Ώρα για εκπομπή, καλημέρα, καλησπέρα. Διαλέξτε αναλόγως, όπου κι αν βρίσκεστε. Σας χαιρετώ πολύ τρυφερά εδώ, απόψε για μένα, νύχτα ζεστη και υγρή. Μόλις πέρασαν τα μεσάνυχτα, κι είναι 14 του μηνός. Ύψωσις του Τιμίου Σταυρού, που βρέθηκε στους Αγίους Τόπους αό την γία Ελένη, υψώθηκε από τον Πατριάρχη Ιεροσολύμων Μακάριο για να τον δει όλος ο κόσμος, επειδή ήταν πολύ δύσκολο να τον ασπαστούν. Γιορτάζει η αδελφή μου, και την σκέφτομαι dearly. Κι έτσι που οι αισθήσεις μου είναι απόψε κάπως φορτισμένες και χύμα, ξαφνικά τη βλέπω μπροστά μου, πανέμορφο ξανθό αγγελάκι, στο σχολείο της στην Αφρική, που ήταν σχολείο καλογριών, και θυμάμαι που όταν πήγαμε πρώτη φορά να τη δούμε εκεί, τη βάλανε να μας τραγουδήσει αυτό, το The Singing Nun, μαζί με άλλα κορίτσια, και όλα τραγύδησαν κλαίγοντας!
Χρόνια πολλά λοιπόν, και προπαντός καλά, σε όσους και όσες γιορτάζουν σήμερα. Ιδιαιτέρως δε, στον αγαπημένο μου Σταύρο, και κυρ-Σταύρο, και αφέντη Τσουτσουλομύτη!
Με ρωτάνε πολλοί: Τι γίνεται με το ραδιόφωνο, θα γυρίσεις;
Όπως ίσως θα ξέρετε, έκανα αίτηση για πρόσληψη στην καινούργια ΕΡΤ, ελπίζοντας ότι θα είναι πραγματικά τέτοια: καινούργια. Το όνομά μου ήταν στους 577 αρχικώς επιλεγέντες. Παρά το γεγονός ότι δεν είχα την απαράδεκτη πριμοδότηση των 200 μορίων που είχαν όσοι εργάζονταν στην ΕΡΤ μόνιμα, χάρηκα ότι ... μπήκα. Κατέθεσα τα δικαιολογητικά μου, και περίμενα να με ειδοποιήσουν να υπογράψω την δίμηνη, προσωρινή σύμβαση. Έστω αυτήν. Αντί ειδοποίησης, έλαβα ένα τηλεφώνημα από μια φίλη, που είδε στα μπλογκς την τελική λίστα των 493 από την οποία το όνομά μου απουσίαζε. Δεν ξέρω γιατί. Κανείς δεν ξέρει. Δεν σου δίνουν εξηγήσεις. Κάτι θα βρήκαν λάθος, ή μη ικανοποιητικό, σκέφτηκα. Και από εκείνη τη στιγμή, κάνω έναν εσωτερικό αγώνα για να μην σκέφτομαι...
People talking without speaking
People hearing without listening
Λυπάμαι, αλλά όσες φορές και αν το έχω προσπαθήσει, δεν μεταφράζεται αυτό.
Παιδεύομαι πολύ με την άννοια της σιωπής τον τελευταίο καιρό. Αισθάνομαι την ανάγκη να αφεθώ σ' αυτήν, ως μόνη πραγματική διέξοδο στην αδυναμία, πραγματικά, να πεις αλλιώς όσα σε παιδεύουν ή προβληματίζουν.
Θα μπορούσα να ερωτευτώ, αισθάνομαι, χωρίς να πω ούτε λέξη, αλλά δύσκολα το αποδέχεται η "άλλη πλευρά". Όλοι απαιτούν εξηγήσεις και περιγραφές. Πές μου γιατί. Πες μου τι νοιώθεις. Πες μου κάτι για σένα.
Αυτό το "κάτι για σένα", ήταν ανέκαθεν ο εφιάλτης μου. Ηταν θέμα στις πρώτες μου εκθέσεις στο δημοτικό, στην Αφρική. Ήταν πάντα μία αό τις σάμβουαρ ερωτήσεις σε όποια συνέντευξη (εργασίας, σπουδών, κλπ) χρειάστηκε να συμμετάσχω.
Σ' έναν κόσμο που διαρκώς φων΄ζει, ακόμα και στον ύπνο του πια, πως να σιωπήσεις εσύ; Και, κυρίως, πως να καταλάβουν, έστω οι λίγοι που σε ενδιαφέρουν, αυτήν σου την σιωπή;
Τάχω κάνει θάλασσα. Προσπαθώ να την κατακτήσω, τη σιωπή, φλυαρώντας αδιάκοπα. Ποιός να με εμπιστευτεί;
Peter Gabriel Solsbury Hill.
Ένας νέος άνθρωπος, σήμερα, στο φανάρι του Πενταγώνου, στη Μεσογείων, εκεί όπου, κατεβαίνοντας από Αγία Παρασκευή, παίρνεις την αριστερή λωρίδα για να στρίψεις για Παπάγου.
Συνηθισμένο περιστατικό!
Έχει πόδια υποτροφικά, και περπατάει με "Π". Ο συγκεκριμένος δεν προσποιείται κάτι παραπάνω από αυτό που υποφέρει. Δεν έχει πάρει την έκφραση του οίκτου στο πρόσωπό του, και δεν κοντοστέκεται στο παράθυρό σου για νά σου φορτώσει κι άλλες ενοχές.
Πόσες φορές δεν έχω γυρίσει αλλου το βλέμμα μου, σ' ανάλογες περιπτώσεις;
Τι ήταν λοιπόν αυτό, σήμερα, που μ' έκανε, πολύ αυθόρμητα, δίχως δεύτερη σκέψη, να βάλω το χέρι στη τσέπη και να ψάξω για λίγα ψιλά;
Μία, και εύκολη η απάντησή μου: Ό,τι ο άνθρωπος αυτός, όπως εκατομμύρια άλλοι, δεν είχαν στη ζωή τις ίδιες ευκαιρίες που είχα εγώ. Εύκολα θα μπορούσα να ήμουν στη θέση του. Ιδίως εάν σε όλα τα άλλα προστίθεντο και οι σωματικές κακοτυχίες.
Η ελεημοσύνη δεν είναι δουλειά. Ακόμα και για εκείνους που προσπιούνται τη δυστυχία. Απλώς, δεν έχουν άλλο τρόπο να την φανερώσουν σε μας, από τους οποίους αναγκάζονται να ζητήσουν μια βοήθεια. Δεν υπάρχει ούτε ένας επαίτης στην κόσμο που να είναι ευχαριστημένος με τη ... δουλειά του. Κανένας άλλος "εργαζόμενος" στην Υφυλιο δεν εισπράττει τόσα απαξιωτικά βλέμματα, προτού βάλει στην παλάμη του μία έστω δεκάρα.
Κάποτε, τους έλεγα απατεώνες και τεμπέληδες. Ιδίως τους αρτιμελείς. "Γιατί δεν πάνε να δουλέψουν;", ρωτούσα πολλές φορές τον εαυτό μου, περισσότερο για να του δώσω μια καλή δικαιολογία για να μη βάλει το χέρι στη τσέπη.
Μέχρι που ακολούθησα ολόκληρη μέρα, έναν από αυτους, μπες-βγες στα βαγόνια του τρένου, στη γραμμή Πειραιάς-Κηφισιά και πίσω.
Ε λοιπόν, δεν έχω δει άλλη σκληρότερη και πιο ταπεινωτική δουλειά, ακόμα και για κάποιον που ξέρει ότι η δραματική ιστορία που διηγείται στους επιβάτες για να τους αποσπάσει λίγα φράγκα είναι ολωσδιόλου φανταστική.
Μερικοί από αυτους, όχι μόνο πιστεύουν τελικά το ίδιο τους το ψέμμα (ό,τι έχουν, ας πουμε, παιδί
με προχωρημένο καρκίνο), αλλά πολύ γρήγορα ανακαλύπτουν, και μάλιστα με τρόπο εξαιρετικά επώδυνο, ότι αυτό το ψέμμα τους συντρίβει.
Είδα τσιγγάνο μια μέρα να κατεβαίνει στον σταθμό του Νέου Ηρακλείου, να κατευθύνεται στο πάρκο απέναντι, να σωριάζεται σ' ένα παγκάκι και να ξεσπά σε λυγμούς. Αιχμάλωτος της ευκολίας, καταριόταν τον ίδιο του τον εαυτό που σύρθηκε στο άρμα της, πιστεύοντας ότι η δυστυχία, όχι απλώς πουλάει, αλλά ότι είναι και ευκολότατα διαχειρίσιμη.
Κάθησα δίπλα του, θυμάμαι, και πιάσαμε τη κουβέντα.
"Ποιός σε κατηύθυνε εδώ, φίλε μου;", τον ρώτησα. (Σταύρο τον έλεγαν, γιορτάζει σήμερα, να ζήσει).
"Ο εαυτός μου μόνο", απάντησε ξεψυχισμένα, χωρίς να σηκώσει ούτε στιγμή το βλέμμα του να ιδεί ποιός του απευθύνει τον λόγο. Και συνέχισε:
"Ειμαι ο μόνος νταβατζής του εαυτού μου. Δεν υπάρχει άλλος. Πουλάω δυστυχία, γιατί την χαρά δεν την αγοράζει κανείς".
Αμφισβήτησα τη θεωρία του, αμέσως. Και του μίλησα για τον Νορβηγό ζογκλέρ, για τον οποίο έχω γράψει παλαιότερα εδώ, ο οποίος αφύπνισε και ξεσήκωσε τους κατσούφηδες του τρένου, μόνο με τον πρόσχαρο τρόπο του, και τα ωραία του
κόλπα.
Ο Σταύρος με κοίταξε με βλέμμα άψυχο, και ετοιμάστηκα για μιαν απάντηση που ήμουν σίγουρος ότι θα με κατακεραύνωνε:
"Φίλε, με βλέπεις που κρατω ένα ψεύτικο πιστοποιητικό το οποίο λέει ότι το παιδί μου έχει λευχαιμία. Γράμματα εγώ δεν ξέρω. Μου το έγραψε ένας φίλος, ο "πλαστός" με το όνομα στα μέρη μας, Αγία Βαρβάρα. Την ιστορία την αποστηθίζω, και τη λέω με δραματικό τρόπο. Καταλαβαίνω ότι με κοροιδεύουν από μέσα τους, ότι δεν με πιστεύουν οι επιβάτες. Από τους εκατό, ποντάρω στους δύο που οι τύψεις τους είναι ισχυρότερες από τον θυμό τους που τους κοροιδεύω..."
Καληνυχτα. Καλό ξημέρωμα.
Καλημέρα Χρήστο μου,
ReplyDeleteΧρόνια πολλά στην αδερφή σου και σε όλους όσους γιορτάζουν σήμερα.
Σε όλα όσα έγραψες σήμερα και μου προκάλεσαν ανάμεικτα συναισθήματα, νιώθω την ανάγκη να σου απαντήσω με ένα απόσπασμα του μικρού πρίγκηπα (το οποίο είναι απο τα αγαπημένα μου).
Η Αλεπού κοίταξε το Μικρό Πρίγκηπα, για πολύ ώρα.
-Σε παρακαλώ εξημέρωσέ με! είπε.
-Το θέλω, απάντησε ο μικρός πρίγκιπας, αλλά δεν έχω πολύ χρόνο. Έχω να ανακαλύψω φίλους και πολλά πράγματα να γνωρίσω.
-Γνωρίζουμε μονάχα τα πράγματα που εξημερώνουμε, είπε η αλεπού. Οι άνθρωποι δεν έχουν πια καιρό να γνωρίζουν τίποτα. Τ' αγοράζουν όλα έτοιμα απ' τους εμπόρους. Επειδή όμως δεν υπάρχουν έμποροι που να πουλάν φίλους, οι άνθρωποι δεν έχουν πια φίλους. Αν θέλεις ένα φίλο, εξημέρωσέ με.
-Τι πρέπει να κάνω; Είπε ο μικρός πρίγκιπας.
-Χρειάζεται μεγάλη υπομονή, απάντησε η αλεπού. Στην αρχή θα καθίσεις κάπως μακριά μου, έτσι, στο χορτάρι. Θα σε κοιτάζω με την άκρη του ματιού κι εσύ δε θα λες τίποτα. Ο λόγος είναι πηγή παρεξηγήσεων. Κάθε μέρα, όμως, θα μπορείς να κάθεσαι όλο και πιο κοντά ...;
...
-Αντίο, είπε η αλεπού. Να το μυστικό μου. Είναι πολύ απλό: μόνο με την καρδιά βλέπεις καλά. Την ουσία τα μάτια δεν τη βλέπουν.
-Την ουσία τα μάτια δεν τη βλέπουν, επανέλαβε ο μικρός πρίγκιπας για να το θυμάται.
-Είναι ο χρόνος που ξόδεψες για το τριαντάφυλλό σου που το κάνει τόσο σημαντικό.
-Είναι ο χρόνος που ξόδεψα για το τριαντάφυλλό μου ...;είπε ο μικρός πρίγκιπας, για να το θυμάται.
-Οι άνθρωποι ξέχασαν αυτή την αλήθεια, είπε η αλεπού.
-Μα εσύ δεν πρέπει να την ξεχάσεις. Γίνεσαι για πάντα υπεύθυνος για ό,τι έχεις εξημερώσει. Είσαι υπεύθυνος για το τριαντάφυλλό σου ...;
Υ.Γ Η ΖΩΗ έχει πάντα μια γεύση γλυκόπικρη και εμείς καλούμαστε απο αγαπημένα μας πρόσωπα μέσα απο την ρουτίνα της καθημέρινότητας, να της αλλάζουμε τη γεύση. Ένα χαμόγελο και μια γλυκιά κουβέντα απο έναν άνθρωπο που αγαπάμε και σεβόμαστε, είναι σα μια γλυκιά καραμέλα με υπέροχη γεύση. Να χαμογελάς πάντα και να είσαι ΔΥΝΑΤΟΣ, ΧΡΗΣΤΟ ΜΑΣ!!!
Αγαπητέ Χρήστο γεια.
ReplyDeleteΣχόλιο στο παραπάνω δικό σου "Και, κυρίως, πως να καταλάβουν, έστω οι λίγοι που σε ενδιαφέρουν, αυτήν σου την σιωπή" ;
Προσωπικά, έχω να ανακοινώσω αποτέλεσμα επ' αυτού : όντας σε μια πολύ δύσκολη περίοδο, είπα σε κάποια που πολύ θα ήθελα να γίνει καλή φίλη μου "θα ήθελα να έχω ένα/μια φίλη που θα μπορούσα να συνεννοούμαι με ελάχιστα ή με καθόλου, δηλαδή με ένα βλέμμα" και ...χάθηκε ! Ήταν ένα τεστ (όχι σκόπιμο, αλλά από την ανάγκη μου) ) για να δω πόση αλήθεια υπήρχε στην θεωρούμενη φιλία μας μέχρι τότε...
Πολύ δύσκολο να αντέχει κανείς την σιωπή μέσα στην ακατάσχετη φλυαρία που μας περιβάλλει, που μοιάζει νομίζω να οφείλεται είτε σε αμηχανία και έλλειψη προσωπικών ισορροπιών (γουντυαλλενική προσέγγιση), είτε σε προσπάθεια συγκάλυψης και τάχα μου υπέρβασης του απίστευτου εσωτερικού κενού αλλά όχι με γουντυαλλενική αθωότητα, αλλά γιατί αποφασίσαμε να "πουλήσουμε" εξωστρέφεια για να μην μας πουν κομπλεξικούς. Όπερ, μηδέν εις το πηλίκον για τους πιστούς της μεθόδου και οι κύριοι με τις άσπρες μπλούζες μπορεί να είναι κοντά... Οπότε, καλύτερα η σκληρή σιωπή για μένα...
Καλησπερα.Σε καταλαβαινω που θες τη σιωπη σου.Ακους τη ψυχη σου καλλιτερα μες στη σιωπη ,ξεκουραζεσαι ,ανακαμπτεις.Αρκει να εχεις τη πολυτελεια να διαλεξεις τη σιωπη κι οχι να ειναι ο συντροφος σου.
ReplyDeleteΥπάρχουν αρκετά φιλανθρωπικά σωματεία στη χώρα μας που σκοπό έχουν να βοηθήσουν τους ανθρώπους που έχουν ανάγκη. (Αν και η χώρα μας, παρά παρά τα περί του αντιθέτου θρυλούμενα, έρχεται πάτος στη στατιστική κατάταξη ως προς το έμπρακτο ενδιαφέρον για τον συνάνθρωπο).
ReplyDeleteΑμφιβάλλω όμως αν υπάρχει έστω και ένα σωματείο που να προσέγγισε το πρόβλημα της ανέχειας και της αναπηρίας με τον πρακτικό τρόπο που τον προσέγγισες εσύ, αφιερώνοντας μια μέρα από τη ζωή σου για να γνωρίσεις από κοντά τη δυστυχία ενός ανθρώπου (στο τραίνο Πειραιάς - Κηφισιά).
Είναι καλό που πάνω στη στενοχώρια μας θυμόμαστε πως εκτός από τη στενοχώρια υπάρχει και η δυστυχία, από την οποία καμία εξασφάλιση δεν διαθέτουμε ότι δεν θα μας αγγίξει.
Εμπρός λοιπόν κάντε κάτι που εμείς οι παλιότεροι δεν είχαμε ούτε την έμπνευση ούτε τη θέληση να κάνουμε. Και βοηθείστε μας να κουνηθούμε λίγο προς την κατεύθυνση να διορθώσουμε κάτι από αυτά τα χάλια στα οποία καταντήσαμε την κοινωνία μας.
Μή μας αφήνετε με την "πικρία του μονόστηλου"! (filoftero, 28 Αυγ. 2013).
Ανδρέας Θωμάς
Καλησπέρα.
ReplyDeleteΣε ό, τι με αφορά (σχόλιο 14/9, 9.52 PM), αγαπητέ/αγαπητή Avaki, δεν έχω την πολυτέλεια να διαλέξω την σιωπή, για αυτό και την χαρακτήρισα "σκληρή". Και δεν την θέλω για σύντροφό μου. Είχα απλά ανάγκη - λόγω κόπωσης και αφού και οι καλοί φίλοι σπανίζουν για να βοηθήσουν - τουλάχιστον όχι πολλά ανούσια λόγια και μια πρόσφατα φίλη (;), να μου παρέχει μόνο μια ανοχή και ηθική συμπαράσταση στον προσωπικό μου αγώνα τελικά. Άλλωστε, δεν είμαστε 16άρικα, είμαστε ώριμοι άνθρωποι. Και ήθελα η επικοινωνία να περιορίζεται σε ουσιαστικά πράγματα, χωρίς να σημαίνει αυτό ότι υποτιμώ τον άλλον. Προφανώς λοπόν, προέκυψε ότι η μέχρι τότε επικοινωνία υπαγορευόταν από άλλους λόγους (η ζωή έχει χίλιες πλευρές) και μόλις "ζορίστηκαν" λίγο τα πράγματα, η "φιλία" πέταξε. Καλύτερα πάντως - και αυτό λέω - να επιλέγεις την σκληρή σιωπή από τις κίβδηλες φιλίες και τα σταυρωτά φιλιά στον αέρα, αντί ένα αγκάλιασμα στον ώμο σε ένα σκοτεινό δρομάκι...