Μπαμπά;

 

Οι άνθρωποι αποφεύγουν να μιλούν για τον θάνατο, ιδίως όταν αυτός δεν

τους έχει χτυπήσει τη πόρτα.

Ένας ιεράς μου έλεγε πριν από χρόνια ότι ακόμα και εκείνοι που στις κηδείες

σπρώχνουν για να βρεθούν μπροστά-μπροστά την στιγμή της ταφής, το

κάνουν για να ανακουφιστούν ότι εκείνοι είναι ακόμα εν ζωή.

Για μένα, που τον βρήκα μπροστά μου τον άτιμο από τα παιδικά μου χρόνια, η

πιο βαριά επίπτωσή του δεν είναι τόσο πολύ ότι αναγκάζεσαι να συνηθίσεις

την απουσία ενός αγαπημένου σου προσώπου, όσο όταν συνειδητοποιείς ότι

η μνήμη, τελικά, δεν αποθηκεύει εκείνα που έχεις πραγματική ανάγκη:

Την αίσθηση ενός αγγίγματος τη στιγμή που το χρειάζεσαι. Τον τόνο της

φωνής, σε καλές και άσχημες στιγμές. Ένα χαμόγελο που καμιά, ποτέ,

φωτογραφία δεν μπορεί να αποτυπώσει. Ένα νεύμα, που είναι αρκετό να σε

διαβεβαιώσει ότι «όλα θα πάνε καλά, μη στενοχωριέσαι».

Με συγκλόνισαν, θυμάμαι, τα λόγια που είπε ο Θανάσης Βέγγος σε μία

τηλεοπτική εκπομπή, όπου τον κάλεσαν για να τον βραβεύσουν, ένα-δύο

χρόνια πριν πεθάνει:

«Έπρεπε να γεράσω, αγόρι μου, για να μάθω τι είναι ευτυχία. Τελικά ευτυχία

είναι ένα ζευγάρι χέρια, δύο χέρια. Αυτά που θα σε αγκαλιάσουν, θα σε

κρατήσουν, θα σε κοιμίσουν, θα σε περιποιηθούν, θα σου μαγειρέψουν, θα σε

χαϊδέψουν και στο τέλος θα σου κλείσουν τα μάτια. Τα πολλά χέρια απλά σε

κατσιάζουν. Χάσιμο χρόνου. Θα το δεις κι εσύ όσο μεγαλώνεις».

Σήμερα, είμαι μπλεγμένος κι εγώ στα πολλά χέρια που απλά με κατσιάζουν.

Και μου λείπει εκείνο το ένα, που πάντα έκανε τη καρδιά μου να φτερουγίζει.

Ο Ηράκλειτος έλεγε: «Στην αναζήτηση της αλήθειας, να είσαι έτοιμος για το

απροσδόκητο, επειδή είναι δύσκολο να τη βρεις και σε συγκλονίζει όταν την

ανακαλύψεις».

Είναι λόγια που τα βρίσκω στην εισαγωγή ενός βιβλίου που με κράτησε

ξάγρυπνο τρεις νύχτες, και θάθελα να το μοιραστώ μαζί σας, όσο κι αν το

θέμα του, ο θάνατος και η μοναξιά, μοιάζει, και είναι, στενάχωρο.

Τιτλοφορείται «Η Επινόηση της Μοναξιάς», είναι γραμμένο από τον Αμερικανό

συγγραφέα Paul Auster, και κυκλοφορεί στα ελληνικά από τις εκδόσεις

«Μεταίχμιο» σε μετάφραση Σταυρούλας Αργυροπούλου. Ξεκινάει έτσι:

«Τη μία μέρα υπάρχει ζωή. Ένας άνθρωπος, για παράδειγμα, με θαυμάσια

υγεία, ούτε καν γέρος, χωρίς ιστορικό ασθενειών. Όλα είναι όπως ήταν, όπως

θα είναι πάντα. Εκείνος ζει από μέρα σε μέρα, νοιάζεται μονάχα για τη δουλειά

του, ονειρεύεται μονάχα τη ζωή που απλώνεται μπροστά του. Και έπειτα,

ξαφνικά, υπάρχει θάνατος. Ο άνθρωπος αφήνει έναν αναστεναγμό,

σωριάζεται στην καρέκλα του κι έρχεται ο θάνατος. Το αιφνίδιο του πράγματος

δεν αφήνει περιθώρια για σκέψεις, δεν δίνει στο μυαλό την ευκαιρία να

αναζητήσει μια λέξη που θα μπορούσε να προσφέρει παρηγοριά. Μένουμε

μονάχα με τον θάνατο, το αδιαμφισβήτητο γεγονός της θνητότητάς μας».

Έμαθα τα νέα για τον θάνατο του πατέρα μου, κάποια χρόνια πριν, τέτοιες

μέρες, όταν το πρωί κάναμε μπάνιο στην Αμμόχωστο και το απόγευμα, που

έκανα βόλτα με τους φίλους μου κάποιος μου φώναξε «τρέχα!».

Μπαμπά;

ΥΓ: Σήμερα, η Παγκόσμια Ημέρα του Πατέρα. Το κε΄λιμενο δημοσιεύεται αύριο Δευτέρα, στον Φιλελεύθερο Κύπρου

https://youtu.be/P6zaCV4niKk?si=LTLP6WAj3iHB57dq

Μαζί στη ζωή, μαζί και στον θάνατο...

 

IN MEMORIAM - Μπεν Βοτιέ, 88, (φωτό), Γάλλος καλλιτέχνης, ευρύτερα γνωστός για τα έργα ζωγραφικής του που χαρακτηρίζονται από «ειρωνικά σλόγκαν με πινελιές», δεν άντεξε τον θάνατο της γυναίκας του που λάτρευε και έθεσε τέλος και στη δική του ζωή. Η Άνι Βοτιέ, σύντροφός του για 60 χρόνια, πέθανε την περασμένη Δευτέρα από εγκεφαλικό επεισόδιο. Ο Μπεν, όπως καθιερώθηκε να τον λένε, δίχως επώνυμο, «αποφάσισε να φύγει και αυτός για να μην αφήσει μόνη την μητέρα μας», είπαν σε κοινή δήλωση τα δύο τους παιδιά Εύα και Φρανσουάζ.

Ο Μπεν γεννήθηκε στην Νάπολι το 1935, και μετοίκισε στην Νίκαια στα 14 του χρόνια. Εκεί πέρασε το υπόλοιπο της ζωής του.

Όπως γράφει η Γκάρντιαν, ο καλλιτέχνης σχετίστηκε με  το κίνημα Fluxus, που ήταν μια διεθνής, διεπιστημονική κοινότητα καλλιτεχνών, συνθετών, σχεδιαστών και ποιητών κατά τη διάρκεια των δεκαετιών του 1960 και του 1970, που συμμετείχαν σε πειραματικές καλλιτεχνικές παραστάσεις, δίνοντας έμφαση  που έδιναν έμφαση στην καλλιτεχνική διαδικασία επάνω στο τελικό αποτέλεσμα.

« Όλα είναι Τέχνη», συνήθιζε να λέει, και αντί για παραδοσιακά έργα τέχνης, αυτός έκανε «χειρονομίες», όπως έλεγε ο ίδιος: στεκόταν στο παράθυρο μιας γκαλερί και φώναζε μέχρι να χάσει τη φωνή του, οργάνωνε θεατρικές παραστάσεις που δεν ανέβαιναν ποτέ, ή και ρεσιτάλ πιάνου όπου κάποια στιγμή ο πιανίστας σηκωνόταν και τρεπόταν σε φυγή.

Φαντάζομαι ότι κάτι παρόμοιο σκέφτηκε, και έκανε, για την  τελευταία πράξη του έργου της ζωής του. Όπως έπαιζε, σηκώθηκε και έφυγε…

 

Drowning Street!...

 

Και ξαφνικά την Τετάρτη ο Βρετανός Πρωθυπουργός Ρίσι Σούνακ ανακοίνωσε, με διάγγελμά του έξω από την 10 Downing Street, την προκήρυξη πρόωρων εκλογών τον Ιούνιο υπό καταρρακτώδη βροχή. Έγινε μούσκεμα. Η οικονομική εφημερίδα City A.M. είχε τον πιο επιτυχημένο τίτλο, Drowning Street! Mετaτρέποντας την ιστορική οδό που πήρε το όνομά της από τον Λόρδο Τζορτζ Ντάουνινγκ που είχε την κατοικία του εκεί, σε Οδό Πνιγμένη!

Οι ήρωες και ηρωίδες μου*

 Όταν φτάνεις σε μια ηλικία και μαθαίνεις ότι κάποιος πέθανε, το πιο πιθανό είναι να τον ξέρεις – ακόμα και αν δεν είναι φίλος ή συγγενής. Και πονάει πολύ αυτό. Γιατί είναι κομμάτι της ζωής σου. Υπήρξε. Σε στιγμές που δεν καθορίζονται εύκολα, δεν συνδέονται οπωσδήποτε με συγκεκριμένα γεγονότα. Εμφυτεύονται όμως, εκεί όπου δεν ξέρουμε τι ακριβώς αποτελεί το «είναι» μας, αλλά η παρουσία τους είναι κάτι σαν την αναπνοή, ανεπαίσθητη, ζωογόνος και διαρκής.

 

Η είδηση ότι ένα τέτοιο πρόσωπο δεν υπάρχει πια  αποδυναμώνει όλο αυτό το σύστημα. Η μνήμη επουλώνει, αλλά οι στιγμές που σε συνδέουν με τα πρόσωπα που φεύγουν έχουν σφίξιμο.

 

Εδώ και περίπου δέκα χρόνια, άρχισα να καταχωρώ σε ένα ηλεκτρονικό μου αρχείο τα ονόματα όλων των ανθρώπων «που είμαι ευτυχής που έζησα ή και ζώ ακόμα μαζί τους σ’ αυτόν τον κόσμο».

 

Για παράδειγμα, μεγάλοι ήρωές μου όπως ο Άινσταϊν και ο Γκάντι, δεν συμπεριλαμβάνονται. Ο πρώτος πέθανε 3 χρόνια πριν εγώ γεννηθώ. Ο δεύτερος, δέκα χρόνια πρίν. Όμως «αποζημιώνομαι» με πολλούς άλλους. Να μερικοί, όπως τους κατοχυρώνω ατάκτως:  Nelson Mandela (1918-2013), Lionel Messi (1987), Γιώργος Σεφέρης (1900-1971), Οδυσσέας Ελύτης (1911-1996), Μάνος Χατζιδάκις (1925-1994), Μίκης Θεοδωράκης (1925-2021), Γιάννης Τσαρούχης (1910-1989), Γιάννης Μόραλης (1916-2009), Leonard Cohen (1934-2016), Freddie Mercury (1946-1991), Bruce Springsteen (1949), Λεωνίδας Κύρκος (1924-2011), Μιχάλης Παπαγιαννάκης (1941-2009), Ευάγγελος Βενιζέλος (1957), John Lennon (1940-1980), George Harrison (1943-2001), Michael Jackson (1958-2009), Sir John Gielgud (1904-2000), Rudolf Nureyev (1938-1993), Μάνος Λοΐζος (1937-1982), Διονύσης Σαββόπουλος (1944), Σταύρος Ξαρχάκος (1939 ), Δήμος Μουτσης (1938-2024), Βασίλης Τσιτσάνης (1915-1984), Μάνος Ελευθερίου (1938-2018), Γέροντας Παίσιος (1924-1994), Γέροντας Πορφύριος Καυσοκαλυβίτης (1906-1991), Γέροντας Ιάκωβος Τσαλίκης (1920-1991), Bob Marley (1945-1981), Bob Dylan (1941), Roger Federer (1981), Bjorn Borg (1956), Tiger Woods (1975), Philip Roth (1933-2018), David Bowie (1947-2016), Maria Callas (1923 – 1977), Bill Gates (1955), Ειρήνη Παπά (1929-2022, φωτο), Νίκος Γκάτσος (1911-1992), Νίκος Γκάλης (1927), Μίμης Παπαιωάννου (1942-2023), Steve Jobs ( 1955-2011), Julie Andrews (1935), κλπ…

(*) Σε προσεχή ανάρτηση θα "εμφυτέψω" όλη τη λίστα.

Ο εθνικός μας Αυτιάς...

 

Σε πρόσφατη δήλωσή του, ο δημοφιλής δημοσιογράφος και υποψήφιος τώρα της ΝΔ για το ευρωκοινοβούλιο, Γιώργος Αυτιάς, είπε ότι «αν το αποφασίσει η κοινωνία, η φανέλα της εθνικής με περιμένει».

 Τα συνηθίζει αυτά τα ωραία χωρατά ο Γιώργος. Κάτι που επιτρέπει σε κακεντρεχείς σαν τον αληθινά δικό σας (yours truly), να αντιπαραβάλει το δικό του σαχλό επιχείρημα ότι, ευτυχώς, για την στελέχωση της εθνικής πρέπει να (α) να τόχεις, να ξέρεις καλή μπάλα, και (β) να σε επιλέξει  ο προπονητής, και όχι η κερκίδα.

Η διαφήμιση μας κάνει δυστυχισμένους!...

 

Ο Άντρου Όσβαλντ  και η ομάδα του στο Πανεπιστήμιο του Ουόρικ στην Αγγλία, συνέκριναν στοιχεία από έρευνά τους για την ικανοποίηση της ζωής πέραν των 900.000 πολιτών 27 ευρωπαϊκών χωρών από το 1980 έως το 2011, με επίσημα στοιχεία ετήσιας διαφημιστικής δαπάνης (πάντα σε σχέση με την βιοτική ευημερία), για την ίδια χρονική περίοδο.

Σύμφωνα λοιπόν με την μεγάλη, και εμπεριστατωμένη αυτήν έρευνα, «όσο πιο υψηλή ήταν η διαφημιστική δαπάνη μιας χώρας σε έναν μόνο χρόνο, τόσο λιγότερο ικανοποιημένοι ήταν οι πολίτες της από την ζωή τους έναν ή δύο χρόνια μετά. Όπως λέει και το Harvard Βusiness Review, που παρουσίασε την έρευνα (εδώ: https://hbr.org/2020/01/advertising-makes-us-unhappy), ως συμπέρασμα: Η διαφήμιση μας κάνει δυστυχισμένους!

Ο Νορβηγός ζογκλέρ*

 

Στο τρένο, Παρασκευή κατά τις 11.30 το πρωί, από Κηφισιά-Μοναστηράκι. Ως το Ηράκλειο είχε γεμίσει το βαγόνι μας. «Ποιοι είμαστε;», θα αναρωτήθηκε ο καθένας από μέσα του. Τι δουλειές κάνουμε; Που πάμε τέτοια ώρα; Γιατί είναι το βλέμμα μας τόσο άδειο;

Στον επόμενο σταθμό, μπήκε ο πρώτος φουκαράς. «Κυρίες και κύριοι, την προσοχή σας ζητώ. Έχω παιδί άρρωστο στο Λαϊκό. Να και πιστοποιητικό από τους γιατρούς…». Η φωνή του έσβησε μέσα στην απάθεια, αλλά και στην βεβαιότητα όλων μας ότι ψεύδεται. Κατέβηκε με άδεια χέρια.

Η επόμενη δυστυχία είχε γυναικεία μορφή. Η παράσταση ήταν πιο δραματική, ο ρόλος εξίσου τραγικός. Κι’ άλλο άρρωστο παιδί. Αλλά «κι άλλα πέντε στο σπίτι, που δεν έχουν να φάνε». Μας ζήτησε συγγνώμη «για την ενόχληση μέσα στη κρίση, αλλά τη βοήθειά σας εκλιπαρώ για να σώσω το παιδί μου». Ξανά, κοιτάξαμε αλλού. Και όλο το είναι μας βάρυνε πιο πολύ ακόμα…

Ώσπου, στον Άγιο Νικόλαο, μεγάλη η χάρη του, μπήκε στο βαγόνι μας ο Ντάνι, ξανθό αγόρι, όχι παραπάνω από 20. «Από την Νορβηγία, κυρίες και κύριοι», μας αυτοσυστήθηκε στα αγγλικά, και μας ευχήθηκε καλή μέρα. Έπειτα, άρχισε να πετάει έγχρωμα μπαλάκια στον αέρα, όσο ψηλά, δηλαδή, του επέτρεπε το ταβάνι του βαγονιού, υπό τους ήχους μιας χαρούμενης μουσικής του Λιρόϊ Άντερσον – το Pink, Plank, Plunk, τοκαναα Shazam! Έπιανε όσες μπαλίτσες μπορούσε και τις ξαναπέταγε.

Του έπεσαν οι μισές. Οι πιο κοντινοί σε αυτόν επιβάτες έσπευσαν να του τις μαζέψουν. Όλοι στο τέλος του χαρίσαμε ένα πλατύ χαμόγελο (που μάλλον εκείνος μας δώρισε πρώτος), και γεμίσαμε το καπέλο του με όσα ψιλά βρήκαμε. Μας αποχαιρέτισε μ’ ένα thank you, και μια ωραία υπόκλιση.

Σκέφτηκα ότι θα πάει πίσω στη χώρα του και θα πει στους φίλους του back home ότι μέσα στη βαθιά κρίση τους τώρα με τους πολέμους, την ακρίβεια και την αβεβαιότητα, οι Έλληνες έδωσαν σ’ έναν πιτσιρικά από την πλούσια Νορβηγία λίγα ψιλά, και ένα μεγάλο κομμάτι από την ψυχή τους.

Ήταν ο χειρότερος ζογκλέρ που είδα στη ζωή μου. Αλλά ο καλύτερος ψυχοθεραπευτής που μπήκε ποτέ σε αμαξοστοιχία των ΗΛΠΑΠ.

Πήρε από λυγισμένους ανθρώπους ένα μέρος του βάρους τους και τους έκανε ξανά, έστω για έναν-δυο σταθμούς, ανάλαφρους.

Οι άλλοι, οι «θεατρίνοι της δυστυχίας», μας έδειξαν ένα πρόσωπο, ίσως και το δικό μας, που δεν μας αρέσει πια.

Προτιμούμε την αλήθεια του αθώου σφάλματος, παρά το ψέμα της ένοχης ορθότητας! Όχι άλλα ψεύτικα πιστοποιητικά, παρακαλώ…

(*) Κομμάτι μου που δημοσιεύτηκε στο Protagon και στον Φιλελεύθερο Κύπρου. Έτσι, για να σπάσω την μονοτονία των ημερών...

 

Ίσες αποστάσεις για μένα δεν υπάρχουν

 

9^η  ημέρα του πολέμου που κήρυξε το Ισραήλ κατά της Χαμάς έπειτα από ξαφνική και ευρείας κλίμακας επίθεσή της, το περασμένο Σάββατο 07.10.2023, μέσα στο έδαφος του Ισραήλ, από αέρος (με πυραύλους) και ξηράς, όπου κυριολεκτικά έσφαξαν άμαχο πληθυσμό, πολλά μικρά παιδιά, και κράτησαν εκατοντάδες ομήρους. 

Η Γάζα αρχίζει να αδειάζει, αλλά το τίμημα σε ανθρώπινες ζωές θα είναι πολύ βαρύ. Το Ισραήλ φαίνεται αποφασισμένο να τελειώνει μια και καλή με την Χαμάς, τα θύματα της οποίας επίσης είναι αμέτρητα, ίσως και πολύ περισσότερα από εκείνα που καταλογίζονται στο Τελ Αβίβ. Αλλά, δεν παίζουμε παιχνίδι αριθμών εδώ. 

Σαφέστατα η Χαμάς είναι μια στυγνή, τρομοκρατική οργάνωση (καθοδηγούμενη από το Ιράν και άλλες χώρες του μεσαίωνα), κι ας καμώνεται πως αγωνίζεται υπέρ του δίκαιου αγώνα για αυτοδιάθεση των Παλαιστινίων. Αυτός ο αγώνας, όσο υπάρχει, δεν μπορεί να θεωρείται «καλού σκοπού» τη στιγμή που η Χαμάς και οι συγγενικοί της τρομοκράτες (οργανώσεις και χώρες), έχουν πρώτιστο στόχο την εξαφάνιση του Ισραήλ. Να μην υπάρχει. 

Εννοείται, λοιπόν, ότι για μένα δεν τίθεται καν θέμα με ποιανού το μέρος είμαι σε αυτό το συγκεκριμένο σταυροδρόμι. Αρνούμενος να δεχτώ ή και να απαντήσω στην κενή άποψη ότι με μια τέτοια τάση προδίδω, τάχα, τον αγώνα των Παλαιστινίων. Αυτόν , πρώτοι και καλύτεροι τον έχουν προδώσει οι τζιχαντιστές με τις οργανώσεις και τα κράτη που έχουν ως χορηγούς και στήριγμα. Και σίγουρα δεν θα καταθέσω εδώ τα ανθρωπιστικά μου διαπιστευτήρια, ή και τι έχω γράψει εδώ και χρόνια για το Παλαιστινιακό. 

Φωτό (Από το SKY News, Australia), με τη λεζάντα: Hamas sent to this Israeli mother α chilling video of her son's brutal murder after he was kidnapped by the terrorosts from Supernova Festival in Israel. 

Θα πουλήσουν και τον Παρθενώνα, να δεις!...

 

Φαντάσου να βρίσκεσαι στην Επίδαυρο, στο Ηρώδειο ή στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών απολαμβάνοντας ένα σπουδαίο έργο - αρχαία τραγωδία, σύγχρονο θέατρο, όπερα, μπαλέτο, συμφωνία, κλπ -  και ξαφνικά να σταματά η παράσταση και να εμφανίζεται σε μια οθόνη διαφήμιση υπεραγοράς τροφίμων, κινητής τηλεφωνίας ή της υπερπλατφόρμας Alibaba, Και λοιπά! …

Ας μη προσπαθήσουμε να περιγράψουμε τις πιθανές αντιδράσεις. Ευτυχώς, επί του παρόντος, δεν έχουμε φτάσει σε αυτήν την κατάντια, όσον αφορά ζωντανές παραστάσεις. Οι χορηγίες, ευπρόσδεκτες και αξιέπαινες, κάνουν τη δουλειά τους προς αμοιβαίο όφελος. Και ευτυχώς, μέχρι στιγμής, δεν έχουν ξεφύγει σε βουλιμία, η και σε ακρότητες.

Πώς μου ‘ρθε ξαφνικά αυτός ο φόβος;

Χθες, κάθισα να απολαύσω στο YouTube το αξεπέραστο ορατόριο  Μεσσίας του Γκέοργκ Φρίντριχ Χέντελ, από την σπουδαία ορχήστρα της Ακαδημίας της Αρχαίας Μουσικής και το μουσικό σύνολο VOCES8, υπό τη διεύθυνση του Μπάρναμπι Σμιθ.

Το μέγα λάθος μου ήταν ότι επέλεξα να το παρακολουθήσω από το κινητό μου! Διότι εκεί, κάθε λίγο και λιγάκι διακοπτόταν το ορατόριο για να ενημερωθώ από διαφήμιση υπεραγοράς πόσο έχουν σήμερα τα αγγουράκια περιβολιού, πόσο το κιλό η σπάλα χοιρινού, και πόσο μια σκόνη πλυσίματος με 20% παραπάνω περιεχόμενο!

Φαντάσου να ακούς το Ρέκβιεμ του Φορέ, το υπέροχο αντάντε από το Κοντσέρτο για Φλάουτο και Άρπα του Μότσαρτ, τις καθηλωτικές Παραλλαγές Γκόλντμπεργκ του Μπάχ, την υπέροχη 1^η μπαλάντα σε σολ ελάσσονα του Σοπεν, και τόσα άλλα, και να τα σκοτώνουν, διακόπτοντάς τα πολλές φορές στην μέση, οι διαφημίσεις. Ας τις έβαζαν στην αρχή και στο τέλος. Στην μέση; Ιεροτελεστία!

Τι έκανα;

Απλά, έκλεισα το κινητό, και αποφάσισα από εδώ και στο εξής, αν θέλω να βλέπω μια παράσταση, να προτιμώ το λάπτοπ (όπου δεν έχουν πρόσβαση οι εταιρείες κινητής), ή να γραφτώ συνδρομητής σε συγκεκριμένους καλλιτεχνικούς ιστότοπους – υπάρχουν πολλοί, για κάθε είδος καλών τεχνών, στη μουσική, το θέατρο, τα κονσέρτα, κλπ.

(Όπως πχ της Deutsche Grammophon, του National Theatre, της France Musique Concerts, Royal Opera House, Berliner Philharmoniker, BR-Klassik, NDR Klassik, I Musici και άπειρα ακόμα, με τις καλύτερες εκτελέσεις, χωρίς διαφημίσεις).    

Πριν από αρκετά χρόνια στην Αγγλία, αρχές της δεκαετίας του ’90 θυμάμαι, πήγα στην Οξφόρδη και πήρα συνέντευξη από έναν σπουδαίο Άγγλο Ελληνιστή, Καθηγητή Ποίησης, Πίτερ Λίβι, που μόλις είχε κυκλοφορήσει ένα καταπληκτικό βιβλίο του με,  τίτλο  Ο Λόφος του Κρόνου. Είχα διάλλειμα μιας ώρας από την δουλειά μου στο BBC , κάθισα σ’ ένα παγκάκι στο St. James’s Park, και το τέλειωσα μονορούφι!

Ήταν μια συναρπαστική, ολοζώντανη αφήγηση για πράγματα που έζησε επισκεπτόμενος συχνά την Ελλάδα, αλλά και μένοντας εδώ για αρκετά χρόνια. Ήταν πολύ φίλος με τον Γιώργο Σεφέρη, την γυναίκα του Μαρώ, και τον σπουδαίο μας ποιητή Γιώργη Παυλόπουλο, από τον Πύργο της Ηλείας.

Η συνέντευξη ήταν στα ελληνικά, τα οποία γνώριζε πάρα πολύ καλά. Ονειρεύομαι στα ελληνικά κιόλας, μου είπε αιφνιδιάζοντάς με. Και εξομολογήθηκε ότι ο μεγαλύτερος όμως εφιάλτης του, είναι να μην πουλήσουν κάποτε τις κολώνες του Παρθενώνα για διαφήμιση, και αντί για κολώνες να βλέπουμε πλέον σωλήνες με οδοντόπαστα!...

Δεν απέχουμε πολύ από αυτό, αγαπημένε μου κ. Λίβι.

 

Μπαμπά μου;

Οι άνθρωποι αποφεύγουν να μιλούν για τον θάνατο, ιδίως όταν αυτός δεν τους έχει χτυπήσει τη πόρτα.

 Ένας παπάς μου έλεγε πριν από χρόνια ότι ακόμα και εκείνοι που στις κηδείες σπρώχνουν για να βρεθούν μπροστά-μπροστά την στιγμή της ταφής, το κάνουν για να ανακουφιστούν ότι εκείνοι είναι ακόμα εν ζωή.

Για μένα, που τον βρήκα μπροστά μου τον άτιμο από τα παιδικά μου χρόνια, η πιο βαριά επίπτωσή του δεν είναι τόσο πολύ ότι αναγκάζεσαι να συνηθίσεις την απουσία ενός αγαπημένου σου προσώπου, όσο το να συνειδητοποιείς ότι η μνήμη, τελικά, δεν αποθηκεύει εκείνα που έχεις πραγματική ανάγκη:

Την αίσθηση ενός αγγίγματος τη στιγμή που το χρειαζόσουν. Τον τόνο της φωνής, σε καλές και άσχημες στιγμές. Ένα χαμόγελο που καμιά, ποτέ, φωτογραφία δεν μπορεί να αποτυπώσει. Ένα νεύμα, που ήταν αρκετό να σε διαβεβαιώσει ότι «όλα θα πάνε καλά, μη στενοχωριέσαι».

Με συγκλόνισαν, θυμάμαι, τα λόγια που είπε ο Θανάσης Βέγγος σε μία τηλεοπτική εκπομπή, όπου τον κάλεσαν για να τον βραβεύσουν, ένα-δύο χρόνια πριν πεθάνει:

«Έπρεπε να γεράσω, αγόρι μου, για να μάθω τι είναι ευτυχία. Τελικά ευτυχία είναι ένα ζευγάρι χέρια, δύο χέρια. Αυτά που θα σε αγκαλιάσουν, θα σε κρατήσουν, θα σε κοιμίσουν, θα σε περιποιηθούν, θα σου μαγειρέψουν, θα σε χαϊδέψουν και στο τέλος θα σου κλείσουν τα μάτια. Τα πολλά χέρια απλά σε κατσιάζουν. Χάσιμο χρόνου. Θα το δεις κι εσύ όσο μεγαλώνεις».

Σήμερα, είμαι μπλεγμένος κι εγώ στα πολλά χέρια που απλά με κατσιάζουν. Και μου λείπει εκείνο το ένα, που πάντα έκανε τη καρδιά μου να φτερουγίσει.

Ο Ηράκλειτος έλεγε: «Στην αναζήτηση της αλήθειας, να είσαι έτοιμος για το απροσδόκητο, επειδή είναι δύσκολο να τη βρεις και σε συγκλονίζει όταν την ανακαλύψεις».

Είναι λόγια που τα βρίσκω στην εισαγωγή ενός βιβλίου που με κράτησε ξάγρυπνο τρεις νύχτες, και θάθελα να το μοιραστώ μαζί σας, όσο κι αν το θέμα του, ο θάνατος και η μοναξιά, μοιάζει, και είναι, στενάχωρο.

Τιτλοφορείται «Η Επινόηση της Μοναξιάς», είναι γραμμένο από τον Αμερικανό συγγραφέα Paul Auster, και κυκλοφορεί στα ελληνικά από τις εκδόσεις «Μεταίχμιο» σε μετάφραση Σταυρούλας Αργυροπούλου. Ξεκινάει έτσι:

«Τη μία μέρα υπάρχει ζωή. Ένας άνθρωπος, για παράδειγμα, με θαυμάσια υγεία, ούτε καν γέρος, χωρίς ιστορικό ασθενειών. Όλα είναι όπως ήταν, όπως θα είναι πάντα. Εκείνος ζει από μέρα σε μέρα, νοιάζεται μονάχα για τη δουλειά του, ονειρεύεται μονάχα τη ζωή που απλώνεται μπροστά του. Και έπειτα, ξαφνικά, υπάρχει θάνατος. Ο άνθρωπος αφήνει έναν αναστεναγμό, σωριάζεται στην καρέκλα του κι έρχεται ο θάνατος. Το αιφνίδιο του πράγματος δεν αφήνει περιθώρια για σκέψεις, δεν δίνει στο μυαλό την ευκαιρία να αναζητήσει μια λέξη που θα μπορούσε να προσφέρει παρηγοριά. Μένουμε μονάχα με τον θάνατο, το αδιαμφισβήτητο γεγονός της θνητότητάς μας».

Έμαθα τα νέα για τον θάνατο του πατέρα μου, κάποια χρόνια πριν, τέτοιες μέρες, όταν το πρωί κάναμε μπάνιο στην Αμμόχωστο και το απόγευμα, που έκανα βόλτα με τους φίλους μου κάποιος μου φώναξε «τρέχα!».

Μπαμπά;

(Για τη σημερινή Παγκόσμια Ημέρα του Πατέρα, που έχω 50 χρόνια να τη γιορτάσω…)

« … Και κάπως έτσι, ένας εμετός με έκανε χαρούμενη σήμερα»

 

 

Η Ιωάννα-Μαρία Γκέρτσου είναι ψυχολόγος στην Πανεπιστημιακή Παιδοψυχιατρική Κλινική του Νοσοκομείου Παίδων  Αγία Σοφία στην Αθήνα. Είναι ιδρύτρια της Σχολής Σκύλων Οδηγών τυφλών «Λάρα» και δεν βλέπει. Έχασε την όρασή της στη θερμοκοιτίδα όπου μπήκε επειδή γεννήθηκε πρόωρα. Είναι από τα πρόσωπα που συγκρατήσαμε «καλύπτοντας» δημοσιογραφικά πέρυσι, 2022, την δεξίωση της Προέδρου της Δημοκρατίας, Κατερίνας Σακελλαροπούλου, για την 48 χρόνια από την αποκατάσταση της Δημοκρατίας στην Ελλάδα το 1974.  Την βλέπουμε στην φωτογραφία, μαζί με τον σκύλο-οδηγό της, τον Μπάμπου. Που δυστυχώς, πριν λίγες μέρες έφυγε από αυτή τη ζωή.

 

Το κομμάτι αυτό, γραμμένο από την Μαρία, το βρήκα στο propaganda.gr (ένα από τα αγαπημένα μου sites – το προτείνω με ενθουσιασμό), μέσω του @rosa_progressive, που επίσης εφεξής θα ακολουθώ. Είναι από τα πιο συγκλονιστικά που διάβασα ποτέ στα σοσιαλ μίντια. Κάτι που κάνει κάθε τι άλλο, («λαμπερό», «εκθαμβωτικό», viral, «συγκλονιστικό», κλπ), να φαντάζει, και να είναι αποδυναμωμένο και ευτελές. Θα ήθελα να το μοιραστώ μαζί σας.  Χωρίς σχόλια, εννοείται. Δεν χρειάζονται…

 «Σήμερα, γυρίζοντας σπίτι από τη δουλειά, έζησα μια πρωτόγνωρη εμπειρία που 18 χρόνια με έναν σκύλο-οδηγό στον πλάι μου δεν την είχα ξαναζήσει. Ο Μπάμπου, έκανε εμετό, ξαφνικά μέσα στο τρόλεϊ που ήταν γεμάτο κόσμο...

Το ταξίδι με το τρόλεϊ, είχε ξεκινήσει όμορφα. Ο οδηγός, με είδε στη στάση, καταμεσής στην Κηφισίας. Σταμάτησε το τρόλεϊ ακριβώς εκεί όπου έπρεπε να ανέβουμε. Φώναξε: «μια θέση δώστε για την κοπέλα με τον σκύλο!», κάποια στιγμή, μπήκε μια γυναίκα είδε τον Μπάμπου να κοιμάται μακαρίως κι αντέδρασε.

Της είπαν πως είναι σκύλος-οδηγός και κατάλαβε... μια κυρία απέναντι χαμογελούσε... Κι έπειτα ξέρασε ο Μπάμπου. Τον κατάλαβα μα δεν πρόλαβα να κάνω τίποτα και μάλλον χειρότερα έγιναν τα πράγματα, έτσι όπως ενστικτωδώς έβαλα τα χέρια μου.. φορούσα και το καλό μου σακάκι...

Ο Μπάμπου μετά, ξάπλωσε ακριβώς εκεί που ήταν. Δεν κουνήθηκε, ούτε χιλιοστό.. ούτε να πανικοβληθεί ούτε να ενοχλήσει…» γράφει η Ιωάννα-Μαρία Γκέρτσου και όπως μοιράζεται στην ανάρτησή της, ένας νεαρός στο φάσμα του αυτισμού, την βοήθησε να καθαριστεί και να καθαρίσει το πάτωμα και κάποια στιγμή της είπε: "σας πειράζει να φύγω γιατί εδώ είναι η στάση μου;"...

«Η κυρία απέναντι, μου έδωσε ένα ολόκληρο πακέτο με μαντηλάκια, η άλλη κυρία που είχε αντιδράσει μπαίνοντας δεν είπε τίποτα, η κυρία απέναντι διαγώνια που λερώθηκε, τη ρώτησα αν θέλει να την καθαρίσω και το μόνο που είπε ήταν: «όχι παιδί μου..» όλο το τρόλεϊ δεν είπε τίποτα.

Καθάρισα το πάτωμα, τον Μπάμπου, εμένα, μα η καρδιά μου ήταν ήρεμη. Ένας εμετός ήταν... Χαιρέτησα τον οδηγό φεύγοντας. Του ζήτησα συγνώμη εκ μέρους του Μπάμπου, μου φώναξε: «δεν πρόλαβα να το χαϊδέψω»...Και κάπως έτσι, ένας εμετός, με έκανε χαρούμενη σήμερα.

Χαρούμενη, ανακουφισμένη διότι μερικά χρόνια πριν, ένας οδηγός λεωφορείου, είχε φωνάξει την αστυνομία να με κατεβάσει από το όχημα επειδή συνοδευόμουν από σκύλο-οδηγό [...]

🤲 Η ομορφιά και η αλληλεγγύη πάντα θα νικάνε την ασχήμια αυτού του κόσμου.»

 Και, μιας και μιλάμε για την καλή πλευρά των social media,…

 > Η Σκέψη της Ημέρας μας έρχεται σήμερα από τον 41 ετών, Αμερικανό επιχειρηματία, διευθύνοντα σύμβουλο (CEO) της Airbnb, Μπράϊαν Τσέσκι. Δεν είναι δική του. Αλλά μια πολύτιμη συμβουλή από έναν επενδυτή φίλο του, που τον βοήθησε πολύ να μετατρέψει την εταιρεία του από μια ταλαιπωρημένη startup σε έναν κολοσσό αξίας περίπου $70 δις. Αυτή η συμβουλή, είπε ο Τσέσκι σε εκδήλωση του Stanford Business School πρόσφατα, είναι: «Εστιάστε σε εκατό ανθρώπους που σας αγαπούν, αντί να κάνετε ένα εκατομμύριο ανθρώπους να σας συμπαθούν – aka, Like!)»

> Το κομμάτι αυτό δημοσιεύεται την Δευτέρα 29/5/2023 στην στηλη μου Πρόσωπα & Προσωπεία στην κυπριακή εφημερίδα "Φιλελευθερος".