«Το ευτύχημα της αγραμματοσύνης του ελληνικού λαού»

TOΝ περασμένο μήνα συμπληρώθηκαν 45 χρόνια από την ημέρα που έφυγε από τη ζωή ο μυθιστοριογράφος και διηγηματογράφος, Στρατής Μυριβήλης, φιλολογικό ψευδώνυμο του Μιχαήλ Σταματόπουλου, από τους σημαντικότερος Έλληνες πεζογράφος, ανήκων στην περίφημη «γενιά του ‘30», εκείνην «που πολέμησε για την ανόρθωση του ελληνισμού κατά τους βαλκανικούς πολέμους, που παρακολούθησε με όνο την Μικρασιατική Καταστροφή και την κατάρρευση της Μεγάλης Ιδέας».

ΜΕΡΕΣ μνήμης και στοχασμού, είπα ν’ αναδημοσίευσω σήμερα απόσπασμα από κείμενό του στο περιοδικό ΝΕΑ ΕΣΤΙΑ, τεύχος 318 της 15.03.1940, με τον τίτλο που βλέπετε πιο πάνω. Έχει, πιστεύω, πολύ ενδιαφέρον, και είναι και διαρκώς επίκαιρο…

                                                  **************************

«…ΑΝ ύστερα από ένα αιώνα αντεθνικής εκπαίδευσης σώζεται ακόμα ακμαίο και δυνατό στις βιολογικές εκδηλώσεις του το ελληνικό έθνος, το χρωστάμε στο ευτύχημα της αγραμματοσύνης του ελληνικού λαού. Και εννοώ τον γνήσια αγράμματο λαό, που εξακολουθεί να μας απομένει ο μοναδικός θεματοφύλακας του εθνικού πολιτισμού, και να διατηρεί μέσα στη σοφή άγνοιά του όλα τα νήματα της φυλετικής μας συνέχειας.

ΑΝ αυτά τα εκατό χρόνια τα κατάφερναν οι δάσκαλοι να περάσουν από το ανθελληνικό τεζάχι τους όλα τα εκατομμύρια των ρωμιών, σήμερα δε θα υπήρχαμε πάνω στη γη σα φυλή με αυτοτελή φυσιογνωμία καταγωγής και πολιτισμού.

ΤΟ πανεπιστήμιο στάθηκε ο μεγάλος οχτρός της εθνικής ψυχής. Αυτό χτύπησε κατακέφαλα καθετί που ήταν η γνήσια και ατόφια κληρονομιά του γένους. Γλώσσα, ήθη και έθιμα, μουσική, χορούς, βιοτεχνία, λαϊκές τέχνες, παραδόσεις και θρύλους. Γιατί όλα αυτά τα καταδίωξε το πανεπιστήμιο με φανατισμό, με σύστημα και με πάθος, που ποτές, κανένας καταχτητής δεν τόφτασε, απ’ όσους μας τσαλαπάτησαν μέσα στην αιώνια Ιστορία μας.

ΑΠΟ κει βγήκαν και σκόρπισαν σ’ όλες τις πολιτείες, σ’ όλα τα νησιά, στα χωριά και στα βουνά και στ’ ακρογιάλια της Ελλάδας, οι φοιτητές, οι γιατροί, οι δικηγόροι, οι υπουργοί της παιδείας, οι καθηγητές των γυμνασίων και οι δάσκαλοι των δημοτικών σχολειών, όλοι φανατισμένοι καταλυτές της ζωντανής Ελλάδας, όλοι κήρυκες της επιστροφής προς μιαν Αρχαίαν Ελλάδα – Βρυκόλακα, προς μιαν Αρχαίαν Ελλάδα – τάφο, προς μιαν Αρχαίαν Ελλάδα – Νεοελληνοφάγο.

ΚΑΜΙΑ κοροϊδία δεν ήταν αρκετή για τη γλώσσα, για τα φερσίματα, για τη ντυσιά, για τα τραγούδια, για τις παραδόσεις του αγράμματου γονιού, από μέρους του γιου του που τον έστειλε να σπουδάσει, και γύριζε από τη μια μεριά αρνητής και οχτρός κάθε παράδοσης και κάθε συνέχειας φυλετικής, κι από την άλλη οπλισμένος με το κύρος του σπουδαγμένου και με την επιβεβαίωση του τυπωμένου βιβλίου, που ακόμα πριν από λίγα χρόνια είχε το κύρος της Αγίας Γραφής, γιατί μόνο τα θρησκευτικά βιβλία έβλεπε τυπωμένα και τάκουγε στην εκκλησία ο ελληνικός λαός.

ΤΟ αρχαιόπληχτο πανεπιστήμιο όμως στάθηκε στο δρόμο του έθνους μόνο σαν άρνηση της ψυχικής ζωής. Στυλίτεψε, καταράστηκε, αφόρεσε τη γνήσια ελληνική ζωή, χτύπησε με μανιακή λύσσα όλες τις μορφές αυτής της ζωής σα μορφές βάρβαρες, όμως δεν είχε τι να προσφέρει σε αντάλλαγμα για τις αξίες που καταργούσε, έξω από μια παγωμένη γλώσσα, που έπαιζε τραμπάλα ανάμεσα στην αρχαία και τη νέα και παρίστανε την αττική γλώσσα...»

Ο ΚΡΟΚΟΔΕΙΛΟΣ* (Ή, ΤΗΝ ΕΦΑΓΕ Ο ΣΗΦΗΣ)

Σκηνή από μπαλέτο της Πίνα Μπάους, 1983

Άλλοι τον είπαν Μανωλιό

άλλοι τον είπαν Σήφη.

Τον Αμαζόνιο άφησε

και βρέθηκε στην Κρήτη.

Οι άνθρωποι φοβήθηκαν,

βουίξαν τα κανάλια.

Κροκόδειλος στην χώρα μας,

δε φτάναν τόσα χάλια;

Ρωτήσανε τους ειδικούς

και τους ερπετολόγους.

Μήπως ο αλιγάτορας

είχε δικούς του λόγους.

Που άγησε την ζούγκλα του,

τα τροπικά του έλη.

Δεν ξέρουν πως τον τράβηξε

μιας όμορφης το μέλι.

Refrain:

Άιντε ρε κροκοδειλάκι,

μάθε πως αγαπάν.

Ερωτεύτηκες και δάκρυα κροκοδείλια,

δε χωράν.

Εγώ όμως μόλις τόμαθα

σάστισε το μυαλό μου.

Κι είπα αμάνκροκόδειλο

έχω αντίπαλό μου.

Ρισκάρει το κεφάλι του

για να την συναντήσει.

Και στιο λιμάνι είναι ικανός

να την προϋπαντήσει.

Χαλάλι σου κροκόδειλε,

γιατί είσαι παλληκάρι.

Και το σπαθί του έρωτα,

τραβάς απ` το θηκάρι.

Ας φτάσει αυτό που θα σου πω

στην Κρήτη με το αγέρι.

Ο έρωταςκόβει Μανωλιό,

σαν κρητικό μαχαίρι.

Refrain:

Άιντε ρε κροκοδειλάκι,

μάθε πως αγαπάν.

Ερωτεύτηκες και δάκρυα κροκοδείλια,

δε χωράν.

(*) Στίχοι του συνθέτη και στιχουργού Περικλή Κυπραίου, για το filoftero και όσους το "ακολουθούν", "για τα Ιουλιανά του 2014"

ΜΙΑ ΑΓΡΥΠΝΙΑ ΣΤΟΝ ΑΓΙΟ ΦΙΛΙΠΠΟ*

Του Άρη Δαβαράκη

(Από το www.toportal.gr)

Στο Μοναστηράκι, η μάλλον στο Θησείο,  στην πολυσύχναστη Αδριανού με τα ωραία εστιατόρια και τα καφέ που βλέπουνε Ακρόπολη, Στοά του Αττάλου, Αρχαία Αγορά και στην απέναντι μεριά της περνάει το τραίνο που έγινε πια μέρος του Μετρό, είναι η εκκλησία του αγίου Φιλίππου.

Δεν είναι μεγάλη, είναι όμως πανέμορφη και ο εφημέριός της, ο π. Δημήτριος (που είναι καλός μου φίλος) μαζί με την γυναίκα του και τους ανθρώπους που έχει μαζέψει γύρω του, έχει καταφέρει να την φωτίσει πολύ γλυκά και ήρεμα με μια πνευματικότητα που «νοιώθεται».

Πάω συχνά στον άγιο Φίλιππο, ειδικά στις αγρυπνίες του, όπως αυτή που άρχισε την Παρασκευή γύρω στις 20.00 το βραδάκι και τέλειωσε την πρώτη ώρα του Σαββάτου, σήμερα που γιορτάζει η αγία Παρασκευή.

Τις αγαπώ πολύ αυτές τις αγρυπνίες. Είμαι βλέπετε και λίγο αγιορείτης με τα αμέτρητα πήγαιν-έλα μου στο Άγιο Όρος από το 1985 μέχρι και τώρα, όπου οι αγρυπνίες είναι παράδοση παλιά και διαρκούν συχνά όλη τη νύχτα. Εδώ, στις πόλεις, οι συνθήκες ζωής είναι άλλες, δεν γίνεται να μπεις στην εκκλησία στις 9 το βράδυ και να βγεις στις έξι το πρωϊ, οι υποχρεώσεις τρέχουν και είναι πολλές.

Γι’ αυτό ο π. Δημήτριος, για να μας βολέψει όλους και να μας δώσει την ευκαιρία να αφήσουμε την ψυχή μας ν’ ανασάνει βαθειά  και να επαναφορτιστεί για την συνέχεια του αγώνα που ο καθένας από μας δίνει καθημερινά, δύο φορές τον μήνα φροντίζει να περιλάβει στο πρόγραμμα αυτές τις αγρυπνίες  που αρχίζουν παραμονή της γιορτής του Αγίου ή της Αγίας που εορτάζεται και τελειώνουν την πρώτη ή, το αργότερο, την δεύτερη ώρα της επόμενης μέρας.

Έτσι γυρίζεις σπίτι σου «λειτουργημένος» και ψυχικά γαληνεμένος και κοιμάσαι μια λογική ώρα για να ξυπνήσεις εγκαίρως να αντιμετωπίσεις την καθημερινότητά σου. Και τι είναι αυτή η «αγρυπνία» μπορεί να αναρωτηθούν πολλοί; Θα σας πω πως την νοιώθω εγώ και γιατί είμαι πάντα εκεί τα τελευταία χρόνια – αν είμαι φυσικά στην Αθήνα.

Μετά λοιπόν από την κούραση και την φόρτιση τόσων προβλημάτων που έχω να αντιμετωπίσω ζώντας μέσα στο «πεδίο της μάχης» ενός ρεαλισμού συχνά πολύ απαιτητικού, φτάνω στην Ερμού προς το Θησείο, στρίβω στον πεζόδρομο που θα με βγάλει στην Αδριανού και τον Άγιο Φίλιππο και, ήδη, προχωρώντας, νοιώθω ολόκληρα κομμάτια των προβλημάτων μου να ξεκολλάνε από την ψυχή και το σώμα σαν κομμάτια από γύψο που σπάει και πέφτει στο δρόμο – αφήνοντας με να προχωρήσω πολύ πιο ελαφρύς στο πιο βαθύ κομμάτι του εαυτού μου – που είναι άϋλο, ψυχικό, πνευματικό και πολύ απαιτητικό.

Αυτό το άϋλο είναι που εμψυχώνει την ύλη (που είναι το σώμα μου) και της δίνει την ενέργεια να προχωράει στη ζωή και να καταφέρνει να στέκεται όρθια. Χωρίς το άϋλο η ύλη από την οποία αποτελούμαι είναι σκέτο κρέας – και αποσυντίθεται εις τα εξ ων συνετέθη μέσα σε πολύ λίγο χρόνο. Οι μπαταρίες της ψυχής θέλουν συχνά επαναφόρτιση αν θέλει κανείς να προχωράει σταθερά στη ζωή και στον αγώνα τον καλό.

Μπαίνω, ανάβω τα κεράκια μου, ασπάζομαι τα εικονίσματα και κάθομαι σε μια καρέκλα. Παίρνω βαθειά αναπνοή. Μοσχοθυμιάματα και αόρατοι άγγελοι μαζί με τα ψαλτικά, τον χαμηλό φωτισμό με καντηλάκια κυρίως και κεριά, με τυλίγουν και με προετοιμάζουν. Ακούω τα λόγια, αυτά που λέει ο παπάς, αυτά που ψέλνουν οι ψαλτάδες, αυτά που διαβάζουν οι αναγνώστες.

Το μυαλό υποχωρεί, ησυχάζει, αποσύρεται. Αλλού είδους σκέψεις περνάνε σαν εικόνες αμοντάριστες μέσα στο μυαλό, επανέρχεσαι σιγά-σιγά στα βασικά: Η αγάπη επανακτά τον θρόνο της, την καρδιά δηλαδή. Η μία καλή σκέψη φέρνει την άλλη. Αναλογίζεσαι γιατί αρπάχτηκες τόσο εύκολα με έναν συνάδελφο ή έναν φίλο –ή με τον άνθρωπό σου.

Συνειδητοποιείς ότι αυτό που τόσες μέρες σε βασάνιζε, ένα πρόβλημα που απαιτούσε τη λύση του και σε γέμιζε άγχος,  είναι στην ουσία λυμένο αν το δείς αλλιώς, από άλλη οπτική γωνία, με λιγότερο εγωϊσμό, με περισσότερη κατανόηση. Όλα καταλαγιάζουν και πολύ γρήγορα καταλαβαίνεις ότι πράγματι το φορτίο είναι ελαφρύ – δεν είναι τίποτα σπουδαίο.

Ο Χρόνος χάνεται και σβήνει και η Θεία Λειτουργία έχει ήδη ξεκινήσει. Φεύγει η Αγία Άννα που «κοιμήθηκε» στις 25, έρχεται η Αγία Παρασκευή που γιορτάζει στις 26. Στο «Δι’ ευχών» κοιτάζεις την ώρα στο κινητό σου και είναι μία παρά. Σάββατο κιόλας. Παίρνεις αντίδωρο, ξαναβγαίνεις στο δρόμο, γυρνάς στο σπίτι σου ανακαινισμένος. Σαν να έχεις πάει στο γυμναστήριο – στο πνευματικό σου γυμναστήριο.

Αποσπάσματα από τα λόγια που άκουσες τ’ ακούς ακόμα μέσα στο μυαλό σου καθώς σταματάς το ταξί που θα σε πάει σπίτι. Κι’ ο ύπνος έρχεται γλυκός και η άλλη μέρα είναι ολοκαίνουργια, απαλλαγμένη από τα τόσα προβλήματα που κουβαλούσες στην πλάτη σου πηγαίνοντας στον Άγιο Φίλιππο.

Το τελευταίο Σαββατοκύριακο του Ιουλίου 2014 σε περιμένει να το ζήσεις ενισχυμένος με σκέψεις καλές και ένα σωρό μικρά θαύματα- που συνεχώς συμβαίνουν αλλά δεν καταδεχόμαστε να τα αναγνωρίσουμε.

(*) Δημοσιεύω το άρθρο χωρίς την άδειά του, αλλά είμαι σίγουρος, ή μάλλον ελπίζω ότι την έχω!

ΚΥΠΡΟΣ: 40 ΧΡΟΝΙΑ ΚΟΡΟΪΔΙΑΣ

40 χρόνια συμπληρώνονται σήμερα, 20 Ιουλίου, από την 1^η εισβολή των Τούρκων στην Κύπρο, πού έφερε την κωδική ονομασία «Επιχείρηση Αττίλας». Εκδηλώθηκε λίγο μετά τις 5 το πρωί με απόβαση των τουρκικών δυνάμεων, ανενόχλητα, στην περιοχή Πέντε Μίλι, 8 χιλιόμετρα δυτικά της Κερύνειας. Συνολικά, και με τις αεροπορικές επιχειρήσεις, εισέβαλαν στη Κύπρο περί τους 40.000 Τούρκους στρατιώτες.

8:40 το πρωί, στην Ελλάδα, δόθηκε επίσημα η εντολή να τεθεί σε εφαρμογή το λεγόμενο «πολεμικό σχέδιο». Η είδηση της εισβολής των Τούρκων στη Κύπρο, μεταδόθηκε από το κρατικό ραδιόφωνο της Ελλάδος, τότε ΕΙΡΤ, στις 11 το πρωί. Οι Τούρκοι είχαν ήδη παγιώσει τις θέσεις τους στα σημεία γύρω απ’ όπου πραγματοποίησαν την απόβασή τους.

3 μέρες αργότερα συμφωνήθηκε κατάπαυση του πυρός. Μέχρι τότε, οι τουρκικές δυνάμεις έθεσαν υπό την κατοχή τους το 3% των εδαφών της Κυπριακής Δημοκρατίας. 5.000 Ελληνοκύπριοι είχαν εγκαταλείψει τις εστίες τους για να σωθούν.

14 Αυγούστου η Τουρκία εξαπέλυσε την 2^η «Ειρηνευτική Επιχείρηση», όπως την ονόμαζε. Αυτή η 2^η εισβολή της απέφερε συνολικά το 37% της κυπριακής επικράτειας, και προκάλεσε την προσφυγοποίηση 200.000 Ελληνοκυπρίων, που αντιστοιχούσαν στο περίπου 70% του πληθυσμού. 1474 άνθρωποι εξαφανίστηκαν από προσώπου γης, και ονομάστηκαν «αγνοούμενοι». Η Τουρκία ποτέ δεν παραδέχτηκε καν την ύπαρξή τους, πόσω μάλλον την εξαφάνισή τους. Βεβαίως, αρνήθηκε να συμβάλει καθ’οιονδήποτε τρόπο στην ανεύρεσή τους.

43.000 Τούρκοι στρατιώτες είναι ακόμα στο έδαφος της Κύπρου, χώρας-μέλους της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Η Τουρκία επιθυμεί να γίνει μέλος της Ένωσης αυτής, αλλά δεν αναγνωρίζει την Κύπρο ως κράτος. Κύπρος και Ελλάδα, που ως χώρες-μέλη μπορούν να ασκήσουν το δικαίωμα της αρνησικυρίας (βέτο), το έχουν κάνει ως τώρα, γι’ αυτό και έχει «μπλοκάρει» η συζήτηση επί αρκετών κεφαλαίων, όπως ονομάζονται, που για να ανοίξουν, πρέπει η Τουρκία να αλλάξει στάση.

90 εκατ. ευρώ πρόστιμο διέταξε πριν μερικούς μήνες το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων την Τουρκία να πληρώσει στην Κύπρο ως αποζημίωση για κραυγαλέες και διαπιστωμένες παραβάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων τον καιρό της εισβολής. Η Τουρκία, διά του Υπουργού Εξωτερικών της, Αχμέτ Νταβούτογλου, απάντησε ότι η χώρα του δεν θα δώσει δεκάρα σε μία χώρα την οποία δεν αναγνωρίζει.

23 Ιανουαρίου 1977. Ένα ανατριχιαστικό ρεπορτάζ της έμπειρης ομάδας ερευνητικής δημοσιογραφίας Insight της Sunday Times, αποκαλύπτει «τα φοβερά μυστικά της τουρκικής εισβολής στην Κύπρο». Το ρεπορτάζ βασίστηκε σε μυστική έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, και περιέχει αδιάσειστα στοιχεία για τις θηριωδίες που διέπραξαν Τουρκοι στρατιώτες εναντίον «μη εμπλεκόμενου στον πόλεμο πληθυσμού». Πολλά από αυτά έχουν αποκαλυφθεί και δημοσιευθεί. Σήμερα, θυμίζω μόνο αυτό, για να μην ξεχνάμε με ποιους έχουμε να κάνουμε. Τα ονόματα, για ευνόητους λόγους, έχουν αφαιρεθεί:

«Ο Δρ. Η επιβεβαίωσε 70 βιασμούς. Μεταξύ των οποίων: Ενός κοριτσιού 24 ετών, με πνευματική καθυστέρηση, που την βίασαν 20 Τούρκοι στρατιώτες μέσα στο σπίτι της. Όταν άρχισε να ουρλιάζει, την πέταξαν από το παράθυρο του σπιτιού της που ήταν στον 2^ο όροφο. Έσπασε την σπονδυλική της στήλη και έμεινε παράλυτη».

100, και πλέον, ψηφίσματα αναγνωρίζοντας το δίκαιο της Ελληνοκυπριακής πλευράς για την κατάσταση στην Κύπρο για επανένωση του νησιού, την αποχώρηση των ξένων στρατευμάτων από τα εδάφη της, κλπ, εγκρίθηκαν από το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ από τις 20 Ιουλίου 1974 (Ψήφισμα 253) μέχρι και το 2006 – από εκεί και ύστερα, σταμάτησα να μετρώ, κατάλαβα (αργά!) ότι είναι αστείο πλέον…

Ο ΧΕΝΡΙ ΜΙΛΕΡ ΓΙΑ ΤΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ ΙΑΤΡΙΚΗΣ ΠΟΥ ΘΑ ΕΚΑΝΕ ΣΤΗΝ ΕΠΙΔΑΥΡΟ: Θα τους διέταζα ν' ακούνε τα πουλιά!

ΠΕΡΙΜΕΝΟΝΤΑΣ τον αγώνα της Εθνικής Ελλάδος με την Κόστα Ρίκα, πήρα στα χέρια μου ένα βιβλιαράκι που κυκλοφόρησε το 1985 από τις εκδόσεις Νεφέλη, μ’ ένα κείμενο του Αμερικανού συγγραφέα Χένρυ Μίλερ, 1891-1980, με τις «Πρώτες εντυπώσεις από την Ελλάδα» - αυτός είναι και ο τίτλος του. Ανατρέχω συχνά σ’ αυτό, όποτε θέλω να θυμηθω την Ελλάδα την ατόφια, που δεν πρόκαμε να μολυνθεί απ’ το δήθεν όσων σταμάτησαν να στοχάζονται και παραδόθηκαν στη μάσα. Μου κάνει καλό, αυτό το βιβλίο του συγγραφέα του Κολοσσου του Αμαρουσιού», που είπε κάποτε για την Ελλάδα ότι «θέλεις μια ζωή για να την ανακαλύψεις, αλλά μια στιγμή για να την ερωτευθείς»…

Η περιπλάνηση ξεκινάει στις 11 Μαίου 1939 στο νησί της Ύδρας, την «γενέτειρα του αμόλυντου στοχασμού» όπως γράφει. Ένα νησί «κτισμένο από ράτσα καλλιτεχνών, το κάθε τι σαν από θαύμα γεννιέται από το τίποτα, το κάθε σπίτι δένεται με το άλλο σάμπως απ’το χέρι αθέατου αρχιτέκτονα, κι η πόλη ολόκληρη σαν πλάσμα ονείρου που έχει ξεπεταχτεί από ένα βράχο». Μένει στο σπίτι του ζωγράφου Νίκου Χατζηκυριάκου-Γκίκα, τον οποίον γνώρισαν στον Μίλλερ ο ποιητής Γιώργος Κατσίμπαλης, που επίσης φιλοξενείτο εκείνες τις μέρες, και ο Αγγλος συγγραφέας Λώρενς Ντάρελ, γνωστός σε μας από το βιβλίο του «Τα Πικρολέμονα της Κύπρου». Εκεί, στο σπίτι στην Υδρα, ήταν και ο Γιώργος Σεφέρης, με τη γυναίκα του Μαρώ. Υπέροχη συντροφιά.

ΜΕ το «καλωσόρισες», το τραπέζι ήταν κιόλας έτοιμο. «Τα φαγοπότια είναι γιγάντια – μόνα τους τα ορεκτικά φτάνουν και περισσεύουν». Κι’ ύστερα τα επιδόρπια – πεπόνια, σύκα, άγουρα πορτοκάλια, σταφύλια, καρύδια, «τουρκικό γλύκισμα που δεν είναι καθόλου τουρκικό αλλά ελληνικό, Βυζαντινό μάλιστα», και απανταχού παρούσα «η ρετσίνα που αναλύει τα πάντα σε χρυσή σκόνη και φουσκώνει τα πνευμόνια σαν από ραφιναρισμένο νέφτι, που καθώς εξατμίζεται φτιάχνει καλό κεφάλι για κέφι και συζήτηση».

ΜΕ μια παλιά Φόρντ, γύρισαν όλη την Πελοπόννησο. Εμπειρία και στοχασμός. Ατέλειωτες συζητήσεις. Άπειρες σιωπές. Πηγαίνοντας με τον Κατσίμπαλη για Σπέτσες, ο Μίλλερ γεύτηκε και την εμπειρία του να ταξιδεύεις «μ’ ένα από τα τόσα σαραβαλιασμένα φέρρυ-μπόουτ που οι Έλληνες τα’ αγοράζουν για παλιοσίδερα και συνεχίζουν να δρομολογούν για καμμιά εικοσαριά ή και τριανταριά ακόμα, φυσώντας μέσα τους ζωή που αντλούν από το ίδιο τους το κουράγιο, το πείσμα και τη μαστοριά». Μη νομίζετε ότι άλλαξαν και πολλά από τότε…

ΕΠΕΙΤΑ, στην Επίδαυρο. «Το τελειότερο ίσως σημείο της γης που έχω δει ως τα τώρα». Άφωνος στέκει ατενίζοντας ατενίζει «ένα από τα μεγαλύτερα θεραπευτικά κέντρα του κόσμου», όπως ήταν κάποτε. Σκέφτεται τους φίλους του τους ψυχαναλυτές. Τον Αλλεντύ, τον Χόου, τον Γιούνγκ και τον Φρόϊντ, «που η δουλειά τους έχει να κάνει μόνο με τα συντρίμμια της ανθρωπότητας, με παραπεταμένα παληοκάραβα και λείψανα, με ανθρώπινα κουφάρια και κομμένα κεφάλια».

ΚΑΙ στοχάζεται ότι στους καιρούς του Ασκληπιού «ο άνθρωπος ήταν ακόμα μία ενότητα, μπορούσε νάρθει σ’ επαφή μέσα από τον δρόμο του πνεύματος, σώμα και πνεύμα ήταν ένα». Και είχε σκεφτεί (να μια ιδέα που δεν κατάλαβαν ποτέ οι μετέπειτα νεοέλληνες πόσο σπουδαία είναι για να την υλοποιήσουν), ότι κάθε χρόνο θα έπρεπε να γίνεται στην Επίδαυρο ένα διεθνές σεμινάριο ιατρικής.

ΟΜΩΣ, πρώτα-πρώτα, λέει,  «θα’πρεπε να θεραπευτούν τα γιατρουδάκια». Πως; «Θα τους έδινα εκεί, πρώτα, ένα μήνα τέλειας σιγής, ολοκληρωτικής ανάπαυσης. Θα τους διέταζα να πάψουν να σκέφτονται, να μιλούν, να θεωρητικολογούν. Θ’ άφηνα πρώτα τον ήλιο, το φώς, τη ζέστα, τη γαλήνη να ερημώσουν τα πάντα… Θα τους διέταζα ν’ ακουν τα πουλιά, τις κουδούνες των κατσικιών, ή το θρόϊσμα των φύλλων, και θα τους ανάγκαζα να κάθονται στο τεράστιο θέατρο και να συλλογίζονται, όχι για τις ασθένειες και τις προλήψεις τους, μα για την υγεία που είναι προνόμιο κάθε ανθρώπου…

… ΘΑ απαγόρευα τα πούρα, αυτά τα βαριά μαύρα πούρα της φρουδικής Σχολής, …, και θα’δινα στον καθένα τους από ένα κομπολόϊ τζάμπα, και σταφύλια ζεσταμένα από τη λιακάδα. Τέλος, θα’φερνα έναν βοσκό να φυσήξει μερικές ακαλλιέργητες, Ανατολίτικες νότες σ’΄ένα σπασμένο φλάουτο…».

Μ’ αυτές τις νότες, όμορφα μες το μυαλό μου, κάθησα να δω το μάτς! Δεν πανηγυρίσαμε, αλλά δεν πειράζει. Η ομάδα ήταν κάτι παραπάνω από αξιοπρεπής. Και εμςί το ίδιο.

ΕΚΠΟΜΠΗ ΑΠΟΜΕΣΗΜΕΡΟ ΚΥΡΙΑΚΗΣ

Πως μου ήρθε έτσι, τώρα, να κάνω "εκπομπή", απομεσήμερο Κυριακής, ώρα "νεκρή" που συνήθως δεν κάνεις τίποτα;

Η αλήθεια είναι ότι δεν έχω αποτοξινωθεί ακόμα από το ραδιόφωνο!

Κάθε φορά που ακούω ένα ωραίο μουσικό κομμάτι, λέω "ωραία, θα τους το παίξω αύριο"

Κάθε φορά που βλέπω ή αισθάνομαι κάτι που θέλω να εξωτερικεύσω, κρατάω μια σημείωση και λέω πάλι "θα τους το πω αύριο".

Ξέρω ότι το Διαδίκτυο δεν μπορεί να υποκαταστήσει αυτό που μέχρι τώρα ξέρουμε ως "πραγματικό ραδιόφωνο", αν και είμαι αισιόδοξος ότι δεν θα αργήσει η μέρα που θά μπορούν και τα ιντερνετικά ραδιόφωνα να μεταδίδονται ψηφιακά και στα αυτοκίνητα, εκεί όπου η σχέση με αυτό το μέσον, ειδικά κάποιες ωρες της ημέρας, έχει μια άλλη μορφή, μια άλλη σημασία.

Όπως και νάχει όμως, είναι κάτι στιγμές, και ετούτη θαρρώ πως είναι τέτοια, που η ανάγκη μου να μοιραστώ σκέψεις και μουσικές με ανθρώπους με τους οποίους γνωριστήκαμε και δεθήκαμε τόσα χρόνια, είναι αξεπέραστη.

Εδώ είμαστε, λοιπόν. Καλησπέρα.

Ωρα 4.13 απόγευμα Κυριακής, 13 Ιουλίου, εν αναμονή του τελικού του Παγκοσμίου Κυπέλλου (με Αργεντινή, βεβαίως-βεβαίως), με το μυαλό και τη ψυχή όμως στη Μέση Ανατολή όπου φούντωσε πάλι η βία και, όπως έγραψε στο twitter ο Jeremy Bowen, απεσταλμένος του BBC στη Γάζα, "έχει καιρό να εισπνεύσω πάλι τη μυρωδιά του αίματος που καίγεται"!

Ξεκινήσαμε με την Denise Djokic στο Πρελούδιο από την Σουίτα για σόλο τσελλο, αρ.1 σε σολ μείζονα, του Γιόχαν Σεμπάστιαν Μπαχ. Και συνεχίζουμε με τον Mark Knopfler, τον ηγέτη του βρετανικού συγκροτήματος των Dire Straits, στο εμβληματικό Brothers in Arms. Το βίντεο είναι από ζωντανή συναυλία του Knopfler το 2007 στο Βερολίνο.

Οταν πρωτόδα το βίντεο αυτό τρόμαξα! Μου φάνηκε φουσκωμένο, αλλιώτικο το πρόσωπό του. Καταράστηκα πάλι τον αδίστακτο, τον βάραβαρο Χρόνο.

Μόλις ομως κτύπησε τη πρώτη χορδή. Μόλις ψιθύρισε τον πρώτο στίχο. Μόλις τον ένοιωσα να βυθίζεται στο τραγούδι, χαμογέλασε η ψυχή μου και είπα στον Χρόνο: "Ό,τι κι αν κάνεις, ρε κερατά, υπάρχουν πράγματα που δεν θα μπορέσεις να αγγίξεις και να αλλάξεις ποτέ"!

Στη παραλιακή πόλη της Λεμεσού στη Κύπρο, έγινε την εβδομάδα αυτή ένα happening - έτσι το λένε - με την γελοιοποίηση της σταύρωσης του Ιησού σε ένα δημοφιλές night club ονόματι Guaba. 

Αυτή είναι η σχετική φωτογραφία:

Ένα μόνο σχόλιο:

Κάθε άνθρωπος, έχει μέσα στη ψυχή του ένα ή περισσότερα πολύτιμα, για αυτόν, πετράδια. Όποιος δεν τα σέβεται αυτά τα πετράδια του άλλου, απλώς αποκαλύπτει ότι εκείνος δεν διαθέτει ούτε ένα. Και ως προς τούτο, είναι πραγματικά αξιολύπητος.

Συνεχίζουμε με Νίκο Ξυλούρη και "Γειά σου, χαρά σου Βενετιά". Αυτόν τον μήνα, στις 7 συγκεκριμένα, συμπληρώθηκαν 78 χρόνια από την γέννησή του. 

20 χρόνια συμπληρώνονται σήμερα από την ημέρα που κοιμήθηκε ο Γέροντας Παϊσιος ο Αγιορείτης, μία από τις σύγχρονες οσιακές μορφές της Ορθόδοξης Εκκλησίας. Το κατά κόσμον όνομά του ήταν Αρσένιος Εζνεπίδης.

«Κάνε τον πόνο του συνανθρώπου σου δικό σου πόνο. Και μόνο ένας καρδιακός αναστεναγμός για τον πλησίον σου φέρει θετικά αποτελέσματα», έλεγε συχνά σε όσους τον επισκέπτονταν στο κελλάκι του, στην Παναγούδα του Αγίου Όρους, και τον ρωτούσαν «τι να κάμω, γέροντα, για να αλαφρώσει η ψυχή μου;»

Ακούμε την Cecilia Bartoli στο φινάλε, Αλλελούϊα, από το Exsultate Jubilate του Mozart. Στο podium ο Riccardo Muti.

Είναι μοναδική, συγκλονιστική αυτή η ερμηνεία της.

ΚΙ ένα πολιτικό σχόλιο:

Για τον μετριοπαθή κόσμο της Αριστεράς, νομίζω πως μεγαλύτερη απογοήτευση από αυτήν που του πρόσφερε η ΔΗΜΑΡ δεν θα μπορούσε να υπάρξει.

Πήρε μια δύσκολη αλλά γενναία απόφαση με την στήριξη της κυβέρνησης Σαμαρά, όταν η Ελλάδα κατέρρεε, κυρίως υπό το βάρος της έλλειψης στοιχειώδους αλληλεγγύης του πολιτικού κόσμου της χώρας.

Ηταν η πρώτη φορά που η Αριστερα ξεβολεύτηκε από την θέση του κριτή, και πήγε στο "μέτωπο".

Οταν η χώρα σου είναι σε πόλεμο, οι θεωρίες περί ιδεολογικής ταυτότητας και άλλα παρόμοια είναι άτοπες. Εντελώς.

Δυστυχώς, από πολύ γρήγορα η ΔΗΜΑΡ έπεσε στην παγίδα να νοιώθει πως είναι υποχρεωμένη συνεχώς να δικαιολογεί την επιλογή της στην "άλλη αριστερα", κυρίως εκείνην του ΣΥΡΙΖΑ. Το βλακώδες δίλημμα "μνημονιακός-αντιμνημονιακός", το οποίο βεβαίως ο καθένας ερμηνεύει και καταλαβαίνει όπως θέλει, δεν είχε καμμία σχέση με την προσπάθεια ενός ή περισσοτέρων πολιτικών κομμάτων να διαχειριστούν, πρός εθνικό όφελος, μία κρίση τεραστίων διαστάσεων.

Η συνεχώς απολογούμενη ΔΗΜΑΡ έσπασε όταν έπεσε το κάστρο της ΕΡΤ. Και αποφάσισε να φύγει από την κυβέρνηση.

Εφυγε την πιο λάθος στιγμή, για τον πιο λάθος λόγο.

Και εκεί, τότε, άρχισε η κατρακύλα της. Που δεν έχει τελειωμό.

Διότι ο κόσμος της μετριοπαθούς, και όχι λαϊκίστικης και ψευδοεπαναστατικής Αριστεράς, απογοητεύτηκε από αυτήν την μικρότητα που επέδειξε το κόμμα, που υποτίθεται πως εκινείτο στις γραμμές που θα μπορούσαν να είχαν χαράξει ο Λεωνίδας Κύρκος, ο Μιχάλης Παπαγιαννάκης, και άλλοι.

Αυτός ο κόσμος, σήμερα είναι ορφανός.

Αλλά έχει μυαλό, και κρίση υγιή.

Και ξέρει να περιμένει, και να αγωνίζεται για κάτι πραγματικά ανανεωτικό. Μια ζωή το κυνηγάει και το επιδιώκει αυτό. Και τώρα, περισσότερο από ποτέ, δεν υπάχει κανένας λόγος να μήν συνεχίσει να κάνει το ίδιο.

Μας φάγαν' όλα μας τα χρήματα, αλλά μας έμεινε η ροκιά./

Ωραία ήταν! Το 'φχαριστήθηκα.

Καλησπέρα!

"Αλήθεια Πρόεδρε πιστεύεις ότι ο κόσμος σε βλέπει διαφορετικά επειδή μιλάς μπροστά σε μια ελιά;"

Τις τελευταίες ώρες έρχονται κατά ριπάς στο mail μου οι ομιλίες των στελεχών του ΠΑΣΟΚ στην συνεδρίαση της Πολιτικής Επιτροπής του κόμματος. Μερικές, όπως αυτή εδώ του Παύλου Γερουλάνου, έχουν ενδιαφέρον, και για αυτό την αναδημοσιεύω. 

Η πλειοψηφία του Ελληνικού λαού είναι σήμερα πολιτικά άστεγη.

Ψηφίζει αλλά δεν ελπίζει σε τίποτα.

Η μεγάλη πλειοψηφία των πολιτικά άστεγων ψηφοφόρων ανήκει ή έχει υπάρξει στον χώρο μας.  

Γιατί μας γύρισαν την πλάτη;

Αξιοπιστία στην πολιτική χτίζεις τηρώντας τις δεσμεύσεις σου. 

Θέτοντας στόχους και κάνοντάς τους πράξη.  Κινητοποιώντας την κοινωνία γύρω από κοινά οράματα.

Στην πολιτική δεν είσαι ότι δηλώσεις.  Είσαι ότι πράξεις. 

Είσαι οι προτεραιότητες που επεξεργάζεσαι και υλοποιείς. 

Εμείς δηλώνουμε Έλληνες σοσιαλιστές αλλά κάναμε πράξη ένα Ευρωπαϊκό νεο-φιλελεύθερο Μνημόνιο.  Ένα οικονομικό σχέδιο αποπληρωμής των χρεών μας χωρίς σεβασμό στις Εθνικές μας ιδιαιτερότητες και στα συγκριτικά μας πλεονεκτήματα. 

Υπάρχουν πολλές εξηγήσεις γιατί έγινε αυτό, όμως αν πρέπει να απομονώσω ένα λόγο που εξηγεί γιατί στο ΠΑΣΟΚ χάσαμε την αξιοπιστία μας, αυτός είναι η ασυνέπεια λόγων και πράξεών μας.
Το ερώτημα που καλούμαστε να απαντήσουμε είναι αν μπορούμε να κερδίσουμε την χαμένη μας αξιοπιστία και να εκπροσωπήσουμε την μεγάλη πλειοψηφία των Ελλήνων που αισθάνονται πολιτικά ορφανοί. 

Δεν θα ήμουν εδώ αν πίστευα ότι ο πολιτικός μας χώρος εκπροσωπεί μια μικρή ζώνη ισορροπιστικών απόψεων στην μάχη Αριστεράς – Δεξιάς.

Εκπροσωπεί πιστεύω την μεγάλη πλειοψηφία των Ελλήνων προοδευτικών που πιστεύουμε σε ένα σοσιαλιστικό κέντρο που απομονώνει πολιτικά τις δυνάμεις των άκρων. 

Με άλλα λόγια, πιστεύω βαθύτατα ότι δεν πρέπει να συμπεριφερόμαστε σαν να είμαστε εμείς στη μέση της δικής τους μάχης

αλλά να πορευόμαστε με την αυτοπεποίθηση ότι αυτοί βρίσκονται στα άκρα της δικής μας άποψης για τη χώρα και την κοινωνία. 

Αρκεί να την εκφράσουμε και να ξαναχτίσουμε την αξιοπιστία μας.

Εμείς όμως τι κάνουμε; 

Εκφράζουμε τα πιστεύω μας;  Κινητοποιούμε την κοινωνία;  Όχι.

Θέτουμε Εθνικούς στόχους;

Ακόμα και όταν το κάνουμε, τους κατακρεουργούμε.

Αναμφίβολα, η πολιτική σταθερότητα συμβάλει στον στόχο της μείωσης του χρέους που είναι Εθνική υπόθεση.  Αυτό όμως δεν κάνει την κυβερνητική σταθερότητα, από μόνη της, Εθνικό στόχο.

Εθνικός στόχος δεν είναι ένα δίλημμα που εκβιάζει και φοβίζει. 

Είναι ένας στόχος που αγκαλιάζει η κοινωνία.  Που γεννιέται από την κοινωνία και αφορά την ίδια και την πορεία της.

Με αυτή την λογική ούτε η ίδρυση της Ελιάς μπορεί να θεωρηθεί Εθνικά σημαντική. 

Γιατί γεννήθηκε η Ελιά;

Πρώτον, με την ελπίδα ότι η αλλαγή των συμβόλων ή της ταμπέλας κάνει τον πολίτη να ξεχάσει τα λάθη μας.

Αλήθεια Πρόεδρε πιστεύεις ότι ο κόσμος σε βλέπει διαφορετικά επειδή μιλάς μπροστά σε μια ελιά;

Αλήθεια μέλη του Συμβουλίου πιστεύετε ότι ο κόσμος θα μας δει αλλιώς επειδή θα μιλούμε μπροστά σε μια ταμπέλα που λέει Δημοκρατική Παράταξη;

Δεν βλέπετε ότι σαν σύμβολα είστε μεγαλύτερα από οτιδήποτε νέο υιοθετήσουμε;

Και ότι θα στιγματίσουμε (θετικά και αρνητικά) το όποιο όνομα και το όποιο σύμβολο ανάλογα με την άποψη που έχει για μας ο κόσμος;

Εξηγείστε μου λοιπόν τι λέμε σήμερα στον κόσμο;  Ότι εμείς στέκουμε καλά αλλά ο ήλιος έχει πρόβλημα; 

Αν θέλετε να το δείτε στεγνά επικοινωνιακά, αν είναι να φύγει ο ήλιος, καλύτερα να φύγουμε και εμείς μαζί του.

Ο δεύτερος λόγος για την ίδρυση της Ελιάς είναι για να απο-Παπανδρεοποιήσουμε το Κίνημα.

Καταλαβαίνω την αγωνία κάποιων να το κάνουν αυτό.  Όμως δεν ξεφορτωνόμαστε έναν Παπανδρέου.  Ξεφορτωνόμαστε δύο.

Και αν διαφωνούμε για τον έναν και τι έχει προσφέρει στην Παράταξη, ας μην ξεχνάμε τι έδωσε ο άλλος.

Στραπατσάρουμε ένα ακόμα σύμβολο.

Έχουμε με κάτι να το αναπληρώσουμε;

Δεν θέλω να κρίνω του λόγους ίδρυσης της Ελιάς, της Δημοκρατικής Παράταξης ή ότι άλλο βάλετε στο τραπέζι.

Μπορώ όμως να τους συγκρίνω.

Το ΠΑΣΟΚ γεννήθηκε για να υπηρετεί τον λαό και την Πατρίδα.

Η Ελιά γεννήθηκε για να υπηρετεί την ηγεσία της και την κυβέρνηση. 

Καμία σχέση.

Αυτό πιστεύει ο κόσμος εκεί έξω και άρα ότι κάνουμε εμείς εδώ δεν αφορά κανέναν.

Το ερώτημα σήμερα είναι «Τι πρέπει να κάνουμε για να κερδίσουμε την εμπιστοσύνη του Ελληνικού λαού και να εκπροσωπήσουμε την πλειοψηφία του;»

ΤΗΝ ΗΜΕΡΑ ΠΟΥ ΟΙ ΦΟΙΤΗΤΕΣ ΤΗΣ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗΣ ΕΙΠΑΝ "ΟΧΙ"...

ΟΙ ΦΟΙΤΗΤΕΣ της Αρχιτεκτονικής Σχολής του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου της Αθήνας, πήραν την περασμένη Δευτέρα μια πολύ δύσκολη και μια πολύ γενναία για τους ίδιους απόφαση. Συγκεκριμένα, στη γενική τους συνέλευση που έγινε και με μεγάλη πλειοψηφία, ψήφισαν υπέρ της πρότασης «να χαθεί το εξάμηνο»!

ΔΕΝ είναι η πρώτη φορά που οι φοιτητές στα ελληνικά πανεπιστήμια βρίσκονται μπροστά σε μία απελπιστική κατάσταση, βλέποντας να κινδυνεύουν να χάσουν ένα ή και περισσότερα 6μηνα των σπουδών τους λόγω απεργιακών κινητοποιήσεων. Και κάθε φορά, καλούνται να αποδεχτούν να συμπιεστούν πολλές ώρες διδασκαλίας μέσα σε ελάχιστο χρόνο προκειμένου να μη χάσουν τη χρονιά τους.

ΟΙ φοιτητές της Αρχιτεκτονικής Σχολής, όπως σημειώνει ο Απόστολος Λακασάς στην «Καθημερινή» Αθηνών, κατάφεραν «με την γενναία απόφασή τους» να εκθέσουν «τις στρεβλές πρακτικές που υιοθετούνται στα ΑΕΙ για να κουκουλωθούν τα προβλήματα αλλά και την πρακτική όσων κομμάτων κάνουν πολιτικά παιχνίδια με καταλήψεις στην πλάτη των φοιτητών».¨

ΔΕΝ είναι εύκολο για έναν φοιτητή που παίρνει στα σοβαρά τις σπουδές του να ψηφίσει υπέρ της απώλειας ενός 6μήνου. Το κάνει όμως, όπως είπαν όσοι πλειοψήφησαν στην πρόταση αυτή, για να διαφυλάξουν το επίπεδο των σπουδών τους.

«Δεν αρνούμαστε τις μεγάλες ευθύνες του κράτους για ελλείψεις της σχολής σε εκπαιδευτικό και διοικητικό προσωπικό. Όμως, και η ευθύνη των ανθρώπων της Αρχιτεκτονικής για την υποβάθμιση είναι σημαντικές» είπε ένας φοιτητής στην φορτισμένη γενική συνέλευση στο Πολυτεχνείο.

Η ΑΠΟΦΑΣΗ τους έχει και ένα επιπρόσθετο κόστος, εκτός αό εείνο της απώλειας του 6μηνου. Βρίσκουν απέναντί τους όλους τους άλλους φοιτητές – κυρίως εκείνους που είχαν στηρίξει ολόχρονα τις καταλήψεις και άλλες κινητοποιήσεις, και που τώρα ψήφισαν υπέρ του να αναπληρωθεί, όπως-όπως εννοείται, στα πρόχειρα όπως πάντα, το χαμένο έδαφος.

ΒΡΙΣΚΟΥΝ απέναντί τους και μεγάλη μερίδα τω καθηγητών της Σχολής. Που, ενώ πρώτοι θα έπρεπε να μη συνηγορήσουν υπέρ της βεβιασμένης και συμπυκνωμένης ολοκλήρωσης του 6μηνου, υιοθετώντας το σκεπτικό των φοιτητών που το ζήτησαν, δεν το έκαναν διότι, όπως ισχυρίζονται ψιθυριστά, κάτι τέτοιο «ενοχοποιεί» τις κινητοποιήσεις που έγιναν και ακυρώνει την επαναστατική πρακτική των καταλήψεων που υιοθετούν ορισμένα πολιτικά κόμματα.

ΤΙ θα γίνει τελικά, δεν έχει ακόμα αποσαφηνιστεί. Η απόφαση των φοιτητών μπορεί να ανατραπεί από την ηγεσία της σχολής τους που, σύμφωνα με πληροφορίες, δεν θέλει να χαθεί το 6μηνο. Όπως και να έχει, όμως, οι 184 φοιτητές της Αρχιτεκτονικής που πήραν αυτή τη δύσκολη απόφαση, έδειξαν στο γνωστό πανεπιστημιακό κατεστημένο (αργόσχολων φοιτητών και βολεμένων καθηγητών), ότι το να θέλεις να κάνεις τον επαναστάτη και ταυτόχρονα να μην χάνεις και τα χρόνια των σπουδών σου, είναι ουτοπία.

ΣΚΕΨΗ ΤΗΣ ΗΜΕΡΑΣ

«Λαϊκισμός είναι η κολακεία του ομαδικού θυμικού, το καθησυχαστικό χάδι στην ανησυχία του, μια τακτική της οποίας η θέρμη συντηρείται τελετουργικά στο πελιδνό παρόν της κομματικοσυντεχνιακής ιδιοτέλειας, καταστατικά αδιάφορης για το ευρύτερο συμφέρον και ως εκ τουτου ανίκανης να χρειάζεται και να δημιουργεί πραγματικά συλλογικά υποκείμενα. (…) Επείγει μια νέα πολιτική λογική προς την κατεύθυνση της συνεννοήσεως με όρους εμπιστοσύνης και αλληλεγγύης στην ευθυνη του ενός για τον άλλον (…) Τα δίκτυα της κοινωνίας των ενεργών πολιτών ανοίγουν διαδρομές που επουλώνουν δυνητικά τα τραυματα της δυσπιστίας. (…) Πολιτικές ηγεσίες και πολίτες δεν μπορεί να παίζουν με τη φωτιά, γιατί ως γνωστόν, υπάρχουν φωτιές που σβήνουν με νερό, υπάρχουν όμως και φωτιές που σβήνουνε με αίμα!» - Από το βιβλίο Time Out, Η Ελληνική Αίσθηση του Χρόνου (Εκδόσεις Αρμός), του Στέλιου Ράμφου.

40 ΚΑΛΟΚΑΙΡΙΑ ΣΤΥΒΩ ΤΗ ΨΥΧΗ ΚΑΙ ΤΟ ΜΥΑΛΟ ΜΟΥ...

ΣΕ ΛΙΓΕΣ μέρες συμπληρώνονται 40 χρόνια από το προδοτικό πραξικόπημα της χούντας των Αθηνών κατά της Κύπρου. Στην Ελλάδα δεν το συζητούν, παρά ελάχιστοι μόνο. Οι περισσότεροι έχουν αυτό που κάποιος θα ονόμαζε «ηθελημένη άγνοια». Και υπάρχει πάντα και το «βολικό άλλοθι» της τουρκικής εισβολής, που για όσους φοβούνται τις αλήθειες της Ιστορίας, τροφοδοτεί την «εθνική μας τύφλωση», όπως έγραψε ο ιστορικός Γιάννης Γιαννουλόπουλος, και μας κάνει τις ημέρες αυτές να θρηνούμε τη μαύρη μας συμφορά, και καλά κάνουμε, αλλά να στρέφουμε το βλέμμα αλλού, μη θέλοντας να αντικρύσουμε και άλλες, πικρές αλήθειες.

40 ΚΑΛΟΚΑΙΡΙΑ στύβω τη ψυχή και το μυαλό μου, να βρω «την ησυχία της γνώσης», και τις αλήθειες που δίνουν κάποιες λογικές εξηγήσεις. Τα περισσότερα από αυτά τα έχω ζήσει στην Ελλάδα. Που, δεν το κρύβω, αυτές τις μέρες της «κακιάς μνήμης», μου φαίνεται ως ξένος τόπος, και φροντίζω να αποσύρομαι πάντα σε μια κατάδική μου, βολική γωνιά της. Εδώ, πιστεύουν ότι το Πολυτεχνείο έφερε την Δημοκρατία στην Ελλάδα. Και την γιορτάζουν, με πολυτελείς δεξιώσεις στο Προεδρικό Μέγαρο, που κάποτε κάλυπτα ανελλιπώς για την, ας την πούμε «προοδευτική» εφημερίδα Ελευθεροτυπία, κάθε χρόνο, την ημέρα της επιστροφής του Καραμανλή στην Ελλάδα, στις 24 Ιουλίου 1974, ή με πορείες κάθε 17 του Νοέμβρη, με διαστάσεις … αντάρτικου!

ΗΜΟΥΝ πιτσιρικάς τότε, και με πήρε από το χέρι  ένας θείος μου, να πανηγυρίσουμε μαζί στο Σύνταγμα, την άφιξη της Δημοκρατίας μαζί με εκείνην του «Εθνάρχη» - ανέκαθεν μου φαινόταν υπέρμετρος και αχρείαστος αυτός ο … τίτλος! Από τότε, μου φαινόταν ανώμαλο να γιορτάζει κάποιος όταν ένας δικός του άνθρωπος πενθούσε. Εν προκειμένω, η Κύπρος. Εμείς στους δρόμους της Αθήνας αλαλάζοντες. Οι δικοί μας άνθρωποι (έτσι δεν τους λέμε;) στη Κύπρο, στα τσαντίρια!

ΕΚΤΟΤΕ, 40 καλοκαίρια και χειμώνες είπαμε, βιώνω στην Ελλάδα την ίδια απελπιστική και ψυχοφθόρα υποκρισία για την Κύπρο. Πήγαμε σε 3 πρόωρες εκλογικές αναμετρήσεις επικαλούμενοι «σημαντικές εξελίξεις στη Κύπρο», στο λεγόμενο «εθνικό μας θέμα». Σε κάθε διμερή επαφή, ακούμε το ίδιο τροπάριο περί «βασικού εθνικού μας ζητήματος». Ημέρες τέτοιες, χύνουμε ποτάμια δακρύων, όχι για όσα εμείς δεν κάναμε για τις χώρες μας, αλλά μόνο για όσα μας έκαναν οι καταραμένοι τρίτοι. Και βέβαια, «η ουσία του πράγματος» δεν φτάνει ποτέ στις κοινωνικές ομάδες που θα μπορούσαν να αισθανθούν και να αντιδράσουν.

ΤΡΥΠΩΝΕΙ μονάχα στις άψυχες και τυποποιημένες ανακοινώσεις των κομμάτων – ένα από τα οποία, μάλιστα, πριν μερικά χρόνια, μου είχε ζητήσει να γράφω εγώ τις ανακοινώσεις του για «την θλιβερή επέτειο της εισβολής των Τούρκων στη Κύπρο», προσφέρντάς μου ένα ποσό που, με το συμπάθιο, τους προέτρεψα να βολέψουν εκεί που θα το ένοιωθαν καλύτερα. Κι αναφέρω αυτό το αισχρό, προσωπικό περιστατικό, μόνο για να καταδείξω το μέγεθος της εν Ελλάδι υποκρισίας για όσα δεινά υπέστη η Κύπρος, αλλά και για να σας προδιαθέσω, εάν διαβάστε ή ακούσετε οποιοδήποτε συγκινητική και δακρύβρεχτη δήλωση για «την θλιβερή επέτειο της εισβολής στην Κύπρο, από Έλληνα αξιωματούχο ή ελληνικό κόμμα, μη συγκινηθείτε.

ΤΟ πιθανότερο είναι ότι το έχει γράψει κάποιος σαν και εμένα, που πλέον δεν έχει τύψεις για αυτό που κάνει, ή που δεν έχει καμία τύψη για το τι έγινε το μαύρο εκείνο ’74 στη Κύπρο.

(*) Το άρθρο αυτό δημοσιεύτηκε στην κυπριακή εφημρίδα "Φιλελεύθερος".

Τι ΘΑ ΚΑΝΑΤΕ ΑΝ ΜΑΘΑΙΝΑΤΕ ΟΤΙ ΠΩΛΕΙΤΑΙ Η ΣΑΝΤΟΡΙΝΗ;

ΠΩΛΕΙΤΑΙ Η ΣΑΝΤΟΡΙΝΗ, ήταν πριν περίπου 10 μέρες ο τίτλος στο εξώφυλλο της εβδομαδιαίας εφημερίδας LiFo στην Αθήνα, που διανέμεται δωρεάν και που την ιστοσελίδα της, www.lifo.gr, επισκέπτονται περί τα 2 εκατομμύρια αναγνώστες κάθε εβδομάδα. Η είδηση ευτυχώς δεν ανταποκρίνεται στην αλήθεια, αλλά ήταν σκοπίμως προκλητική ακριβώς για να ταρακουνήσει όλους εμάς που θεωρούμε σημαντικό μόνο ό,τι συμβαίνει στη δική μας αυλή, και προσπερνάμε εύκολα κάτι που γίνεται αλλού.

ΟΠΩΣ θα φαινόταν, λοιπόν, σε μας σοκαριστικό εάν πωλείτο η Σαντορίνη, έτσι και οι 9000 κάτοικοι της περιοχής Ντιαέλ στη Σενεγάλη θα έμεναν με το στόμα ανοικτό εάν ξυπνούσαν ένα πρωί και μάθαιναν ότι το μέρος όπου ζουν από γεννησιμιού τους, (περίπου 3 φορές σε έκταση και σχεδόν ισοδύναμο σε πληθυσμό με εκείνο του υπέροχου αιγαιοπελαγίτικου νησιού της Ελλάδος), πωλήθηκε σε μια πολυεθνική εταιρία, και μάλιστα χωρίς κανείς να τους προετοιμάσει γι’ αυτό, και χωρίς οι ίδιοι να λάβουν ούτε δεκάρα αποζημίωσης για τη γη που τους άρπαξαν.

ΟΠΩΣ επισημαίνει η ActionAid Ηellas, το 2011, εντελώς αυθαίρετα, η κυβέρνηση της Σενεγάλης παραχώρησε 200.000 στρέμματα γης, στην Senhuile-Senéthanol, μια εταιρεία που έχει βάση της το Κατάρ, και που συστάθηκε από Σενεγαλέζους και άλλους ξένους επενδυτές (κυρίως Αμερικανούς και Ιταλούς το 2011), με κύριο αντικείμενο την καλλιέργεια και πώληση γεωργικών προϊόντων σε υποβαθμισμένες αλλά εύφορες περιοχές του κόσμου. Πρόκειται για μία εταιρεία που, για να βρεί κάποιος την «ταυτότητά» της, είναι σαν να προσπαθεί να περάσει μέσα από έναν λαβύρινθο. Όπως και νάχει, η εταιρεία που φαίνεται να βρίσκεται πίσω α’ όλο «αυτό», είναι μία ιταλική με την επωνυμία Tampiri.Αυτή έχει τον κύριο έλεγχο της Senhuile-Senéthanol.

Η ΟΥΣΙΑ είναι ότι με εντελώς αδιαφανείς διαδικασίες, κάποιοι άρπαξαν τη γη από απλούς ανθρώπους που ζουν σε 37 χωριά της περιοχής, και τα «χάρισαν» σε μία θολή πολυεθνική εταιρεία η οποία γνώριζε ακριβώς τι «αγόραζε», και ποιες ήταν οι επιπτώσεις αυτής της «αγοράς» της. Οι ντόπιοι αξιοποιούσαν τα χωράφια τους για καλλιέργειες και κτηνοτροφία. Και το μόνο που ζητάνε οι άνθρωποι, είναι η κυβέρνηση της Σενεγάλης και η πολυεθνική γεωργική εταιρεία να αναγνωρίσουν την αδικία που επιτελείται εις βάρος τους, και να προσέλθουν σε έναν διάλογο πολιτισμένο και δίκαιο. Ο αρχηγός του χωριού Ντούρκι στην περιοχή εκείνην της Σενεγάλη, είπε στους εκπροσώπους της ActionAid: «Κάθε μέρα κλαίμε. Κανένας μας δεν θέλει αυτό το έργο. Όμως, όλοι είναι εναντίον μας. Η κυβέρνηση είναι εναντίον μας. Η αστυνομία είναι εναντίον μας. Είμαστε μόνοι μας σε αυτή τη μάχη».

ΕΓΩ λέω να τους δείξουμε ότι δεν είναι μόνοι τους. Και μπορούμε να το κάνουμε αυτό υπογράφοντας την παρακάτω έκκληση της ActionAid, στο http://www.actionaid.gr/LandForSenegal . Όπως επισημαίνει και σε άρθρο της η LiFo, που γενικά απευθύνεται σε νέους ανθρώπους που σκέφτονται λίγο πιο «ανοικτά», μπορεί η Σαντορίνη να μην πωλείται, όμως η πιθανότητα να ιδιωτικοποιηθεί η δημόσια γη έχει κάνει πολλούς από εμάς να αντιδράσουμε και να κινητοποιηθούμε για να προστατέψουμε τα νησιά μας και τις ακτές μας. Αυτό που τώρα βλέπουμε «μακριά από μας», κάποια στιγμή μπορεί να το βρούμε στην αυλή μας. Γι’ αυτό και είναι σημαντικό να έχουμε συμπαραστάτες.

ΥΓ.: Η Εικονογράφηση της Σαντορίνης έγινε από τον Τάσο Παπαϊωάννου για την ActionAid Hellas.

YΓ2: Το άρθρο αυτό δημοσιεύτηκε στην στήλη μου "Πρόσωπα & Προσωπεία" στην κυπριακή εφημερίδα Φιλελεύθερος.

H ΔΙΑΤΡΟΦΗ ΣΤΟ ΑΓΙΟΝ ΟΡΟΣ: Αγνά υλικά, απλά μαγειρεμένα

Ένα καταπληκτικό βιβλίο Μαγειρική του Αγίου Όρους, γραμμένο από τον Μοναχό Επιφάνιο Μυλοποταμινό, μου χάρισε φίλος καλός αυτές τις μέρες, και τα πρώτα «δοκιμαστικά» που έκανα με ενθουσίασαν.

Για να μην πω, όμως, περισσότερα για τον εαυτό μου (άλλωστε η επιτυχία αυτών των συνταγών οφείλεται αποκλειστικά στον μοναχό Επιφάνιο και στην πίστη του – χωρίς αυτήν, έχουν άλλη γεύση τα φαγητά!), επιτρέψτε μου να αναδημοσιεύσω εδώ ένα εξαιρετικό κομμάτι που γράφτηκε, ακριβώς για το βιβλίο ετούτο και για τον συγγραφέα του, πριν μερικά χρόνια στο www.pentapostagma.gr.

Καλή αναγνώστη και, κυρίως, καλή όρεξη!

Οι αγιορείτες μοναχοί ακόμα και τις ημέρες του Πάσχα δεν τρώνε κρέας και προτιμούν το ψάρι. Καθόλου κρέας όλο τον χρόνο, πολλά χορταρικά και φρούτα. 
Το διαιτολόγιο των μοναχών, εκτός από πιστό στους κανόνες της Εκκλησίας, αποδεικνύεται και… αντικαρκινικό, όπως διαπιστώνουν οι επιστήμονες. Οι αγιορείτες μοναχοί καταναλώνουν με μέτρο τις τροφές τους, ενώ χαρακτηριστικά της διατροφής τους είναι η εναλλαγή ημερών με κατανάλωση τροφών με και χωρίς λάδι, οι περίοδοι νηστείας. 

Ο μοναχός Επιφάνιος ζει στο Aγιο Όρος εδώ και 35 χρόνια και από την αρχή της μοναχικής ζωής του είναι μάγειρας. Στο Aγιο Όρος, αναφέρει, οι μοναχοί σπάνια τρώνε κρέας. Η διατροφή τους περιλαμβάνει κυρίως ψάρια, θαλασσινά, όσπρια και λαχανικά. Δεν λένε όχι στα τηγανιτά, ιδιαίτερα στα αυγά και τα ψάρια, πίνουν καφέ, τσάι, αλλά και κόκκινο κρασί που φτιάχνουν οι ίδιοι. Το ίδιο συμβαίνει και με το ψωμί. Το παρασκευάζουν οι ίδιοι και το ψήνουν, όπως όλα τα φαγητά, σε φούρνους με ξύλα, χωρίς να χρησιμοποιούν ρεύμα ή φυσικό αέριο. Αυτό που αποκλείεται από τη διατροφή τους είναι το βούτυρο, τα μαγειρικά λίπη και οι μαργαρίνες, η κρέμα γάλακτος, η μπεσαμέλ και παρόμοια προϊόντα. Για όλα σχεδόν τα φαγητά χρησιμοποιούν ελαιόλαδο.

"Τα υλικά που χρησιμοποιούμε", τονίζει ο μοναχός Επιφάνιος, "είναι αγνά και η μαγειρική τους δεν είναι περίπλοκη, αλλά όσο απλούστερη γίνεται. Η ομορφιά στις γεύσεις, άλλωστε, δεν προκύπτει από την ποικιλία, τα πολλά καρυκεύματα και τους περίτεχνους τρόπους μαγειρέματος. Όταν τα υλικά είναι αγνά, δεν χρειάζεται ιδιαίτερη προσπάθεια, για να αναδειχτούν. Για να φτιάξουμε πατάτες γιαχνί, για παράδειγμα, αν οι πατάτες είναι νόστιμες, το φαγητό θα γίνει καλό. Χρειαζόμαστε ένα κρεμμύδι, λάδι και λίγη ντομάτα. Το πολύ πολύ να βάλει κανείς λίγο μαυροπίπερο ή λίγη ρίγανη. Δεν απαιτείται τίποτα ιδιαίτερο. Επιπλέον, παίζει ρόλο το ότι μαγειρεύουμε τα πάντα σε φούρνους με ξύλα".

"ΑΥΤΟΣ, ΠΑΙΔΙ ΜΟΥ, ΧΟΡΕΥΕΙ ΜΕ ΤΗΝ ΜΠΑΛΛΑ"!

ΑΝΤΡΕΑΣ ΚΑΜΠΟΜΑΡ, Ουρουγουανός συγγραφέας που διαμένει μόνιμα στη Βρετανία, λάτρης βεβαίως και του ποδοσφαίρου (δεν μπορείς να μην είσαι από εκείνες τις χώρες). Το νέο του βιβλίο μάλιστα, με αυτήν «την λατρεία» καταγίνεται, και έχει συζητηθεί πολύ στα ξένα ΜΜΕ μιας και συμπίπτει με το Μουντιάλ στη Βραζιλία. Το βιλίο φέρει τον μακρύ τίτλο «Golazo! To Υπέροχο Παιχνίδι από τους Αζτέκους ως το Παγκόσμιο Κύπελλο: Η Πλήρης Ιστορία του Πως το Ποδόσφαιρο Διαμόρφωσε την Λατινική Αμερική». Κατ, αρχάς το «Γκολάτσο» είναι, λέει, μία έκφραση που χρησιμοποιοείται από τους λατινοαμερικανούς για να περιγράψουν ένα εξαιρετικό, ένα σπάνιο γκολ. Άς πούμε κάτι σαν το δικό μας «γκολκάρα!» αν και, όπως γράφει ο Καμπομάρ, το «γκολάτσο!» είναι κάτι σαν το «άριστα με τόνο» που θα βάλει ο καθηγητής σε ένα γραπτό φοιτητή μία φορά τα δέκα χρόνια.

Η ΙΣΤΟΡΙΑ, όμως, του ποδοσφαίρου στη Λατινική Αμερική είναι πολλές φορές «και ένα άσχημο παιχνίδι», με εθνικές εντάσεις μεταξύ των χωρών, με πικρές αντιπαλότητες, εντός και εκτός αγωνιστικών χώρων. Από την άλλη όμως, επισημαίνει ο Καμπομάρ, «η επιτυχία και η φήμη των Λατινομαερικανών ποδοσφαιριστών, αναδεικνύει την αντίθεση προς τις αποτυχίες των πλείστων πολιτικών που έχουν κυβερνησει αυτές τις χώρες». Ερμηνεύοντας δε το παιχνίδι τους, βρίσκει ότι οι πιο σπουδαίοι ποδοσφαιριστές της Λατινικής Αμερικής, από τους Βραζιλιάνους Ντομίνγκος Ντα Γκία, Πελέ και Νεϊμάρ, μέχρι και τους Αργεντινούς Μαραντόνα και Μέσι, και άλλους από άλλες χώρες, όλοι έχουν στα πιο πρώιμά τους χρόνια ασχοληθεί με τον χορό! Ισως δε και από αυτό να έμεινε και η φράση «αυτός, παιδί μου, χορεύει με την μπάλλα!».

ΑΞΙΖΟΥΜΕ ΝΑ ΜΟΙΡΑΖΟΜΑΣΤΕ ΤΟ ΙΔΙΟ ΝΟΜΙΣΜΑ ΜΕ ΤΗΝ ΓΕΡΜΑΝΙΑ;

ΤΟΝΙ ΜΠΑΡΜΠΕΡ, έμπειρος Άγγλος δημοσιογράφος, αρχισυντάκτης ευρωπαϊκών υποθέσεων της εφημερίδας Financial Times. Σε άρθρο του στο χθεσινό (08.07.2014) φύλλο, που έχει αφιέρωμα στην Ελλάδα, όπου «βλέπεις σημάδια ανάκαμψης μετά από πόνο αρκετών χρόνων», υπενθυμίζει πως και γιατί έφτασε η χώρα στο χείλος της χρεοκοπίας, και δεν συμμερίζεται την βεβιασμένα αισιόδοξη άποψη πολλών ότι «η κρίση πέρασε». Ο Barber επισημαίνει ότι μπορεί οι αριθμοί να δείχνουν «αδιαμφισβήτητα μια καλύτερα εικόνα της Ελλάδας σήμερα», αλλά εάν σταματήσει την προσπάθειά της να αλλάξει «παλιές συνήθειες που πάνε πίσω στα μετά-επαναστατικά χρόνια του 1830, τότε ο πόνος που ένοιωσε η κοινωνία τα τελευταία 5 χρόνια, και οι θυσίες που έκαναν οι απλοί άνθρωποι, θα πάνε στράφι».

ΚΑΤΑ τον Άγγλο δημοσιογράφο, που μοιάζει να ξέρει «τις κακές συνήθειες του Έλληνα» καλύτερα απ’ ότι πολλοί από εμάς, υπενθυμίζει ότι «η ελληνική κρίση δεν είχε να κάνει μόνο με τα spreads που είχαν φτάσει στα ύψη, τα δυσθεώρητα ελλείμματα του προϋπολογισμού, την δύσκαμπτη αγορά εργασίας και την σαν καρτέλ συμπεριφορά ιδιωτικών επιχειρήσεων και επαγγελματικών ενώσεων», αλλά ήταν πρώτιστα θέμα «κοινωνικών αντιλήψεων, σεβασμού των νόμων και δημιουργίας σωστών, καθαρών σχέσεων μεταξύ πολίτη και κράτους».

ΠΙΣΤΕΥΕΙ ο Barber, ότι το ζητούμενο ήταν εξαρχής «εάν η Ελλάδα ως κράτος, παρά ως οικονομία, είναι ικανή να μοιράζεται το ίδιο νόμισμα με μια χώρα, σαν την Γερμανία ας πούμε». Ή αλλιώς, εάν η Ελλάδα έχει καταλάβει ότι το βασικό της πρόβλημα, δεν είναι μόνο τα οικονομικά μεγέθη, αλλά η νοοτροπία πολιτών και πολιτικών, και κατά πόσον αυτοί είναι έτοιμοι, πράγματι, «να καταβάλουν προσπάθεια για να μπει η χώρα τους σε μία μη αναστρέψιμη πορεία εκσυγχρονισμού».