ΑΠΟΧΑΙΡΕΤΩΝΤΑΣ ΤΟ FACEBOOK

Του

Γιώργου Λιγνού*

Η Ελλάδα βουλιάζει σε έναν ακήρυχτο πόλεμο με την κοινή λογική και την έννοια του πάλαι ποτέ ισχυρού μας χαρτιού, του μέτρου, όχι της μεζούρας ή του νιοστού οικονομικού μέτρου, που θα πάρουν οι εξουσιοδοτημένοι  και απο εμάς σωτήρες μας, αλλά του άλλου του παλαιού, του  άριστου μέτρου, δηλαδή του αυτοελέγχου, της συστολής και της σύνεσης όπως πρέτρεπε ο Κλεόβουλος ο Ρόδιος, ένας απο τους 7 σοφούς.

Η έλλειψη μέτρου στον λόγο, η αλλιώς αμετροέπεια,  έχει δυστυχώς φωλιάσει για τα καλά στα θολωμένα μας μυαλά. Χρησιμοποιώ δε το κτητικό «μας» γιατί δεν θέλω να αυτοεξαιρεθούμε, όλοι εμείς που με ζυγισμένες φράσεις και στρωτό λόγο διατυπώνουμε τα επιχειρήματά  και τις σκέψεις μας.

 

Το   facebook, τα blogs, το twitter και τα δεκάδες κοινωνικά δίκτυα  μας έχουν φέρει καταμεσής της Αρχαίας Αγοράς ή για τους πιο κοσμογυρισμένους  στην περίφημη πριν απο χρόνια Hyde Park speakers corner , όπου ένας μπόμπης φύλαγε το δικαίωμά σου να πείς ακόμα και παλαβομάρες. Θα μου πείτε πιο πολύ σύμβολο και λιγώτερο ουσία ή κεκτημένο, αφού οι ενοχλητικές φωνές έτσι κι αλλιώς θα αισθανθούν το χνώτο της όποιας εξουσίας. Προσωπικά πάντως δεν είμαι σίγουρος, ότι ήταν άνευ ουσίας η συμβολική τούτη διαδικασία.

Το αγορεύειν είναι πλέον κεκτημένο. Δεν υπάρχει καν ο κήρυκας για να απευθύνει το ερώτημα «τις βούλεται αγορεύειν»  που είχε κατά την γνώμη μου και χαρακτήρα υπενθύμισης  του δικαιώματος αλλά και προτροπής.  Που σημαίνει ακόμα, ότι οι πολίτες το ζύγιζαν πριν μιλήσουν. Με τον ένα ή τον άλλο τρόπο το μέτρο ήταν εκεί.

Σήμερα μπορείς ελεύθερα είτε να μιλήσεις είτε να γράψεις.

Ο δημόσιος λόγος είναι σχεδόν επιβεβλημένος. Ακόμα κι αν τα λεγόμενά σου είναι κοινοτυπίες. Μην ξεχνάμε άλλωστε πως τα ίδια τα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης  σχεδόν εκβιαστικά σου βγάζουν τα λόγια και τις σκέψεις απο το στόμα και το μυαλό σέρνοντάς σε σε ένα χορό κενολογίας, αφού πρέπει κάτι να δηλώσεις αν ειδικά είσαι «σελέμπριτης», χωρίς βέβαια να υστερεί η  γειτόνισσα του θύματος ή ο μέσος περαστικός πολίτης, που με τις δηλώσεις του προσδίδει δημοκρατική νομιμοποίηση και αντικειμενικότητα στο ρεπορτάζ.

Το στοχαστικό ύφος, η αναφορά στις κλασσικές αξίες και η προσπάθεια ανάδειξης μιας σκεπτόμενης περσόνας  είναι εμφανής αν αφιερώσετε ελάχιστο χρόνο διαβάζοντας, σε ιστοσελίδες που δεν συνηθίζετε, τις δηλώσεις διαφόρων επωνύμων.

«Δεν τιμωρώ τις κόρες μου»



«Η επαγγελματική καταξίωση είναι ένα τίποτα μπροστά στο να νιώσω σωστή μάνα»



“ Ο,τιδήποτε κάνω, σκέφτομαι πρώτα τα παιδιά μου και τον άντρα μου”



«Ως οικογένεια ποτέ δεν κάναμε σπατάλες»



Γιατί δεν θέλω να φωτογραφίζουν τα παιδιά μου;



«Δημιούργησα πρόβλημα στη γυναίκα και τα παιδιά μου»



«Φοβόμουν πάρα πολύ για τα παιδιά. Για τον εαυτό μου τι να φοβάμαι»



Όλα αυτά φευ είναι δημόσιος λόγος. Και διόλου λιγώτερο ισχυρός απο τον άλλο τον επίσημο. Αυτόν που δεν έχει πρόβλημα να επικαλεσθεί την Παναγιά, τις αρετές του εθνους και το πεπρωμένο μας, αλλά και την αλληλεγγύη του σ. Τσάβες ή την θαραλλέα στάση του Κορρέα που "ξωπέταξε τους διεθνείς τοκογλύφους" ή για να πάμε στα πιο άμεσα  αυτόν που δηλώνει πως τούτη τη φορά το μαχαίρι θα φτάσει στο κόκκαλο και πως θα χτυπήσουμε αμείλικτα την φοροδιαφυγή.

Το πρόβλημα είναι ότι κινούμαστε σαν το εκκρεμές ανάμεσα στις εκδοχές του εύκολα εκφερόμενου δημόσιου λόγου.

Είτε της τέρψης, είτε της βαθιάς σκέψης. Δυστυχώς και οι δύο είναι υποτιθέμενες.  Στην πραγματικότητα δεν υπάρχουν.

Αν δεν σιωπήσουμε, αν δεν κλείσουμε στόμα, γραφίδα και αυτιά, αν δεν μάθουμε να αναζητούμε μικρές ή μεγάλες περιόδους νοήμονος σιωπής, όταν με το καλό αποκαλυφθεί το νέο τοπίο, εμείς θα συμπεριφερόμaστε όπως παλιά. Με τα ίδια μυαλά  που μας έφεραν εδώ.

Υγ  Με κείμενό μου αυτό αποχαιρετώ το  facebook για όσο περισσότερο αντέξω. Κάτι σαν μακροβούτι δηλαδή.

(*) Κατά κόσμον της μπλογκόσφαιρας "Μαικήνας", αρθρογραφών τακτικά στο capital.gr, και επιτρέποντας και εις ημάς την αναδημοσίευση εδώ των εξαιρετικών κειμένων του - από τα λίγα που προσφέρουν ουσία και τρυφερότητα (ακόμα κι όταν είναι σκληρά), και που εμένα τουλάχιστον, με "θυμώνουν" πολύ γιατί πολύ θα ήθελα να τα είχα γράψει εγώ.

Το συγκεκριμένο κομμάτι δημοσιεύτηκε με τον τίτλο "Η αβάσταχτη ελαφρότητα του “δημόσιου” λόγου ή αποχαιρετώντας προσωρινά το facebook".