήνει το φως της πολιτικής. Η βία δεν είναι πολιτική. Είναι αντι-πολιτική.
Η εγκαθίδρυση της βίας ή η απειλή εγκαθίδρυσης της βίας, αποτελεί την επιβεβαίωση της ήττας της πολιτικής. Η ήττα της πολιτικής άφησε και αφήνει ανοιχτή την πόρτα για την τροπαιούχο έλευση της βίας.
Αν η πολιτική είναι η αναζήτηση μιας κατεύθυνσης μέσα από την αντιπαράθεση των – ιδεολογικού χαρακτήρα εν τέλει – επιχειρημάτων στο πλαίσιο κανόνων, η ήττα της πολιτικής είναι η άρνηση αυτών των επιχειρημάτων, είναι η τυφλή απόρριψη κάθε επόμενης κίνησης, είναι η ατμόσφαιρα μέσα στην οποία η ατομική διεκδίκηση προσλαμβάνει τα πλέον πρωτόγονα χαρακτηριστικά, όπου η ατομική δράση και το ατομικό σχέδιο προϋποθέτει και απαιτεί την καταστροφή του ατομικού σχεδίου του άλλου.
Όλες οι πολιτικές αντιλήψεις και τα καθεστώτα που προβάλλουν στην ιστορία της ιδέα της απόλυτης αλήθειας, προβάλλουν, άρρητα και ρητά, τη βία. Η θέση και μόνο ότι υπάρχει απόλυτη αλήθεια νομοτελειακού χαρακτήρα, φέρει μέσα της το σπέρμα της βίας. Όποια παρόμοια θεωρητική προσέγγιση και αν μελετήσει κανείς, προσέγγιση που διεκδικεί να ερμηνεύσει οριστικά τη ροή της ιστορίας, στον πυρήνα της έχει τη βία.
Η απολυτότητα της θέσης διεκδικεί την απολυτότητα της συμμόρφωσης. Και επειδή η συμμόρφωση δεν είναι δυνατή, αφού το αίτημα της ελευθερίας, συγκλονιστικό, ανυπέρβλητο και ανυπότακτο, τρώει τα θεμέλια κάθε παρόμοιου οικοδομήματος, τότε η βία αποτελεί το έσχατο όπλο.
Τα τελευταία χρόνια η χρεοκοπία του πολιτικού συστήματος στην Ελλάδα - της πολιτικής φεουδαρχίας πρέπει να λέμε - οδήγησε στην ήττα της πολιτικής. Η οικονομική χρεοκοπία ακολούθησε. Μέσα σε αυτήν την εξέλιξη χάθηκαν τα δικαιώματα των πολιτών και μαζί η αξιοπρέπειά τους.
Η αναζωογόνηση της πολιτικής είναι ο μόνος δρόμος αντιμετώπισης των φαινομένων βίας και ανομίας, που σαν μαύρο σύννεφο απλώνονται πάνω από τη χώρα.
Στις εκλογές της επόμενης Κυριακής, ο κάθε συμπολίτης μας ας δώσει τη δική του απάντηση.
Υ.Γ.: Επίτρεψέ μου, φίλε αναγνώστη, να σημειώσω ότι μια πληρέστερη αποτύπωση αυτού του προβληματισμού, θα μπορούσε να βρει κανείς στην ηλεκτρονική διεύθυνση www.legeinandprattein.gr
* Ο Λευτέρης Κουσούλης είναι πολιτικός επιστήμονας.
No comments:
Post a Comment