Καληνύχτα Κεμάλ. Αυτός ο κόσμος δεν θα αλλάξει ποτέ*

ΣΧΕΔΟΝ κάθε περιστατικό πια της ζωής μας κρύβει βία, ή τον φόβο της βίας. Ας δούμε ένα παράδειγμα φρέσκο. Από την Αμερική.

ΑΣΤΥΝΟΜΙΚΟΣ σταματά οδηγό αυτοκινήτου να του επισημάνει ότι τα πίσω του φώτα δεν δουλεύουν. Ο οδηγός είναι μαύρος. Ο αστυνομικός λευκός.

ΕΙΘΙΣΤΑΙ, πάντα, ο δεύτερος να ζητεί από τον πρώτο να ελέγξει τα χαρτιά του. Στη συγκεκριμένη περίπτωση, φαίνεται πως ο οδηγός πήγε να κάνει κίνηση να ανοίξει το ντουλαπάκι με τις άδειες οδήγησης και κυκλοφορίας του, χωρίς να προλάβει να του πει κάτι ο αστυνομικός.

ΕΚΕΙΝΟΣ φοβήθηκε ότι η κίνηση ήταν ύποπτη – ίσως να την έχει δει πολλές-πολλές φορές στο καθήκον – τράβηξε το όπλο του και πυροβόλησε. Τα υπόλοιπα είναι headlines όπως λένε οι Αμερικανοί. Πρωτοσέλιδα.

Ο ΟΔΗΓΟΣ είναι νεκρός. Ο αστυνόμος ζωντανός, πιθανώς φοβισμένος, έντρομος. Δεν ξέρει αν μόλις έσωσε τη δική του ζωή, ή αν μόλις αναίτια αφαίρεσε τη ζωή άλλου.

ΟΠΩΣ και νάχει, το περιστατικό πυροδοτήθηκε από φόβο βίας. Που δεν είναι αδικαιολόγητος. Οι δυνάμει δολοφόνοι, πολλαπλασιάζονται δευτερόλεπτο-το-δευτερόλεπτο. Οι ζωή μας είναι άγρια. Δεν ξέρεις αν αυτός που πάει ν’ ανοίξει ένα συρτάρι γυρεύει όπλο ή μια άδεια οδήγησης.

ΣΤΑ headlines του συγκεκριμένου περιστατικού, παρουσιάζεται και η εκδοχή του ηθελημένου φυλετικού εγκλήματος. Δεν μπορεί να αποκλειστεί και αυτό.  Ας θυμηθούμε μόνο ότι ο άνθρωπος που ετοιμάζει τον εαυτό του για Πρόεδρο των ΗΠΑ, είναι ένας λευκός, δισεκατομμυριούχος, που θέλει να κλείσει τα σύνορα της χώρας του στους μετανάστες, στους μουσουλμάνους και, αν το μπορούσε, πιθανώς να μάντρωνε και τους μαύρους. Ο Ντόναλντ Τράμπ είναι και αυτός ένας πολύ βίαιος άνθρωπος.

Η ΚΟΙΝΩΝΙΑ, ιδίως όταν τα οικονομικά της δεν πάνε καλά, δεν θέλει και πολύ να εκραγεί. Οι διαστάσεις της έκρηξης είναι ανεξέλεγκτες. Και η αιτιολόγησή της, καμία. Η οργή, δικαιολογημένη ή όχι, δεν αφήνει χώρο για ψύχραιμη σκέψη.

ΣΟΥ βάζει μια μολότοφ στη χούφτα και σου φωνάζει ρίξ’ την. Σου φοράει μια ζώνη με εκρηκτικά και σε διατάσσει, στο όνομα του Αλλάχ απασφάλισέ την. Σου δίνει ένα περίστροφο να τηρείς την τάξη και την ειρήνη, και σου συμπληρώνει «με όποιο κόστος».

Η ΒΙΑ ξεκινάει πάντοτε από ένα περιστατικό, μια αντίληψη, ένα συναίσθημα, μια νοοτροπία, ένα πρωτοσέλιδο, μια κραυγή. Πυροδοτείται εύκολα. Μπορεί ναναι μια λέξη μόνο, ένα βλέμμα πλάγιο, ένας υπαινιγμός, μια προσβολή, μια περιφρόνηση. Έπειτα, γίνεται η έκρηξη…

(*) Το κομμάτι αυτό γράφτηκε από τον υπογράφοντα τον Ιούλιο του 2016 όταν, στη Λουιζιάνα της Μινεσότα στις ΗΠΑ, συνέβη το συγκεκριμένο περιστατικό. Δύο μέρες νωρίτερα, στο Μπάτον Ρούζ, πάλι στη Λουιζιάνα, υπό παρόμοιες συνθήκες δολοφονήθηκε από λευκό αστυνομικό ένας μαύρος οδηγός. Επί μία εβδομάδα, η Πολιτεία συνταράχθηκε από διαδηλώσεις, και όλες οι εφημερίδες έγραφαν «το ποτήρι ξεχείλισε – αυτό δεν πρέπει να ξανασυμβεί ποτέ». Ανακάλυψα το κείμενο χθες,  τακτοποιώντας τα χαρτιά μου, και θυμήθηκα τον Κεμάλ των Χατζιδάκι-Γκάτσου: Καληνύχτα Κεμάλ, κόσμος αυτός δεν θα αλλάξει ποτέ!…

Ο γιατρός που δεν έπαιρνε λεφτά από φτωχούς

 

Μοχάμεντ Μασαλί, (φωτογραφία), Αιγύπτιος ιατρός, που απέκτησε φήμη ως «ιατρός των φτωχών», γιατί χρέωνε ελάχιστα λεφτά στους ασθενείς τους, από πολλούς δεν δεχόταν ούτε δεκάρα. Απεβίωσε στις 28 Ιουλίου, σε ηλικία 76, και μόνο από τη δημοσιότητα που έδωσαν ακόμα και μεγάλα ΜΜΕ στο πρόσωπό του, καταλαβαίνει κανείς ότι όταν κάποιος είναι καλός και άξιος, ο κόσμος θα το μάθει. 

«Εγώ ορκίστηκα στο Θεό ότι δεν θα πάρω ποτέ ούτε δεκάρα από έναν φτωχό άνθρωπο, και ότι στο ιατρείο μου θα βοηθώ όσο μπορώ τους ανθρώπους που δυσκολεύονται ακόμα και για τα άκρως απαραίτητα.», τόνιζε στις ελάχιστες συνεντεύξεις που έδωσε. Τον ενοχλούσε η δημοσιότητα. «Οι ιατροί δεν πρέπει να μιλάνε πολύ», έλεγε.

Χιλιάδες απλοί πολίτες συνέρρευσαν στη κηδεία του για να του υποβάλουν τα ύστατα σέβη τους και να τον αποχαιρετίσουν. Η αμοιβή του για μια επίσκεψη στο ιατρείο του ήταν μόλις 5 αιγυπτιακές λίρες, ούτε μισό δολάριο σκεφθείτε.

Σε μία από τις ελάχιστες τηλεοπτικές συνεντεύξεις του, οι θεατές συγκλονίστηκαν όταν τον είδαν να κλαίει καθώς περιέγραφε την πρώτη φορά που άρχισε να ασκεί ιατρική σε ένα κέντρο υγείας μιας πολύ φτωχής περιοχής:

«Ένα μικρό παιδί με διαβήτη ήρθε κλαίγοντας από τον πόνο σε μένα, παρακαλώντας την μητέρα του να του κάνει ένεση ινσουλίνης για να ανακουφιστεί. Η μητέρα είπε στο παιδί της ότι εάν αγοράσει μια δόση ινσουλίνης για να του κάνει την ένεση, δεν θα μείνουν χρήματα για να αγοράσει φαγητό και για τα άλλα του αδέρφια. Εκείνο το περιστατικό με έκανε να πάρω την ίδια στιγμή την απόφαση ότι θα αφιερώσω από εκεί και πέρα όλη τη καριέρα μου στο να βοηθώ τους φτωχούς».

Κάποτε, ένα τηλεοπτικό κανάλι του πρόσφερε πολλά λεφτά για να παίρνει μέρος σε μια εκπομπή για να προωθήσει το έργο του υπέρ των φτωχών. Ο Μασαλί απέρριψε τη πρόταση, και συμβούλευσε το κανάλι, αλλά και κάθε εταιρεία, να κάνουν δωρεές κατευθείαν στους φτωχούς. Όχι σε τηλεοπτικές εκπομπές, πρόσθεσε, που είναι «πεταμένα λεφτά».

(*) Από τη στήλη μου "Πρόσωπα & Προσωπεία στην εφημερίδα "Φιλελεύθιερος" της Κύπρου, 9/8/2020 Πηγή: Arab News 

 

Δεν φεύγει από το μυαλό μου αυτή η άθλια εικόνα

Ο Πρόεδρος Τραμπ στάθηκε στον Κήπο των Ρόδων, στον Λευκό Οίκο, ανακήρυξε τον εαυτό του «Πρόεδρο του νόμου και της τάξης», κι έπειτα πέρασε περπατώντας από ένα πλήθος που διαδήλωνε ειρηνικά, που μόλις είχε ψεκαστεί από χημικά από τις αστυνομικές δυνάμεις, ξαναστάθηκε μπροστά σε μία εκκλησία και διαφήμισε τον χριστιανικό του εαυτό.

Πλέον, όποιος γνωστός ή όχι μου πει για τον Τραμπ «ναι, αλλά έφτιαξε ξανά την οικονομία της Αμερικής», θα τον στείλω σε γιατρό που ειδικεύεται σε τέτοιες ψυχοπαθολογικές διαταραχές. Διότι, όταν βλέπεις μόνο αυτό που σε συμφέρει να κοιτάς, και δεν αντιλαμβάνεσαι καθόλου το γύρω από αυτό, ετούτη ακριβώς είναι η διάγνωσή σου.

«Μια κοινωνία που δεν μας αφήνει να αναπνεύσουμε δεν είναι η κοινωνία που θέλουμε. Πόσες ανθρώπινες ζωές πρέπει να χαθούν ακόμα για να καταλάβουμε ότι αυτά που μας ενώνουν είναι περισσότερα από αυτά που μας χωρίζουν; Ότι πρέπει να διεκδικήσουμε μια κοινωνία πιο δίκαιη.» - Tweet από την ActionAid Hellas.

Η #ActionAid καταδικάζει την αστυνομική αυθαιρεσία κατά της μαύρης κοινότητας στις ΗΠΑ στηρίζοντας το αίτημα των οργανώσεων για διακοπή της χρηματοδότησης της αστυνομίας. @ActionAidUSA

Το αυτοκίνητό σου, φιλαράκο, είναι γερμανικό. Η βότκα που πίνεις, ρωσική. Η πίτσα που σ’ αρέσει, ιταλική. Το κεμπάμπ που καταβροχθίζεις, να ξέρεις τούρκικο είναι. Η δημοκρατία στην Ελλάδα γεννήθηκε. Ο καφές σου, από τη Βραζιλία.. Το τσάι σου, από Σρι Λάνκα. Οι ταινίες που σ’ αρέσουν, αμερικάνικες. Το ύφασμα του πουκαμίσου σου από την Αίγυπτο, ραμμένο στη Κίνα. Η βενζίνη που βάζεις στο αυτοκίνητο, από τη Σαουδική Αραβία. Κι όμως, όλο και πιο συχνά σε ακούω να παραπονιέσαι και να διαμαρτύρεσαι που ο γείτονάς σου είναι από άλλη χώρα, μετανάστης. Δεν μαζεύεσαι; Λέω εγώ. (Ομαδική σύνθεση από φίλους που μας κινητοποίησε ο Μάρκος)

Έκανα το λάθος σε άρθρο μου να απαριθμήσω μερικά από τα καλά της καραντίνας, και μου έκανε εντύπωση (αν και δεν θάπρεπε) που αρκετοί σχολίασαν από κάτω «αυτό, ακριβώς, θέλουν να πετύχουν αυτοί που μας έκλεισαν μέσα – να βγαίνουμε μόνο για δουλειά». Κάτι τέτοια άκουγε και διάβαζε παλιά ο Μάνος Χατζιδάκις, κι έλεγε θυμάμαι ότι τελικά πριν πάει κάποιος να ρίξει τη ψήφο του στη κάλπη πρέπει να του κάνουμε τεστ με βλακόμετρο. Αστιευόταν βέβαια, αλλά μεταξύ αστείου και σοβαρού κρύβονται πολλές φορές οι πικρές αλήθειες.

ΥΓ: Χθες ανακοινώθηκε ότι ο Τραμπ έκανε πράξη την απειλή του και έβγαλε τις ΗΠΑ από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας. Με αυτόν τον τύπο στο τιμόνι, η χώρα χάνει όλο και πιο ραγδαία, όλο και πιο πολύ το κύρος της. Και αυτό, για τον υπόλοιπο δημοκρατικό, κόσμο δεν είναι καθόλου καλό. 

Μα, κάτι παραφουσκωμένα παντελόνια!*

«Κανείς δεν θα τολμήσει να σταματήσει τα γεωτρύπανά μας», δήλωσε χθες ο Μεβλούτ Τσαβούσογλου. Και εγώ, δεν μπορώ να δραπετεύσω από την προκλητική σκέψη ότι όλοι αυτοί οι υπηρέτες του κατ’ επίφαση δημοκρατικού καθεστώτος του Ερντογάν, με πρώτο και καλύτερο αυτόν, φυσική επέκταση θα πρέπει να θεωρούν το γεωτρύπανο ως φυσική επέκταση του πέους τους.

Ο Τούρκος πρέσβης στην Αθήνα: «Η Άγκυρα κάνει πάντα αυτό που λέει». Άλλος ένας με πριαπισμό.

ΥΓ, για να μη παρεξηγούμαστε: Η στήλη δεν έκρυψε ποτέ το ενδιαφέρον της περισσότερο για τα προσωπεία παρά τα πρόσωπα. Η ματιά της έχει πάντα και ψυχογραφικά στοιχεία, που συντίθενται από συμπεριφορές, διαχείριση και μεταφορά λόγου, γλωσσικές ερμηνείες του σώματος, ιστορικές επιρροές και άλλα πολλά. Ασφαλώς πρέπει να λαμβάνεται υπόψη και η υποκειμενικότητα αυτής της ματιάς – μη τα ρίχνουμε όλα δηλαδή στην επιστήμη!

Εικονογράφηση: Το ύφος του κ. Τσαβούσογλου στη φωτογραφία που επιλέγουμε σήμερα, νομίζω ενισχύει τα … επιδημιολογικά μας συμπεράσματα.

Πολλά στοιχεία αυτής της ίδιας ψυχοπαθολογικής κατηγορίας συναντάμε και στη περίπτωση του Ντόναλντ Τραμπ, ο οποίος επέστρεψε στη Ουάσιγκτον από το βατερλώ της προεκλογικής του εκστρατείας στην Οκλαχόμα, υπό τους ήχους πένθιμων τραγουδιών με τα οποία έντυσαν εκατοντάδες χρήστες των σόσιαλ μίντια την σκηνή που κατεβαίνει από το Προεδρικό ελικόπτερο και προχωρεί βαριά-βαριά προς τον Λευκό Οίκο. Το είπαν Walk of Shame, και πρώτο-πρώτo το εμβληματικό Walk of Life των Dire Straits, προφανώς για να … αναπτερώσουν το πεσμένο λίμπιντο του ανθρώπου που πάντα θέλει να δείχνει τον ανδρισμό του.

Ο Πρόεδρος των ΗΠΑ μίλησε σε κλειστό στάδιο χωρητικότητας περίπου 20.000 στη πόλη Τούσλα, στο οποίο όμως είχαν προσέλθει περίπου 6200. Εάν γίνονταν αύριο οι εκλογές, πιθανόν να τις έχανε. Θα γίνουν όμως τον Νοέμβριο…

(*) Από τη στήλη μου Πρόσωπα & Προσωπεία στον "Φιλελεύθερο" της Κύπρου σήμερα.

Πρόβα στην Ερμούπολη

Ένας παχύς, μελαγχολικός και αξιολύπητος άνθρωπος, κάθεται αμήχανος και ετοιμόρροπος σε μια αίθουσα στην Ερμούπολη, όπου μέλη μιας ορχήστρας προβάρουν τραγούδια της χαράς.

Η αίθουσα φωταγωγείται από παντού, σαν να έχουν εισβάλει σε αυτήν όλες οι Κυκλάδες. Το φως θαμπώνει τα πρόσωπα. Η μουσική τα ομορφαίνει.

Ο παχύς κύριος, είναι καιρός τώρα που συνήθισε να βλέπει θαμπά. Να μην ξεχωρίζει μορφές, ούτε εκφράσεις, ακόμα και μουσικές που ήταν κάποτε ό,τι πιο ευδιάκριτο και καθάριο υπήρχε στη ζωή του.

Η ορχήστρα προβάρει εύθυμα παιδικά τραγούδια. Η χορωδία τα απογειώνει. Μία καρδερίνα, με περίεργα δεμένα τα μαλλιά, κάπως παλιομοδίτικα, και με στόμα πλούσιο απ’ το κοκκινάδι, κερδίζει τη προσοχή του παρατημένου κύριου, που όμως δεν ξέρει πώς να την εκδηλώσει.

Το πιο πιθανό είναι να το καταπιεί αυτό που πάει να αισθανθεί. Είναι το μόνο πράγμα που έμαθε να κάνει καλά στη ζωή του. Ο παχύς κύριος.

(Καλοκαίρι 2016, Σύρος)

Οι άνθρωποι κάνουν τους αριθμούς*

1800 περιστατικά θετικά στον κορωνοϊό αποδόθηκαν σε πολίτες από ευρωπαϊκές χώρες που έκαναν σκι στις αρχές του περασμένου Μαρτίου στο αλπικό θέρετρο του Ίσγκλ, στην Αυστρία.

Ø  Διαβάστε λεπτομέρειες στη στήλη μας αύριο στο Κυριακάτικο φύλλο, που μπορεί και να μην είναι εντελώς αποσυνδεδεμένες με το πείραμα που ετοιμαζόμαστε να κάνουμε με τον θερινό μας τουρισμό.

3 διαφορετικά κέντρα διασκέδασης επισκέφτηκε σε ένα βράδυ ασθενής από τη Νότια Κορέα, και απαιτήθηκε να ιχνηλάτηθουν 7200 άτομα από 5 παρόμοιους χώρους και τελικά να βρεθούν θετικά στον ιό δεκάδες άτομα. Αυτό το παράδειγμα ανέφερε προχθές κατά την ενημέρωσή του στην Ελλάδα ο καθηγητής λοιμωξιολόγος Σωτήρης Τσιόδρας, για να τονίσει ότι το 99,7% της μετάδοσης της νόσου προκύπτει από φαινόμενα υπέρ μετάδοσης σε κλειστούς χώρους όπου ένας «αθώος» ασυμπτωματικός μεταδίδει τη νόσο σε δεκάδες άλλους.

Ø  Ο δείκτης k, που μελετά ακριβώς τις εστίες υπερ-μετάδοσης του ιού, «θα μας βοηθήσει με τον κατάλληλο τρόπο να προλαμβάνουμε ακόμα περισσότερες εστίες όπου υπάρχει ξαφνική διασπορά του ιού», είπε ο κ. Τσιόδρας.

61 μέλη μιας χορωδίας έκαναν πρόβα στις 10 Μαρτίου. Τραγουδούσαν μαζί για 2,5 ώρες στον ίδιο χώρο. Ένας (1) ήταν φορέας του κορωνοϊού. Κόλλησε 52 άλλους. Οι 3 πήγαν στο νοσοκομείο. Οι 2 πέθαναν. (Ανακάλυψη από tweet του @tgeorgakopoulos)

Ø  Διαβάστε λεπτομέρειες εδώ: https://www.cdc.gov/mmwr/volumes/69/wr/mm6919e6.htm

23,8 εκατομμύρια εκτός Αμερικής ήταν τα νοικοκυριά που συντονίστηκαν με το Netflix και παρακολούθησαν την καταπληκτική σειρά-ντοκιμαντερ The Last Dance, που καταγράφει την καριέρα του Μάϊκλ Τζόρνταν, ίσως του καλύτερου μπασκετμπολίστα που πέρασε ποτέ από τα γήπεδα όλου του κόσμου.

Ø  Το εκπληκτικό είναι ότι σχεδόν από την αρχή της σταδιοδρομίας του με τους Chicago Bulls δέχτηκε να τον ακολουθεί παντού και διαρκώς κινηματογραφικό συνεργείο. Και όλο αυτό «ωμό υλικό» είναι τώρα το χρυσάφι από το οποίο παρήχθη ο Τελευταίος Χορός.

9^η ημέρα σήμερα της 3^ης καραντίνας στην οποία έχω μπει από τις 10 Μαρτίου στη Κύπρο, όταν ανακοινώθηκε ότι πρέπει να απομονωθούν όσοι είχαμε φτάσει από την Ελλάδα (πού ήδη είχε αρχίσει να μετράει κρούσματα) τις τελευταίες 15 μέρες. Το τελευταίο μου, τώρα, καταφύγιο είναι στην Αθήνα, όπου επέστρεψα την προηγούμενη Πέμπτη ως επαναπατρισθείς. Μέχρι στιγμής, με έχουν πάρει 4 φορές τηλέφωνο από την Πολιτική Προστασία στο σταθερό μου στο σπίτι, το οποίο υποχρεωτικά δίνεις, μαζί και με τον αριθμό του κινητού μόλις φτάνεις, για να τσεκάρουν αν είσαι μέσα.

Ø  Εκνευριστικό, θα πει κάποιος. Αλλά τουλάχιστον βλέπεις ότι το σύστημα δουλεύει…

Και κάτι για επιδόρπιο…

Κάθε μέρα ανατρέχω σε διάφορα site και ρίχνω μια ματιά σε γεγονότα ιστορικά, διάφορες επετείους, γιορτές και Παγκόσμιες Ημέρες. Όλο και κάποια αφορμή βρίσκω για γράψιμο. Την Παρασκευή, πρόσεξα ότι ήταν, λέει, η Μέρα Αγοράς Πίτσας με Μπίτκοϊν. Και γιορτάζεται διότι αυτή τη μέρα, 22 Μαίου του 2010, έγινε η πρώτη συναλλαγή με αυτό το κρυπτονόμισμα. Συγκεκριμένα, στις 17 του μηνός, ένας προγραμματιστής της εταιρείας, ονόματι Λάζλο Χάνιτς, παρήγγειλε δύο πίτσες σε υποκατάστημα των Domino’s στη Φλώριδα των ΗΠΑ, δηλώνοντας ότι θα πληρώσει με αυτό το κρυπτονόμισμα. Η διεύθυνση του καταστήματος βρέθηκε προφανώς σε αμηχανία, και του είπαν «θα σας ξανακαλέσουμε». Πέντε μέρες μετά, οι δύο πίτσες έφτασαν στο γραφείο της εταιρείας, και έτσι μας προέκυψε και αυτή η … γιορτή.

Ø  Για  την ιστορία, ο Χάνιετς πλήρωσε 10.000 bitcoins που τότε ισοδυναμούσε με $41. Με το ίδιο ποσό σήμερα, θα αγόραζε όχι 2, αλλά 6,5 εκατομμύρια πίτσες, αφού τώρα το ένα bitcoin αντιστοιχεί σε $8200 (Πηγή: sansimera.gr)

(*) Κάθε Σάββατο στον Φιλελεύθερο Κύπρου, η στήλη βλέπει τα Πρόσωπα & Προσωπεία με τη γλώσσα των αριθμών. Και κάθε μέρα, οι συνδρομητές του Newsletter του Philenews βρίσκουν κάτι στο Άνθρωποι και Αριθμοί.

Ένας χορός που σου κόβει την ανάσα

«Η μουσική είναι σαν ένα όνειρο. Ένα όνειρο που δεν μπορώ ν’ ακούσω», έλεγε ο Λούντβιχ φαν Μπετόβεν, που φέτος γιορτάζουμε τα 250 χρόνια από την γέννησή του.

Αυτό το βίντεο που ανέβασε τον περασμένο Μάρτιο στο YouTube η Deutsche Grammophon, το έχουν δει πάνω από 1 εκατομμύριο επισκέπτες. Πρωταγωνίστρια είναι η Γερμανίδα χορεύτρια, ηθοποιός, καθηγήτρια, χορογράφος και πρωταθλήτρια στον χιπ-χοπ χορό, Κασάντρα Βέντελ, 36, η οποία έχει ένα κοινό σημείο με τον μεγάλο συνθέτη: είναι κωφή. Έχασε την ακοή της στα 3 της χρόνια.

Η παραγωγή το βίντεο που θα απολαύσουμε, έγινε και με την υποστήριξη της Google Arts & Culture. 

Η εκστατική ερμηνεία της στη μουσική του πρώτου μέρους της περίφημης 5^ης Συμφωνίας του Μπετόβεν, (ηχογράφηση 1977, με την Φιλαρμονική του Βερολίνου, υπό τη διεύθυνση του Χέρμπερτ φον Κάραγιαν), σ’ αφήνει μ’ ανοικτό το στόμα. Λες και ξαναζωντανεύει μέσα από τον δικό της προσωπικό χορό η ψυχή του συνθέτη.

Καλημέρα – 7^η μέρα σήμερα στο καταφύγιο της καντίνας μου, στην Ελλάδα.

Ο ΙΟΣ ΤΗΣ ΑΠΡΕΠΕΙΑΣ*

Ο Κυριάκος Βελόπουλος, εκτός από αρχηγός κόμματος και βουλευτής στην Ελλάδα, είναι ένας κατά δήλωση δημοσιογράφος, και κατ’ επάγγελμα τηλεοπτικός πλασιέ βιβλίων της συμφοράς. Το περιεχόμενό τους είναι κυρίως ακραίου εθνικιστικού και παρα-θρησκευτικού ενδιαφέροντος.

Τον Μάϊο του 2019, λίγο πριν από τις βουλευτικές εκλογές, προκάλεσε θόρυβο (αυτόν ακριβώς που χρειάζεται και επιδιώκει κάθε λαϊκιστής για να εκλεγεί) διαφημίζοντας από την τηλεοπτική εκπομπή του ένα βιβλίο που περιέχει, είπε, τα χειρόγραφα του Ιησού Χριστού. Απευθυνόμενος μάλιστα στους πελάτες, πιθανώς και μετέπειτα ψηφοφόρους του, τους χάιδεψε λέγοντας ότι «θα είστε οι μοναδικοί στον κόσμο που θα έχετε επιστολές του Ιησού Χριστού, του Θεού μας». Προσπάθησε να τα μαζέψει στη συνέχεια, αλλά η βολική για αυτόν ζημιά είχε ήδη γίνει. Κάποιοι πίστεψαν ότι ο Χριστός κάθισε και έγραψε επιστολές, και αυτός έγινε … Θεός τους. Στις 7 Ιουλίου της ίδιας χρονιάς, το κόμμα του συγκέντρωσε το 3,70% του εκλογικού σώματος και μπήκε στην Βουλή.

Τον τελευταίο καιρό με την κρίση του κορωνοϊού, ο 54χρονος, δημοσιογράφος εκδότης, πλασιέ και πολιτικός, όποτε ανεβαίνει στο βήμα της Βουλής, εξαπολύει σφοδρή και αήθη επίθεση κατά του ιατρού-λοιμωξιολόγου, Καθηγητή Σωτήρη Τσιόδρα, του ανθρώπου που η συντριπτική πλειοψηφία του ελληνικού λαού εκτιμά και εμπιστεύεται απόλυτα, παρακολουθώντας κάθε μέρα την ενημέρωσή του για την πανδημία. Όπως κάθε λαϊκιστής, πετάει βομβίτσες λάσπης που όπως ξέρουμε όλο και κάπου κολλάνε – στον Τσιόδρα, ευτυχώς όχι. Είπε μεταξύ άλλων ότι ο καθηγητής λαμβάνει χρήματα μέσω προγραμμάτων στα οποία είναι υπεύθυνοι από φαρμακευτικές εταιρείες – «όχι πως είναι παράνομο», συμπλήρωσε, «αλλά αναρωτιέμαι αν είναι ηθικό».

«Αναρωτιέμαι;». Αυτό το σύνηθες, δήθεν αθώο ερώτημα, που εκτοξεύεται κατά κόρον από όσους βασίζουν τις καριέρες τους στη λάσπη. Και το κάνουν διότι ξέρουν, ή μάλλον είναι βέβαιοι, ότι υπάρχουν πολλοί «αθώοι» άνθρωποι εκεί έξω που χάφτουν τέτοιες «απορίες» με φοβερή ευκολία και αφέλεια. Εάν στην Ελλάδα, αλλά και σε πολλές άλλες χώρες, ανθεί ιδιαίτερα το λουλούδι του λαϊκισμού με άπειρα μπουμπούκια ποικιλίας Βελόπουλου, είναι ακριβώς επειδή εκλέγονται με τις ψήφους άπειρων σκόρπιων και αταξινόμητων φυτών παντός καιρού.

Για τα οποία, με συγχωρείτε, δεν έχω πια καμία επιείκεια. Και το «σεβαστή η ψήφος του λαού», επίσης δεν το χάφτω. Το δέχομαι, αλλά όχι και να το χειροκροτήσω.

Η αγραμματοσύνη είναι όλο και λιγότερο συνδεδεμένη με την φτώχεια. Ζούμε σε εποχή που, ακόμα και πένης αν είσαι, η πρόσβαση σε στοιχειώδη πληροφόρηση είναι εύκολη και απλή. Και το διευρυμένο κοινωνικό περιβάλλον, επιτρέπει ευκολότερα από ποτέ άλλοτε, την διάδοση της γνώσης.

Όταν πείθεσαι λοιπόν ότι ο Ιησούς Χριστός έγραψε και άφησε επιστολές, που τις εκδίδει μάλιστα σε βιβλίο ένας φωνακλάς πλασιέ, είσαι άξιος της μοίρας σου. Αλλα δεν σου φταίνε και οι άλλοι για αυτό. Είσαι συνένοχος στο «έγκλημα» που βλέπουμε και ακούμε, όποτε οι διάφοροι λαϊκιστές ανεβαίνουν σε βήμα κι αρχίζουν να αποπατούν.

Για να επανέλθω όμως, και να κλείσω με τον Βελόπουλο. Όταν ο βουλευτής Πέλλας της Νέας Δημοκρατίας Διονύσης Σταμενίτης, διέκοψε τον οίστρο του και του φώναξε «ντροπή», εκείνος έδειξε να εκπλήττεται και απάντησε: «Ντροπή; Δεν κατάλαβα, γιατί ντροπή; Εμένα με εξέλεξαν. Αυτόν τον φύτευσες εσύ! Τον φύτευσες εσύ! Το κατάλαβες; Το κόμμα σου! Τον φυτεύσατε εσείς τον κ. Τσιόδρα!». Αυτόν!...

Κρατήστε από ετούτη την ακράτεια αυτό το «εμένα με εξέλεξαν». Την γνώριμη φράση αλαζονείας που πολλοί πολιτικοί περιφέρουν ως καύχημα και σημαία τους. Θεωρώντας ότι η εκλογή τους από τον λαό τους καταξιώνει για ό,τι και αν κάνουν, ό,τι και αν πουν, ό,τι και αν είναι.

Πρόκειται, πιστέψτε με, για κραυγαλέα παρεξήγηση της Δημοκρατίας…

Κι ένα τελευταίο, για το σπίτι: Την παρέμβαση της Εισαγγελίας του Αρείου Πάγου προκάλεσε τον περασμένο Μάρτιο,  η διαφήμιση προϊόντος με την επωνυμία «Βυζαντινόν» μέσω τηλεοπτικού σταθμού από τον επικεφαλής της «Ελληνικής Λύσης», αυτόν για τον οποίο γράφω σήμερα, ως “προστατευτικό” από τον κορωνοϊό και κατά της πνευμονίας. Εκτός των άλλων, εμφανίζεται και ως φανατικός αντιεμβολιαστής – προφανώς διότι έχει ανακαλύψει την φοβερή κρέμα που πλασάρει στα γίδια.

(*) Το κομμάτι δημοσιεύτηκε στην στήλη μου Πρόσωπα & Προσωπεία του Φιλελεύθερου, Κύπρου, σήμερα

«Οι άνδρες αποτελούν τις πόλεις»…

 

 

Μια Σκέψη: «"…οι δε Αθηναίοι, θ' αναστηλώσετε την καταπεσούσαν δύναμιν της πόλεως. Διότι οι άνδρες αποτελούν τις πόλεις και όχι τείχη και πλοία κενά ανδρών". Ό τι έγραψε ο Θουκυδίδης 2,5 χιλιάδες χρόνια πριν, ταιριάζει και σήμερα. Και θα ταιριάζει πάντα όσο υπάρχουν  πόλεις στον κόσμο. Κι όσο υπάρχουν πολίτες πρόθυμοι να ακολουθήσουν την "δημοκρατία της πειθούς" με την ατομική τους ευθύνη.

Κι επάνω σε αυτή τη Σκέψη βασίστηκε ο Παναγιώτης Πικραμμένος, Έλληνας δικαστικός, πρώην Πρόεδρος του Συμβουλίου Επικρατείας, και τώρα αντιπρόεδρος της ελληνικής κυβέρνησης, σε άρθρο του στο «Βήμα» για την κρίση της πανδημίας και τον τρόπο που την αντιμετωπίζει η Ελλάδα.

Μέσα στο αναπάντεχο δράμα που ζει ο πλανήτης, τονίζει, εμείς οι Έλληνες αποδείχτηκε ότι κρατάμε γερά, παίρνουμε  αποφάσεις,  οργανώνουμε συστήματα,  κατανοούμε έγκαιρα τις απειλές,  αντιλαμβανόμαστε τι γίνεται γύρω μας και αντιδρούμε παραδειγματικά στον μεγάλο κίνδυνο.

 

Αυτό, όμως, συμπληρώνει, που αποκάλυψε ο κορωνοϊός ήταν «η συντριπτική πλειοψηφία των Ελλήνων που μπορεί πια, να ομονοεί εθνικά, ανεξάρτητα  από ιδεολογίες, ανούσια συνθήματα και αναχρονιστικά δόγματα. Αφήνοντας  στην άκρη τις αντιθέσεις, τάχθηκαν όλοι από κοινού στον μεγάλο σκοπό, διακόπτοντας  τις μετακινήσεις τους, αναστέλλοντας τις εργασίες τους και περιορίζοντας τις προσωπικές τους ελευθερίες».

«Ο κορωνϊός μας ξύπνησε. Και θυμηθήκαμε ότι «οι άνδρες αποτελούν τις πόλεις»! Οι  πολιτικοί, οι επιστήμονες, οι χορηγοί, οι απλοί άνθρωποι που είναι έτοιμοι να στρατευτούν μαζί με τους άλλους στην κοινή άμυνα. Οι υπεύθυνοι πολίτες από όποια θέση κατέχουν.» Και κατέληξε:

 «Να γνωρίζουμε όμως και κάτι σημαντικό για την επόμενη μέρα. Οι πόλεμοι, οι φυσικές καταστροφές, οι πανδημίες αναπτύσσουν  στις κοινωνίες αντισώματα στην παθογόνα αδράνεια του παρελθόντος. Από εκεί και πέρα, το μέλλον ανήκει σε όσους πήραν από την τριβή της ανάγκης την ηθική του χρέους. Σε όσους ενώθηκαν και κράτησαν το απόσταγμα της σοφίας που τους κληροδότησε η δυσκολία. Γιατί η δύσκολη πορεία της ανάταξης αρχίζει τώρα.»

Εικονογράφηση: Ο Θουκυδίδης, η πανούκλα της Αθήνας, και τι μας διδάσκει τώρα

Ανα-θεώρηση - Ειδήσεις της εβδομάδας χύμα*

(4-10 Απριλίου)

Η τιμή της μνήμης πολιτών που έχουν πέσει θύματα μίσους και ιδεολογικής βίας, δεν μπορεί να αποτελεί πεδίο πολιτικής αντιπαράθεσης και διχασμού. Αντιθέτως, πρέπει να μας βρίσκει όλους ενωμένους», δήλωσε η Πρόεδρος της Ελληνικής Δημοκρατίας, Κατερίνα Σακελλαροπούλου κατά τα αποκαλυπτήρια της πλακέτας για τους νεκρούς της Μαρφίν, τον Μάϊο του 2010 κατά τη διάρκεια αντιμνημονιακής διαδήλωσης στο κέντρο της Αθήνας. Δεν συμφωνεί ο Γιάνης Βαρουφάκης, υπουργός της πρώτης κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ, που θεωρεί ότι «οι νεκροί είναι θύματα του μνημονίου». «Δεν είναι τυχαίο Άννα μου πως σήμερα είμαστε χώρα αναφορά για την επιτυχημένη διαχείριση της πανδημίας. Βεβαίως, γνωρίζω πως ο δρόμος είναι μακρύς και το νήμα της νίκης απέχει. Το άγνωστο της συμπεριφοράς του κορονοϊού δεν επιτρέπει ούτε εφησυχασμό, ούτε βεβαίως αυτοϊκανοποίηση», λόγια παρέμβασης του Πρόεδρου της Κυπριακής Δημοκρατίας στην διαδικτυακή εκπομπή «Μένουμε Σπίτι με την Άννα Βίσση» που μεταδόθηκε και στην ιδιαίτερη πατρίδα της, την Κύπρο. Το Ραδιοτηλεοπτικό Συμβούλιο της Τουρκίας διαμαρτυρήθηκε στο Netflix επειδή σε ένα επεισόδιο της μυθοπλαστικής σειράς Designated Survivor ο υπηρεσιακός Πρόεδρος των ΗΠΑ αποκαλούσε τον Ερντογάν δικτάτορα, και η πλατφόρμα ταινιών απέσυρε το συγκεκριμένο επεισόδιο ώστε να μην μάθουν κι όσοι δεν το ξέρουν ότι είναι. Ο Υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ Μάϊκ Πομπέο ισχυρίστηκε ότι ο κορονοϊός κατασκευάστηκε σε εργαστήριο στην πόλη Γουχάν της Κίνας. Ο πρώην ΥΠΕΞ της Ελλάδος Νίκος Κοτζιάς επανήλθε για δεύτερη φορά με ανάρτηση στο Facebook κατά των «επιστημόνων της κυβέρνησης», την οποία αποκαλεί «Αγία Οικογένεια», και του Καθηγητή Σωτήρη Τσιόδρα, τον οποίο αποκαλεί «Όσιο», για να θέσει τις αμφιβολίες του για τα μέτρα που ελήφθησαν κατά του κορονοϊού. «Δεν προσηλωνόμαστε στα social media σε ό τι αφορά τον ιό, προσηλωνόμαστε στην επιστήμη. Κι αυτό δε θα μας αποσπά ποτέ από τον αληθινό στόχο μας, αυτό στον οποίο όλοι συμμετέχουμε. Αναζητούμε την αλήθεια η οποία θα μας ελευθερώσει από τον ιό», είπε ο κ. Τσιόδρας, συμπληρώνοντας «Νομίζω πρέπει να είμαστε με επαγρύπνηση στην αλήθεια του ιού και όχι σε ψέματα, που μας στεναχωρούν λίγο στην αρχή, σαν ένα τσίμπημα εμβολίων, αλλά γεννούμε αντισώματα και δεν μας αγγίζουν». «Το λοκντάουν είχε μια τεράστια επίπτωση επάνω στον Μπεν, ο οποίος δεν μίλησε ποτέ σε κανέναν για το πώς αισθανόταν και πώς τα έβαζε πέρα όλη αυτήν την περίοδο που ήταν συνεχώς κλεισμένος στον εαυτό του κι όλα τα έβρισκε τόσο δυσβάσταχτα", είπε η μητέρα του Μπεν Μπράουν, φοιτητή του Πανεπιστημίου του Λάφμποροου στην Αγγλία, ο οποίος αυτοκτόνησε ευρισκόμενος σε κατ’ οίκον περιορισμό. Στην Γουαδαλαχάρα, η κόρη του Μεξικανού βαρόνου ναρκωτικών Χοακίν Γκουσμάν, γνωστότερου με το παρατσούκλι Ελ Τσάπο, (ηλικίας απροσδιόριστης, κατά μερικούς 63, κατ’ άλλους 64, ύψους 168 εκ., βάρους 68 κ.,), μοίρασε στους φτωχούς ζάχαρη, αλεύρι και ρύζι εκ μέρους ενός καρτέλ, φορώντας μια μάσκα με τυπωμένο επάνω το πρόσωπο του πατέρα της ο οποίος εκτίει ποινή ισόβιας κάθειρξης σε φυλακή των ΗΠΑ. Το Υπουργείο Υγείας της Αγγλίας θα στείλει πίσω στη Τουρκία φορτίο από 400.000 νοσηλευτικές ποδιές που είχε παραγγείλει διότι ούτε μία από αυτές δεν πληροί τις προδιαγραφές που είχε θέσει το βρετανικό ΕΣΥ (NHS), και θα απαιτήσει και επιστροφή της προκαταβολής. Το φορτίο των περίπου 20 τόνων προστατευτικού εξοπλισμού για το νοσηλευτικό προσωπικό μεταφέρθηκε από την Τουρκία με μεταγωγικά αεροσκάφη της βρετανικής πολεμικής αεροπορίας, RAF. Επίσης, το NHS ανακοίνωσε ότι θέτει σε λειτουργία  μια εφαρμογή για να μπορεί να παρακολουθεί-ιχνηλατεί μέσω κινητών την διάδοση του κορονοϊού, παρά τις αντιδράσεις πολλών (α) για την αποτελεσματικότητα της συγκεκριμένης τεχνολογίας, (β) την διαφύλαξη ευαίσθητων προσωπικών δεδομένων και (γ) την συμβατότητα του app με βασικές λειτουργίες των smartphones. Από την συγκομιδή οπίου στο Αφγανιστάν και την παραγωγή κοκαΐνης στη Κολομβία, η πανδημία έχει αναστατώσει και το εμπόριο ναρκωτικών λόγω των αυστηρών ελέγχων στα σύνορα. Παρόλα αυτά όμως, όπως επισημαίνει το Bloomberg, η οικονομική κρίση εξαιτίας της πανδημίας ίσως οδηγήσει περισσότερους ανθρώπους προς αυτό το … επάγγελμα. Ο πρώην Πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας έγραψε άρθρο σε εφημερίδα για το πως θα χειριζόταν η δική του κυβέρνηση την κρίση κορονοϊού αν ήταν σήμερα κυβέρνηση, και η Νέα Δημοκρατία του απάντησε αναρτώντας φωτογραφία του πρώην αναπληρωτή Υπουργού Υγείας που είχε, του Παύλου Πολάκη, να καπνίζει μέσα στο Υπουργείο κατά τη διάρκεια συνέντευξης Τύπου. Πέρυσι, σε εκδήλωση για την Παγκόσμια Ημέρα κατά του Καρκίνου στην Αθήνα, ο τότε Επίτροπος Υγείας της ΕΕ Βιτένις Αντριουκαίτις, μόλις είδε τη συγκεκριμένη φωτογραφία και του εξήγησαν ότι ο θεριακλής ήταν ο νούμερο 2 του Υπουργείου, απευθύνθηκε σε αυτόν και τον ρώτησε «είσαι με τα καλά σου;».

 

Χρήστος Μιχαηλίδης

(*) Μια υποκειμενική έως και αυθάρετη ανασκόπηση των ειδήσεων της εβδομάδας με μια αναθεωρημένη ματιά... 

ΛΟΓΙΚΗ ΚΑΙ ΕΥΑΙΣΘΗΣΙΑ*

Αρχίζω με ένα απόφθεγμα του σπουδαίου Ουρουγουανού δημοσιογράφου και συγγραφέα Εδουάρδο Γκαλεάνο, 1940-2015:

«Το έλεγε ο Γκόγια: “Η λογική γεννάει τέρατα”. Προσοχή με αυτούς που σκέφτονται μόνο λογικά. Πρέπει να σκεφτόμαστε και να αισθανόμαστε. Όταν η λογική χωρίζεται από την καρδιά, να φοβάστε. Αυτά τα άτομα να τα φοβάστε, γιατί θα μας οδηγήσουν στο τέλος της ανθρωπότητας. Εγώ πιστεύω στην αντιφατική, δύσκολη, μα αναγκαία μίξη ανάμεσα σ' αυτό που σκεφτόμαστε και σε αυτό που νιώθουμε. Όταν βλέπω κάποιον που αισθάνεται μόνο, λέω 'είναι γλυκανάλατος'. Όταν βλέπω κάποιον που σκέφτεται μόνο, σκέφτομαι 'τι τρομερό, είναι διανοούμενος'. Εγώ δεν θέλω να είμαι ένα κεφάλι που γυρνάει μόνο του!»

Αυτό, εμένα μου φτάνει και μου περισσεύει. Όπως και η περίφημη ρήση του Άλμπερτ Αϊνστάιν ότι «η επιστήμη χωρίς θρησκεία είναι ανάπηρη, και η θρησκεία χωρίς επιστήμη είναι τυφλή», χωρίς να βάζω σε αυτήν, την ρήση εννοώ, τελεία οριστική! Με τις απόλυτες αλήθειες, ακόμα και με κάποιες από αυτές που επαναπαύονται επάνω σε αυτό που κοινότοπα πλέον ονομάζουμε evidence based, δεν τα πήγαινα ποτέ καλά. Κοινότοπα, διότι όπως μου έμαθαν και τα μαθηματικά μου, που ήταν η πρώτη και βασική μου επιστήμη, υπάρχουν και αποδείξεις που μένουν ανοικτές!

Όσοι σκέφτονται λίγο παραπάνω από αυτό που βλέπουν και διαβάζουν, και μπουν συνάμα στον κόπο να ψάξουν και να στοχαστούν, θα καταλάβουν για παράδειγμα ότι η θρησκευτική στάση ενός από τους μεγαλύτερους επιστήμονες που γέννησε ποτέ η ανθρωπότητα, του Αϊνστάιν δηλαδή,  ήταν και παραμένει ζήτημα ανοικτό σε πολλές ερμηνείες, ή και εικασίες ακόμα.

Όμως, όπως λέει ο Τζον Μπρουκ της Οξφόρδης, ένας από τους ειδήμονες στη Βρετανία για τον Αϊνστάιν: «Σαν όλους τους μεγάλους επιστήμονες, δεν μπαίνει σε κουτιά. Είχε μεγάλο σεβασμό για τις θρησκευτικές αξίες της ιουδαϊκής και της χριστιανικής παράδοσης, αλλά τι εννοούσε με τον όρο θρησκεία, ήταν κάτι βαθύτερο από ό, τι συνήθως εννοείται στις τρέχουσες συζητήσεις».

«Κάτι βαθύτερο απ’ ό,τι συνήθως εννοείται στις τρέχουσες συζητήσεις»… Αρκεί αυτό!

Υστερόγραφο. Θα το πω «άσχετο», και ας με κρίνει ο Θεός ή ή Επιστήμη:  Λίγο πριν από το Δημοψήφισμα το 2004, πήγα στην Πάφο και πήρα συνέντευξη από τον τότε Μητροπολίτη της πόλης και νυν Αρχιεπίσκοπο Κύπρου, κ. Χρυσόστομο για την ελληνική εφημερίδα «Ελευθεροτυπία».  Μου είχε πει επί λέξει, και το δημοσίευσα:  «Όσοι ψηφίσουν Ναι, θα πάνε στη κόλαση».  Δεν πήρα τοις μετρητοίς τα λόγια του. Ήταν απλώς η άποψή του. Και μάλιστα χωρίς αποδείξεις. Ίσως και χωρίς λογική – τουλάχιστον όπως την αντιλαμβάνομαι εγώ. Που επίσης πιστεύω στον Θεό.

(*) Μόλις €7,50 είδα στον ιστότοπο του αγαπημένου μου βιβλιοπωλείου στην Αθήνα, Πολιτεία, ότι πωλείται το κλασικό μυθιστόρημα της συγγραφέως Τζέην Ώστεν, τον τίτλο του οποίου χρησιμοποιώ στην σημερινή στήλη. Ζώντας, ιδίως τώρα, μέρες και καταστάσεις που ακόμα και γύρω από αυτές τις δύο έννοιες υπάρχουν μουτζαχεντίν σε έντυπα και διαδίκτυο που τις διαχωρίζουν, ή τις χρησιμοποιούν επιλεκτικά αναλόγως της θέσης που θέλουν να πάρουν, νομίζω πως αξίζει πραγματικά όσοι δεν το έχουν διαβάσει να το κάνουν, και οι λοιποί να το ξαναπάρουν στα χέρια.  Κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Σμίλη, σε εξαιρετική μετάφραση της Αλεξάνδρας Παπαθανασοπούλου.

Καλημέρα. Καλό Μήνα. Καλή Πρωτοχρονιά.

ΟΛΑ ΕΙΝΑΙ ΤΟΣΟ ΤΡΟΜΑΓΜΕΝΑ...*

«Όλες οι γραμμές μας στραβωθήκαν κι αποτύχαν/ Ευτυχώς το νιώθω απόλυτα καθώς/ Άπ’ το πίσω κάθισμα κοιτώ τα ίδια μέρη/ Τρυφερά με τα  φανάρια μου σβηστά. / Άδεια χωριουδάκια κι ασυνάρτητη επαρχία /  Καθετί μισοχωμένο μες στη γη / Όπως το κωφάλαλο αδερφάκι τώρα λάμπει / Με το φως που βγάζει ο κόσμος ο μουγκός.

Μέσα απ’ τη ζέστα του σφαγείου και με στεφάνια δροσερά /Θ’ ανταμωθούμε μια τρελή πρωτομαγιά. / Και το πλυμένο σώμα πίσω απ’ τα λουλούδια θα ενωθεί / Σαν ζαλιστούμε απ’ των χορών μας το κρασί. Σε παραλίες σκουπιδοτόπων με κασετόφωνα κι εγώ / Μια πολιτεία σωριασμένη έχω σκοπό / Όλα είναι τόσο τρομαγμένα μα τ’ αγαπάω ο φτωχός / Δώσ’ μου τα λόγια επιτέλους να μην είμαι μοναχός»

Απόσπασμα στίχων ενός από τα πιο αγαπημένα μου τραγούδια, το Πρωτομαγιά, από τον δίσκο Τραπεζάκια Έξω του Διονύση Σαββόπουλου. Όταν πρωτοβγήκε το 1983, νομίζω πώς ήρθε τότε το νέο κύμα του «έξω» στην Ελλάδα. Εννοώ ότι, τότε άνθισαν ακόμα περισσότερο τα ταβερνάκια και τα ουζερί στις πλατείες και στους πεζόδρομους. Τότε, οι ήχοι της παρέας που ήταν έξω άρχισαν να ενσωματώνονται με τους άλλους ήχους, των αυτοκινήτων, των τζιτζικιών, των καμπανών των εκκλησιών, των ταινιών από τους υπαίθριους κινηματογράφους...

Τούτο το τραγούδι, σήμερα, εποχή κορωνοϊού, αποκτά άλλη σημασία. Λίγο νοσταλγική. Πολύ αληθινή.

Τα άδεια χωριουδάκια και η ασυνάρτητη επαρχία. Η πρωτόγνωρη ησυχία της νύχτας, υπό περιορισμόν. Το φως που βγάζει ο κόσμος ο μουγκός, και που ουδέποτε ως τώρα είχαμε δει.

Αλλά και ο νόστος για όσα αφήσαμε πίσω – αληθινά, μα και ψεύτικα. Όμορφα, μα και αποκρουστικά. Παραλίες σκουπιδοτόπων, με μεγάφωνα στη διαπασών. Μια Πολιτεία σωριασμένη στο πλαστικό, στην επίδειξη  και στη διαφθορά της. Όλα είναι τόσο τρομαγμένα, λέει ο Σαββόπουλος, έλα όμως που τ’ αγαπάω ο φτωχός.

Κοιτώντας πέρα από τα νούμερα όμως και τους αριθμούς, το ξέρω, το αισθάνομαι ότι «θ’ ανταμωθούμε μια τρελή Πρωτομαγιά». Που ίσως όμως να είναι αυτή ακριβώς που ζούμε τώρα, σήμερα. Ανιχνεύοντας τον εαυτό μας. Τους άλλους. Θεωρώντας και αναθεωρώντας.

Η Πρωτοψάλτη επάνω σ’ ένα φορτηγό, τραγουδά για τους Αθηναίους. Το Φορτηγό με παραπέμπει πάλι σε έναν από τους καλύτερους δίσκους του Σαββόπουλου. Με τους μάγους του. Τη Ζωζώ. Τη μαϊμού. Το μπουλούκι. Τη Συννεφούλα. Το δέντρο. Το Βιετνάμ. Τον ήλιο αρχηγό. Τα κορίτσια, δυο-δυο. Τα πουλιά της δυστυχίας. Τους παλιούς μας φίλους. Και το, μη μιλάς άλλο για αγάπη, γιατί η αγάπη είναι παντού.

Ο Κρανουκάκης, που επίσης έχει γράψει μερικά από τα ωραιότερα ελληνικά τραγούδια, τώρα τα διαγράφει ένα-ένα με την αποκρουστική βουλιμία του. Ενοχλήθηκε που η Πρωτοψάλτη σταμάτησε έξω από το Μαξίμου, απ΄όπου βγήκε ο Μητσοτάκης για 3 λεπτά για να την ευχαριστήσει που δίνει χρώμα στην νεκρή πόλη και χαμόγελο στους εμβρόντητους πολίτες της, και της διαμήνυσε «δεν θέλω τα τραγούδια μου στου Κούλη το λημέρι».

(Οι πιο σπουδαίοι άνθρωποι της Τέχνης ήσαν πάντοτε ευγενείς. Ακόμα και οι πιο εκκεντρικοί, σκέφτομαι μελαγχολικά…)

Ο Κραουνάκης, που εξαρχής έχει δηλώσει ότι πιστεύει πολύ στον Τσίπρα, (και δικαίωμά του να το κάνει), εγκαλεί τώρα συναδέλφους του και μόνο που … πλησιάζουν τον εχθρό!

Από την άλλη, έχουμε τον Διονύση Σαββόπουλο να απηύθυνει ένα μεγάλο «Μπράβο» στην Πρωτοψάλτη για την ιδιότυπη συναυλία της στους δρόμους της Αθήνας. Αναγνωρίζει ότι «υπήρξε μια αβλεψία» με την μάζωξη περισσότερων ανθρώπων από το επιτρεπτό γύρω από τον Μητσοτάκη (ήταν περίπου δέκα, αλλά όχι σε σωστή απόσταση), και τελειώνοντας, σημειώνει:

«Θα ήθελα να παρακαλέσω το Υπουργείο Πολιτισμού να σκεφτεί σοβαρά για να βρεθεί μια λύση στο πρόβλημα των μουσικών και των συνεργατών τους, που με ακυρωμένες όλες τις μουσικές εκδηλώσεις από τον περασμένο Φλεβάρη μέχρι άγνωστο πότε, άραγε πως θα αντέξουν; Πως θα ζήσουν;».

Ολοφάνερη η ποιοτική διαφορά από την φτηνή αντίδραση του ακατάσχετου Κραουνάκη. Που όμως, με τίποτα δεν μπορεί να σβήσει από μέσα μας τα τραγούδια που αγαπάμε. Το «Πήρα κόκκινα γυαλιά, κι' όλα γύρω σινεμά τα βλέπω», ή το «Η σωτηρία της ψυχής, είναι πολύ μεγάλο πράγμα». Σταμάτη!...

(*) Το κομμάτι δημοσιεύεται στην κυριακάτικη έκδοση της κυπριακής εφημερίδας "Φιλελεύθερος". 

Η σκουπιδοφάγος TV*

Στην Ελλάδα, σε μία από αυτές τις άθλιες μεσημβρινές εκπομπές όπου κάθε πικραμένος-βαρεμένος βγαίνει και λέει το μακρύ και το κοντό του, τηλεφώνησε προχθές μία ακροάτρια που αυτοσυστήθηκε στην παρουσιάστρια Κατερίνα Καινούριου (στο Open) ως Βίκυ, και εξομολογήθηκε ότι «δυστυχώς, Κατερίνα μου, εγώ περιμένω ένα παιδάκι, και λέω “δυστυχώς” γιατί το παιδί που θα φέρω στον κόσμο είναι του γιου του συζύγου μου».

Στη συνέχεια, η εν λόγω δυστυχισμένη εξήγησε στο πανελλήνιο (που άλλη έγνοια δεν είχε) ότι πριν 3 χρόνια παντρεύτηκε έναν μεγαλύτερό της κύριο, τον οποίο, λέει, γνώρισε μέσω γραφείου συνοικεσίων. «Κι όπως καταλαβαίνετε, τον παντρεύτηκα για οικονομικούς λόγους». Ο σύζυγος λοιπόν, 78χρονος, αλλά πλούσιος, μάθαμε. Ο γιος 20χρονος και ντούρος.

Η Βίκυ παίρνει από τον καθένα ό,τι μπορεί. Τα λεφτά του πρώτου. Το σπέρμα του δεύτερου, με τον οποίο και δηλώνει ερωτευμένη.

Η παρουσιάστρια, μαζί με τους υπολοίπους συντελεστές της εκπομπής, μένουν άφωνοι. Και βεβαίως, ενθαρρύνουν την κυρία Βίκυ να συνεχίσει να μιλάει γιατί ξέρουν πως κάθε της κουβέντα μετράει χρυσάφι στα μηχανήματα της AGB που καταγράφουν την τηλεθέαση των εκπομπών. Λες και τα σκουπίδια χρειάζονται μέτρηση για να αξιολογηθούν….

Το χειρότερο δε απ’ όλα, είναι ότι το απόσπασμα αυτό βγήκε και στο διαδίκτυο και, απ’ ό,τι πρόσεξα, μέσα σε ελάχιστο χρονικό διάστημα, το είδαν 500 χιλιάδες άνθρωποι, συν ένας εγώ! Αυτά, σε καιρό κορωνοϊού σημειώστε. Όπου, πραγματικά, είναι ελάχιστες οι εκπομπές στην τηλεόραση πια, ακόμα και την δική μας εδώ στην Κύπρο που μιμείται τα χειρότερα από την Ελλάδα, που μπορούν όλοι οι άνθρωποι που έχουν περιοριστεί αναγκαστικά στα σπίτια τους να δουν κάτι της προκοπής.

Για αυτό άλλωστε, και ευτυχώς, χάνουν ήδη τη μάχη από το διαδίκτυο και τις πλατφόρμες ταινιών και άλλων αξιόλογων πολιτιστικών εκπομπών, που προσφέρονται σε live-streaming. Μόνο που αύριο, όλα αυτά τα κανάλια της συμφοράς, θα κλαίνε ότι δεν έχουν έσοδα και θα το αποδώσουν και αυτό στην πανδημία, ζητώντας πιθανώς από το κράτος, δηλαδή εμάς τους πολίτες, να τους καλύψει ένα μέρος από τη ζημιά. Την οποία ζημιά, ούτε καν θα σκεφτούν βεβαίως ότι μπορεί να την προκαλούν και οι δικές τους, φτηνιάρικες και άθλιες επιλογές!

Τελικά, εάν εξαιρέσει κάποιος μερικά δελτία ειδήσεων, τα τηλεοπτικά κανάλια αποκαλύφθηκε τώρα με το #ΜένουμεΣπίτι ότι έχουν κερδίσει μόνο μια πολύ μικρή μερίδα τηλεθεατών, και αυτή δηλαδή με το ζόρι, επειδή οι άνθρωποι, μάλλον από συνήθεια και μη καλή σχέση με τα ιντερνετικά δίκτυα, δεν έχουν και άλλες επιλογές.

Αποδεικνύεται δε και η φτώχεια πολλών καναλιών σε ενδιαφέρον και ποιοτικό αρχειακό υλικό – τέτοιο που, όπως συμβαίνει στα περισσότερα μεγάλα κανάλια της Ευρώπης, (ως έναν βαθμό και στο ΡΙΚ, ιδίως των παλαιότερων ημερών), να μπορεί να γεμίσει με ωραίες αναμεταδόσεις τις ατέλειωτες ώρες που ο κόσμος μένει κλεισμένος μέσα, κυρίως δε εκείνων των ανθρώπων που μαζί με τον περιορισμό γεύονται και σκληρή μοναξιά.

Τα κανάλια, δημόσια και ιδιωτικά, που επένδυσαν σε ποιοτικές εκπομπές και σειρές, στο θέατρο, σε συναυλίες καλής μουσικής (όχι των σκυλάδικων), και σε κοινές παραγωγές με άλλους οργανισμούς, έχουν, ιδίως τώρα με την κρίση, πολλά πράγματα να δείξουν στους τηλεθεατές. Όσα κανάλια, αντιθέτως, βασίστηκαν και βασίζονται σε φτήνιες, με αυτές πορεύονται και τώρα, και επί αυτών κρίνονται.

Ένα καλό προιόν, κρίνεται από την αντοχή του στον χρόνο. Δείτε τα τραγούδια. Πχ, το Χαμόγελο της Τζοκόντα του Χατζιδάκι, και ο Σταυρός του Νότου του Μικρούτσικου, είναι σταθερά στην λίστα των 100 πιο ευπώλητων δίσκων. Τα σουξεδάκια, όσο γρήγορα φτάνουν στη κορυφή, τόσο πιο γρήγορα εξοστρακίζονται από τη λίστα και δεν επανέρχονται ποτέ.

Σκίτσο του Daryl Cagle

(*) Η στήλη μου Πρόσωπα & Προσωπεία στον "Φιλελεύθερο" Κύπρου, 24.04.2020