Εφυγε σήμερα από τη ζωή ετούτη, σε ηλικία 95 ετών, ο εκ Θεσσαλονίκης ποιητής Τάκης Βαρβιτσιώτης. Ενας ακόμα από την σπουδαία σοδειά μεγάλων ποιητών πού γέννησε αυτή η μικρή, τόσο αντιφατική, και σίγουρα από κάπου ευλογημένη, χώρα μας. Ειναι, επίσης, αξιοσημείωτο, πόσο γερές και όμορφες ποιητικές ρίζες έχει αυτή ή "σοδειά" στην Θεσσαλονίκη μας.
Ο Τάκης Βαρβιτσιώτης ηταν, κυριολεκτικά, γέννημα-θρέμμα της πόλης. Εζησε όλη του τη ζωή, μέχρι και την τελευταία του αναπνοή, στο σπίτι όπου γεννήθηκε, πίσω από την εκκλησία της Αγίας Σοφίας. Σ' αυτήν την εκκλησία θα ψαλεί αύριο, ημερα της κηδείας του, και η εξόδιος ακολουθία. Σπούδασε νομικά στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο, άρχισε να ασκεί το επάγγελμα της δικηγορίας το 1940, αλλά πολύ γρηγορα τα πρωτεία και την "αποκλειστικότητα" πήρε η ποιηση.
Δημοσίευσε 22 ποιητικές συλλογές και ηταν Αντεπιστέλλον Μέλος της Ακαδημίας Αθηνών.
«Είναι καιρός να καλλιεργηθεί η ιδέα ότι η ποίηση -όπως και η τέχνη γενικότερα- είναι ένας σταυρός μαρτυρίου, που τον σηκώνουν μοναχά άνθρωποι σημαδεμένοι από τη μοίρα, μία νόσος εκ γενετής. Με δύο λόγια δημοκρατία, σοσιαλισμός, χριστιανισμός, είναι το τρίπτυχο που αντιπροσωπεύει και συμπυκνώνει την πνευματική μου υπόσταση», έλεγε προ τριετίας σε συνέντευξή του με αφορμή την απονομή του Βαλκανικού βραβείου «Αίμος».
Που κύλησαν οι λέξεις μου;
Στην άπλα τ'ουρανού;
Στην μαύρη οπή της νύχτας;
Ή μες στους μαύρους κάλυκες
Ενός αιώνιου ρόδου;
Στην ποίησή του, όπως έλεγε ο ίδιος, υπάρχει μιά αυστηρή επιμονή σε ορισμένα θέματα και ορισμένους τρόπους γραφής. Αυτή η αίσθηση αιχμαλωσίας στη σκληρή πραγματικότητα, "το άστρο που μένει πάντα αιχμάλωτο μες σε μία λάμπα", "η αρπαγή της νύχτας", και "του θανάτου η συνωμοσία", τα λευκά περιθώρια, η σιωπή, οι καθρέφτες, το χιόνι, τα ρολόγια, η φθορά του χρόνου, τα άλογα, η μουσική, οι άγγελοι, η ιχνηλασία της ομορφιάς, η συμπύκνωση του λόγου, μαγεία και το όνειρο, η μεταμόρφωση της λάσπης σε αλάβαστρο, η ποιητική αλχημία που επιζητεί να βγάλει από το χώμα χρυσό, η αναζήτηση της παιδικής αθωότητας, η καταφυγή τέλος στην προσευχή και στη θεία χάρη του Ιησού Χριστού και της Παρθένου Μαρίας, αποτελούν μερικές σταθερές όψεις της.
Αυτα έγραφε στο βιβλίο του "Ο διάπλους του καθρέφτη", με ενδιαφέρουσες "σημειώσεις για την ποίηση" (Εκδόσεις Αρμός, 2008), όπου κάθε παράγραφος είναι και ένα μάθημα, μία "διάλεξη βάθους" από έναν σοφό άνθρωπο:
Παραθέτω ένα ακόμα χαρακτηριστικό απόσπασμα - αυτήν την φορά για την ελληνική γλώσσα:
"θα επαναλάβω κάτι πολύ γνωστό σε έλληνες και ξένους αλλά που δεν πρέπει ποτέ να το λησμονούμε. Η εληνική γλώσσα είναι η μητέρα όλων των γλωσσών του κόσμου. Είναι, όπως υποστηρίζει ο Χάϊντεγκερ, "όχι μία γλώσσα, αλλά η γλώσσα". Το τελειότερο γλωσσικό όργανο όλων των εποχών, η σοφότερη γλώσσα κατα τον Κοραή, η πλαστικότερη και ωραιότερη κατά τον Σολωμό, η γλυκύτερη του κόσμου καί άξια να ομιλείται από τους θεούς, κατά τον Κικέρωνα. Και αποτελεί μέγα προνόμιο να ειναι κανείς φορέας της γλώσσας των θεων, της γλώσσας στην οποία έγραψαν ο Όμηρος, ο Πινδαρος, η Σαπφώ, οι μεγάλοι αρχαίοι τραγικοί, ο Πλάτων, ο Αριστοτέλης και άλλοι σπουδαίοι, της γλώσσας τέλος των Ευαγγελίων".
No comments:
Post a Comment