Η διάγνωση του Παν. Μπεχράκη για τον Ελληνα της κρίσης είναι άσχημη: «Τα σκληρά μέτρα και οι περικοπές μπορεί να προκαλέσουν σοβαρότατα προβλήματα στη δημόσια υγεία». Πιστεύει όμως ότι υπάρχει θεραπεία...
Την ημέρα που βρεθήκαμε με τον κ. Μπεχράκη, ο τόπος βούιζε από συζητήσεις για τα τελευταία, σκληρά μέτρα, ένα από τα οποία θα είναι και η εξίσωση της τιμής του πετρελαίου θέρμανσης με το πετρέλαιο κίνησης. «Δεν θα το ανάβω», άκουσα να λέει στην τηλεόραση μια γιαγιά από τη βόρεια Ελλάδα. «Ας παγώσω. Ας αρρωστήσω, δεν με νοιάζει», συνέχισε. Και αναρωτιέμαι εγώ: Ενας γιατρός, αυτό το «δεν με νοιάζει, ας αρρωστήσω», ενός απλού ανθρώπου, πώς το εισπράττει;
«Με μεγάλη ανησυχία. Η φτώχεια, ή συνδεόμενη με περικοπές τέτοιας κλίμακας, μπορεί να προκαλέσει σοβαρότατα πρόβλημα δημόσιας υγείας. Ο άνθρωπος θα πάει λιγότερο στον γιατρό του, ακόμα και αν η επίσκεψη είναι δωρεάν, διότι τα άλλα τα προβλήματα θα τον πνίγουν περισσότερο από εκείνα της υγείας του. Το άγχος της καθημερινότητας θα αυξηθεί. Εκδηλώσεις παθολογικές θα έχουμε, που θα αυξάνονται καθημερινά, και πάρα πολύ έντονα. Τα νοσοκομεία θα λειτουργούν πλημμελέστερα, γιατί θα λείπουν υλικά, θα λείπουν χέρια, θα λείπουν χρήματα που είναι απαραίτητα για να εξασφαλίσουν μία καλή λειτουργικότητα. Ολα αυτά θα συμβούν. Ή μάλλον, ήδη συμβαίνουν».
Είμαστε σε εμπόλεμη κατάσταση, θα λέγατε; «Ναι. Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι αυτή η κρίση τραυματίζει πολλούς ανθρώπους. Και, δυστυχώς, θα έχουμε και απώλειες!».
Σε εμπόλεμη κατάσταση, το λιγότερο που θα περίμενε κάποιος είναι τουλάχιστον οι υπηρεσίες υγείας να δούλευαν φουλ, στη βοήθεια του τραυματισμένου, άμαχου πληθυσμού! Ομως δεν είναι έτσι. Το ξέρουμε όλοι. Μας το λένε και οι ξένοι. Σ' ένα πρόσφατο δημοσίευμα του «JAMA» (Journal of the American Medical Association), ένα έγκριτο περιοδικό, με πολύ μεγάλο impact factor (παράγοντα επιρροής), και μεγάλη κυκλοφορία σε παγκόσμιο επίπεδο, γινόταν αναφορά, με σκληρά λόγια, στη δραματική κατάσταση των νοσοκομείων μας σήμερα, και τις κάκιστης ποιότητας, όπως έγραφε, υπηρεσίες που παρέχονται στον έλληνα ασθενή.
«Δεν ξέρω», λέει ο κ. Μπεχράκης, «εάν αποτελεί εθνική μας υποχρέωση να απαντήσουμε -και προσπαθήσαμε, μερικοί ιατροί, να το κάνουμε αλλά δεν έγινε δεκτό το άρθρο μας για δημοσίευση- αλλά εμπεριέχει, το δημοσίευμα, ένα σημείο αλήθειας: ό,τι, ιδίως τώρα με την κρίση, το κοινωνικό κράτος βλάπτεται, και έτσι βλέπουμε τις συντάξεις να μειώνονται και κάθε μορφή κοινωνικής παροχής να υποβαθμίζεται».
Παρ' όλα αυτά, πιστεύει ότι από αυτήν την κρίση, και στον ιατρικό τομέα, η χώρα μπορεί να βγει κερδισμένη, διορθώνοντας τα κακώς κείμενα και προχωρώντας σε ριζικές αναθεωρήσεις, όπως η βελτίωση της πρωτοβάθμιας περίθαλψης με την ανάπτυξη των μηχανισμών πρόληψης και έγκαιρης διάγνωσης, να λειτουργήσουν καινούργιες ειδικότητες, όπως η ιατρική της εργασίας, η γηριατρική και άλλες. Ζούμε σε μια κοινωνία που έχει μεγάλα ποσοστά γερόντων, και θα έχει στο μέλλον ακόμα μεγαλύτερα, και άνθρωποι εξειδικευμένοι, να ασχολούνται με όλα τα προβλήματα της τρίτης ηλικίας, υπάρχουν πολύ λίγοι, και δεν επαρκούν. Σκεφθείτε να έλειπαν οι παιδίατροι από την κοινωνία μας...».
«Οταν εσείς, ο ιατρικός κόσμος, απευθύνεστε στον "χ" πολιτικό για να του πείτε αυτά τα πράγματα, είστε σίγουροι ότι απευθύνεστε σε ανθρώπους που έχουν την ικανότητα έστω να καταλάβουν αυτά που τους λέτε, ώστε στη συνέχεια να υπάρχει ελπίδα να τα υλοποιήσουν;».
«Είναι, δυστυχώς, όπως το ακριβώς υπονοείτε! Υπάρχει μία δυσκολία στον μέσο Ελληνα πολιτικό να αντιληφθεί όλες αυτές τις, εντός εισαγωγικών, "εκμοντερνιστικές" απόψεις, όχι μόνο για το θέμα της υγείας, αλλά και σε κάθε τομέα, πιστεύω εγώ, της σημερινής ζωής!»
Στο «κίτρινο σχόλιο» δίπλα, η γνώμη του για την κρίση και η διάγνωσή του για τους έλληνες πολιτικούς. Οχι καλή. Σε ένα τέτοιο πρόγραμμα «αναδιάταξης των δυνάμεων της ιατρικής» έχουν θέση άραγε, τον ρωτάμε, και οι τομείς της λεγόμενης «εναλλακτικής ιατρικής»;
Με εξαίρεση μόνο την ειδικότητα του βελονισμού, ο κ. Μπεχράκης πιστεύει ότι όλες οι άλλες εναλλακτικές ιατρικές «παίρνουν τη μορφή της κοινωνικής απάτης», ότι «είναι επικίνδυνες», και τις απορρίπτει κατηγορηματικά. Θεωρεί ότι όσοι υπηρετούν και προωθούν αυτές τις μεθόδους «έχουν αναγάγει το placebo effect σε επάγγελμα, και δυστυχώς με τα placebo δεν λύνονται τα προβλήματα της υγείας κανενός».
«Θα σταθώ σ' αυτήν την περίφημη "οζονοθεραπεία", που διαφημίζεται από τα κανάλια καθημερινώς, κατά έναν τρόπο τόσο προκλητικό και ερεθιστικό του κοινού, περί δικαίου, αισθήματος, που απορώ πώς μπορεί να συμβαίνουν αυτά τα πράγματα στον 21ο αιώνα; Πώς τα επιτρέπουν; Αν μία τέτοια θεραπεία ήταν σωστή, εγώ ως ιατρός γιατί δεν θα ήθελα να την συστήσω στους αρρώστους μου; Αυτοί οι "οζονοθεραπευτές" θέτουν υπό αμφισβήτηση την εντιμότητα όλων των επιστημόνων».
Αυτοί, του αντιτείνω, λένε ότι η «κλασική ιατρική» τούς πολεμά και δεν τους αφήνει να δημοσιεύουν τις εργασίες τους, επειδή αποφεύγουν τη χρήση φαρμάκων, και οι «κλασικοί γιατροί» δεν θέλουν να τα χαλάσουν με τις φαρμακοβιομηχανίες με τις οποίες έχουν, λένε, σχέσεις εξάρτησης.
«Αυτά είναι παραμύθια. Ολη η σύγχρονη ιατρική υποστηρίζει την πρόληψη, που δεν θέλει φάρμακα, όπως και την αγωγή υγείας που επίσης δεν θέλει φάρμακα. Δεν είμαστε υποδουλωμένοι και υποταγμένοι σε καμία φαρμακοβιομηχανία. Είμαστε φίλοι, είμαστε συνεργάτες, γιατί και αυτοί προσφέρουν υπηρεσίες πάρα πολύ σημαντικές, και εκατομμύρια άνθρωποι στον κόσμο έχουν εξασφαλίσει μία καλύτερη ποιότητα ζωής χάριν της φαρμακολογίας και της φαρμακοβιομηχανίας - δεν μπορούμε να τα μηδενίζουμε όλα».
Αλλη ερώτηση: «Εσείς, ως Ιατρικός Σύλλογος, τι έχετε κάνει για να σταματήσουν τα κανάλια να προβάλλουν εκπομπές που διαφημίζουν ιατρικές υπηρεσίες και προϊόντα που κατά τη γνώμη σας είναι "σκέτη απάτη";».
«Εχουμε διαμαρτυρηθεί εγγράφως πολλές φορές. Και εκείνο που μας απαντούν από το ΕΣΡ είναι ότι η μεγίστη ποινή που μπορούν να επιβάλουν (και επιβάλλουν) στα κανάλια για τις εκπομπές αυτές είναι, σε χρήματα, πολύ μικρότερες από τα κέρδη που αποκομίζουν πουλώντας αυτές τις απάτες».
*«Εάν θέλετε και τη γνώμη μου για την κρίση, πιστεύω ότι οι πολιτικοί μας έχουν μία συγκεκριμένη νοοτροπία, και έχουν γαλουχηθεί με έναν συγκεκριμένο τρόπο λειτουργίας, με τον οποίο προσπαθούν να λύσουν τα προβλήματα του τόπου, αλλά αυτό δεν μπορεί να γίνει, γιατί η λειτουργικότητά τους δεν τους επιτρέπει και την απαιτούμενη αποτελεσματικότητα». Μόλις με 44 λέξεις, και πολύ ευγενικά, ο κ. Μπεχράκης είπε αυτό που άλλος ορθά-κοφτά θα απέδιδε με τη φράση «είναι ανίκανοι και άχρηστοι», χωρίς να παραποιεί το νόημα της άποψης του ιατρού!
*Δημοσιεύτηκε στην "Κυριακάτικη" Ελευθεροτυπία στις 02.10.2011
«ΠΟΙΟΝ θα 'χεις την Κυριακή στη σελίδα;», με ρώτησε στις αρχές της εβδομάδας φίλος καλός. «Τον ιατρό-πνευμονολόγο Παναγιώτη Μπεχράκη, αναπληρωτή καθηγητή Φυσιολογίας της Αναπνοής στο Πανεπιστήμιο Αθηνών, που είναι καθηγητής και πρόεδρος στη Σχολή Δημόσιας Υγείας του Χάρβαρντ», του απάντησα, πολύ επίσημα, εγώ. «Α, αυτόν τον αντικαπνιστή που βγαίνει συνεχώς στις τηλεοράσεις και θέλει να μας κόψει τη μόνη παρηγοριά που μας έμεινε;» αντέτεινε εκείνος, απότομα. Χαμογέλασα, και δεν συνέχισα την κουβέντα. Απλώς, με αυτό το ερώτημα του φίλου ξεκίνησα την επόμενη μέρα με τον ίδιο τον καλεσμένο μας, όταν συναντηθήκαμε στο ιατρείο του, στην πλατεία Μαβίλη.
Χαμογέλασε. «Οχι, δεν θέλω να κόψω την παρηγοριά κανενός. Ούτε έχω τέτοια αρμοδιότητα. Μπορώ να σας πω, όμως, ότι έχω εκπλαγεί ευχάριστα από τον Ελληνα στο θέμα του καπνίσματος, αφού σύμφωνα με επίσημα στοιχεία έχει καταφέρει, και μάλιστα χωρίς εφαρμογή μέτρων καταστολής, να κόψει ή να περιορίσει το τσιγάρο σε πολύ σημαντικό βαθμό».
Είναι οξύμωρο, βεβιασμένο και άδικο να μιλήσει κάποιος για «κέρδος μέσα στην κρίση», εξαιτίας του περιορισμού του αριθμού των καπνιστών, τη στιγμή που η ίδια η κρίση δημιουργεί, ως φαίνεται, άλλα θύματα. Μεγάλες «κατηγορίες νέων ασθενών» που δεν θα τη γλιτώσουν εύκολα. Την ημέρα που βρεθήκαμε με τον κ. Μπεχράκη, ο τόπος βούιζε από συζητήσεις για τα τελευταία, σκληρά μέτρα, ένα από τα οποία θα είναι και η εξίσωση της τιμής του πετρελαίου θέρμανσης με το πετρέλαιο κίνησης. «Δεν θα το ανάβω», άκουσα να λέει στην τηλεόραση μια γιαγιά από τη βόρεια Ελλάδα. «Ας παγώσω. Ας αρρωστήσω, δεν με νοιάζει», συνέχισε. Και αναρωτιέμαι εγώ: Ενας γιατρός, αυτό το «δεν με νοιάζει, ας αρρωστήσω», ενός απλού ανθρώπου, πώς το εισπράττει;
«Με μεγάλη ανησυχία. Η φτώχεια, ή συνδεόμενη με περικοπές τέτοιας κλίμακας, μπορεί να προκαλέσει σοβαρότατα πρόβλημα δημόσιας υγείας. Ο άνθρωπος θα πάει λιγότερο στον γιατρό του, ακόμα και αν η επίσκεψη είναι δωρεάν, διότι τα άλλα τα προβλήματα θα τον πνίγουν περισσότερο από εκείνα της υγείας του. Το άγχος της καθημερινότητας θα αυξηθεί. Εκδηλώσεις παθολογικές θα έχουμε, που θα αυξάνονται καθημερινά, και πάρα πολύ έντονα. Τα νοσοκομεία θα λειτουργούν πλημμελέστερα, γιατί θα λείπουν υλικά, θα λείπουν χέρια, θα λείπουν χρήματα που είναι απαραίτητα για να εξασφαλίσουν μία καλή λειτουργικότητα. Ολα αυτά θα συμβούν. Ή μάλλον, ήδη συμβαίνουν».
Είμαστε σε εμπόλεμη κατάσταση, θα λέγατε; «Ναι. Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι αυτή η κρίση τραυματίζει πολλούς ανθρώπους. Και, δυστυχώς, θα έχουμε και απώλειες!».
Σε εμπόλεμη κατάσταση, το λιγότερο που θα περίμενε κάποιος είναι τουλάχιστον οι υπηρεσίες υγείας να δούλευαν φουλ, στη βοήθεια του τραυματισμένου, άμαχου πληθυσμού! Ομως δεν είναι έτσι. Το ξέρουμε όλοι. Μας το λένε και οι ξένοι. Σ' ένα πρόσφατο δημοσίευμα του «JAMA» (Journal of the American Medical Association), ένα έγκριτο περιοδικό, με πολύ μεγάλο impact factor (παράγοντα επιρροής), και μεγάλη κυκλοφορία σε παγκόσμιο επίπεδο, γινόταν αναφορά, με σκληρά λόγια, στη δραματική κατάσταση των νοσοκομείων μας σήμερα, και τις κάκιστης ποιότητας, όπως έγραφε, υπηρεσίες που παρέχονται στον έλληνα ασθενή.
«Δεν ξέρω», λέει ο κ. Μπεχράκης, «εάν αποτελεί εθνική μας υποχρέωση να απαντήσουμε -και προσπαθήσαμε, μερικοί ιατροί, να το κάνουμε αλλά δεν έγινε δεκτό το άρθρο μας για δημοσίευση- αλλά εμπεριέχει, το δημοσίευμα, ένα σημείο αλήθειας: ό,τι, ιδίως τώρα με την κρίση, το κοινωνικό κράτος βλάπτεται, και έτσι βλέπουμε τις συντάξεις να μειώνονται και κάθε μορφή κοινωνικής παροχής να υποβαθμίζεται».
Παρ' όλα αυτά, πιστεύει ότι από αυτήν την κρίση, και στον ιατρικό τομέα, η χώρα μπορεί να βγει κερδισμένη, διορθώνοντας τα κακώς κείμενα και προχωρώντας σε ριζικές αναθεωρήσεις, όπως η βελτίωση της πρωτοβάθμιας περίθαλψης με την ανάπτυξη των μηχανισμών πρόληψης και έγκαιρης διάγνωσης, να λειτουργήσουν καινούργιες ειδικότητες, όπως η ιατρική της εργασίας, η γηριατρική και άλλες. Ζούμε σε μια κοινωνία που έχει μεγάλα ποσοστά γερόντων, και θα έχει στο μέλλον ακόμα μεγαλύτερα, και άνθρωποι εξειδικευμένοι, να ασχολούνται με όλα τα προβλήματα της τρίτης ηλικίας, υπάρχουν πολύ λίγοι, και δεν επαρκούν. Σκεφθείτε να έλειπαν οι παιδίατροι από την κοινωνία μας...».
«Οταν εσείς, ο ιατρικός κόσμος, απευθύνεστε στον "χ" πολιτικό για να του πείτε αυτά τα πράγματα, είστε σίγουροι ότι απευθύνεστε σε ανθρώπους που έχουν την ικανότητα έστω να καταλάβουν αυτά που τους λέτε, ώστε στη συνέχεια να υπάρχει ελπίδα να τα υλοποιήσουν;».
«Είναι, δυστυχώς, όπως το ακριβώς υπονοείτε! Υπάρχει μία δυσκολία στον μέσο Ελληνα πολιτικό να αντιληφθεί όλες αυτές τις, εντός εισαγωγικών, "εκμοντερνιστικές" απόψεις, όχι μόνο για το θέμα της υγείας, αλλά και σε κάθε τομέα, πιστεύω εγώ, της σημερινής ζωής!»
Στο «κίτρινο σχόλιο» δίπλα, η γνώμη του για την κρίση και η διάγνωσή του για τους έλληνες πολιτικούς. Οχι καλή. Σε ένα τέτοιο πρόγραμμα «αναδιάταξης των δυνάμεων της ιατρικής» έχουν θέση άραγε, τον ρωτάμε, και οι τομείς της λεγόμενης «εναλλακτικής ιατρικής»;
Με εξαίρεση μόνο την ειδικότητα του βελονισμού, ο κ. Μπεχράκης πιστεύει ότι όλες οι άλλες εναλλακτικές ιατρικές «παίρνουν τη μορφή της κοινωνικής απάτης», ότι «είναι επικίνδυνες», και τις απορρίπτει κατηγορηματικά. Θεωρεί ότι όσοι υπηρετούν και προωθούν αυτές τις μεθόδους «έχουν αναγάγει το placebo effect σε επάγγελμα, και δυστυχώς με τα placebo δεν λύνονται τα προβλήματα της υγείας κανενός».
«Θα σταθώ σ' αυτήν την περίφημη "οζονοθεραπεία", που διαφημίζεται από τα κανάλια καθημερινώς, κατά έναν τρόπο τόσο προκλητικό και ερεθιστικό του κοινού, περί δικαίου, αισθήματος, που απορώ πώς μπορεί να συμβαίνουν αυτά τα πράγματα στον 21ο αιώνα; Πώς τα επιτρέπουν; Αν μία τέτοια θεραπεία ήταν σωστή, εγώ ως ιατρός γιατί δεν θα ήθελα να την συστήσω στους αρρώστους μου; Αυτοί οι "οζονοθεραπευτές" θέτουν υπό αμφισβήτηση την εντιμότητα όλων των επιστημόνων».
Αυτοί, του αντιτείνω, λένε ότι η «κλασική ιατρική» τούς πολεμά και δεν τους αφήνει να δημοσιεύουν τις εργασίες τους, επειδή αποφεύγουν τη χρήση φαρμάκων, και οι «κλασικοί γιατροί» δεν θέλουν να τα χαλάσουν με τις φαρμακοβιομηχανίες με τις οποίες έχουν, λένε, σχέσεις εξάρτησης.
«Αυτά είναι παραμύθια. Ολη η σύγχρονη ιατρική υποστηρίζει την πρόληψη, που δεν θέλει φάρμακα, όπως και την αγωγή υγείας που επίσης δεν θέλει φάρμακα. Δεν είμαστε υποδουλωμένοι και υποταγμένοι σε καμία φαρμακοβιομηχανία. Είμαστε φίλοι, είμαστε συνεργάτες, γιατί και αυτοί προσφέρουν υπηρεσίες πάρα πολύ σημαντικές, και εκατομμύρια άνθρωποι στον κόσμο έχουν εξασφαλίσει μία καλύτερη ποιότητα ζωής χάριν της φαρμακολογίας και της φαρμακοβιομηχανίας - δεν μπορούμε να τα μηδενίζουμε όλα».
Αλλη ερώτηση: «Εσείς, ως Ιατρικός Σύλλογος, τι έχετε κάνει για να σταματήσουν τα κανάλια να προβάλλουν εκπομπές που διαφημίζουν ιατρικές υπηρεσίες και προϊόντα που κατά τη γνώμη σας είναι "σκέτη απάτη";».
«Εχουμε διαμαρτυρηθεί εγγράφως πολλές φορές. Και εκείνο που μας απαντούν από το ΕΣΡ είναι ότι η μεγίστη ποινή που μπορούν να επιβάλουν (και επιβάλλουν) στα κανάλια για τις εκπομπές αυτές είναι, σε χρήματα, πολύ μικρότερες από τα κέρδη που αποκομίζουν πουλώντας αυτές τις απάτες».
*«Εάν θέλετε και τη γνώμη μου για την κρίση, πιστεύω ότι οι πολιτικοί μας έχουν μία συγκεκριμένη νοοτροπία, και έχουν γαλουχηθεί με έναν συγκεκριμένο τρόπο λειτουργίας, με τον οποίο προσπαθούν να λύσουν τα προβλήματα του τόπου, αλλά αυτό δεν μπορεί να γίνει, γιατί η λειτουργικότητά τους δεν τους επιτρέπει και την απαιτούμενη αποτελεσματικότητα». Μόλις με 44 λέξεις, και πολύ ευγενικά, ο κ. Μπεχράκης είπε αυτό που άλλος ορθά-κοφτά θα απέδιδε με τη φράση «είναι ανίκανοι και άχρηστοι», χωρίς να παραποιεί το νόημα της άποψης του ιατρού!
*Δημοσιεύτηκε στην "Κυριακάτικη" Ελευθεροτυπία στις 02.10.2011
No comments:
Post a Comment