Οι πεταμένοι μας φάκελοι

Από τις πιο αποκαρδιωτικές εικόνες που αντίκρισα τελευταία ήταν αυτή που προβλήθηκε στη τηλεόραση και έδειχνε, στην Πολεοδομία της Αγ.Παρασκευής, στην Αθήνα, στοίβες από φακέλους και ντοσιέ, πεταμένες στο πάτωμα σε κάποιους στενούς και άθλιους διαδρόμους. Πολλά έγγραφα είχαν πέσει από τα ντοσιέ και τους φακέλους και είχαν σκορπιστεί εκ γύρω. Πατημένες γόπες από τσιγάρα συμπλήρωναν το αποκρουστικό θέαμα.

Οι φάκελοι αυτοί, περιέχουν στοιχεία. Χρήσιμα και άχρηστα, δεν έχει σημασία. Είναι, όμως, στοιχεία που ζητήθηκαν από τους πολίτες, τα προσκόμισαν οι πολίτες, σίγουρα με κόπο πολύ και ταλαιπωρία μεγάλη, και αποτελούν την «προσωπική τους περιουσία», που ίσως ξαναχρειαστεί να παρουσιάσουν.

Σημασία έχει, επίσης, ότι μία ακόμη κρατική υπηρεσία παρουσιάζει εικόνα ολοκληρωτικής διάλυσης – δεν θα μιλήσω πάλι για «ντροπή», γιατί αυτήν την αισθάνονται μόνον εκείνοι που την εισπράττουν πια, όχι εκείνοι που την προκαλούν. Είναι εύκολο, ακόμα, να στρέψουμε τα βέλη μας προς το «αόρατο Κράτος», και να ρίξουμε πάλι το ανάθεμά μας στους πολιτικούς. Εύκολο, και δίκαιο. Αλλά όχι αρκετό, ούτε και αποτελεσματικό πια.

Το Κράτος, σε κάθε υπηρεσία του, έχει πρόσωπο. Και αυτό το πρόσωπο δεν είναι … αόριστο. Έχει χαρακτηριστικά ανθρώπου. Και όνομα. Κώστας, Πέτρος, Μαρία, Αντιγόνη. Η άθλια Πολεοδομία της Αγ. Παρασκευής έχει διευθυντή, τμηματάρχες και προϊσταμένους. Είναι υποχρέωσή τους, το σπίτι τους να το έχουν σε άψογη κατάσταση. Εάν δεν το νοιώθουν σπίτι τους, να φύγουν.

Άκουσα μερικούς από δαύτους να ψελλίζουν στις τηλεοράσεις κάτι ανόητες δικαιολογίες. Μερικές μόνο είχαν βάση, όπως για παράδειγμα η έλλειψη πόρων. Και πάλι, όμως, ακόμα και ένα πολύ φτωχό σπίτι μπορεί να είναι καθαρό και τακτοποιημένο, εάν ο νοικοκύρης του είναι τέτοιος. Έχω πάει σε αρκετά σπίτια φτωχών ανθρώπων, και αισθάνθηκα άρχοντας. Έχω πάει και σε πολλών πλουσίων, και ένοιωσα ντροπή κι απέχθεια.

Ξέρω και δασκάλους σε σχολεία, που ζορίζονται ακόμα πιο πολύ τώρα με την κρίση. Ο μισθός τους είναι προσβολή για το επάγγελμα που κάνουν. Έχουν χρόνια να φρεσκάρουν τις γνώσεις τους. Η εκπαιδευτική άδεια είναι άγριο ανέκδοτο στην Ελλάδα. Οι αίθουσες όπου διδάσκουν δεν είναι χώροι που μπορούν να δώσουν χαρά και έμπνευση στα παιδιά. Και όμως, οι λίγοι αυτοί εκπαιδευτικοί (και δυστυχώς, ναι, καταντήσαμε το αυτονόητο στην Ελλάδα να είναι η εξαίρεση!), αφήνουν στην άκρη τα υπαρκτά εργασιακά τους προβλήματα, και φροντίζουν, όσο μπορούν, το δικό τους σπίτι – γιατί ως τέτοιο αισθάνονται το σχολείο – να το έχουν και καθαρό, και τακτοποιημένο, και λειτουργικό.

Αυτά τα πεταμένα ντοσιέ της Πολεοδομίας είναι μία ακόμα εικόνα κατάντιας της σύγχρονης, όπως την λέμε, Ελλάδας. Οι στοίβες όλες μαζί, αλλά και κάθε φάκελος ξεχωριστά, «λένε» την ιστορία του κάθε ανθρώπου που έχει την ευλογία, αλλά ταυτόχρονα και τη δυστυχία, να ζει εδώ. «Λένε», επίσης, και την ιστορία όλων εκείνων που τον λεηλάτησαν και εξακολουθούν να τον λεηλατούν. Ένα είναι το βασικό, κοινό χαρακτηριστικό όλων τους: η κραυγαλέα απαιδευσιά τους!