Σιγά την είδηση!...

Το ότι μια φωτογραφία που ανακύκλωσα στο Facebook (όπως ασφαλώς θα έκαναν και άλλοι) του Προέδρου της Γερμανίας Frank-Walter Steinmeier να στέκεται στην ουρά μέσα σε ένα εκλογικό κέντρο, ανάμεσα σε άλλους απλούς πολίτες, και όχι περικυκλωμένος από σωματοφύλακες, έκανε τόση εντύπωση σε όλους μας, σίγουρα είναι κακό πράγμα. Κακό, διότι στην κοινωνία της υπερβολής και του δήθεν όπου ζούμε, το φυσιολογικό έχει αναχθεί σε γεγονός πρωτοφανές και αξιοσημείωτο. Ένας πολιτικός, να περιμένει υπομονετική στην ουρά, να έρθει η σειρά του.  Που ακούστηκε!

Και προσέξτε: Δεν μιλάμε για μια χώρα μικρή, στην άκρη του παγκόσμιου χάρτη. Μιλάμε για την Γερμανία, μία από τις ισχυρότερες του κόσμου, όπου η πολυπληθής συνοδεία ενός υψηλά ιστάμενου προσώπου, και η απόδοση εις αυτόν άμεσης προτεραιότητας ίσως να είχε νόημα. Όμως, προέχει βλέπετε για μερικούς πολιτικούς, η έμπρακτη απόδειξη ότι βρίσκονται στη θέση που είναι χάριν των πολιτών και για τους πολίτες. Για μας εδώ, κάτι τέτοιο, δυστυχώς, αποτελεί είδηση…

-- Από την στήλη μου Πρόσωπα & Προσωπεία στον "Φιλελευθερο" Κύπρου 26.09.2017

Η Μαρία του Αιγαίου*

Σάββατο απόβραδο. Επιστρέφοντας με το πλοίο από μονοήμερη απόδραση στη Τήνο. Διαβάζω, ή προσπαθώ να διαβάσω, το βιβλίο μου. Κάποιος δυνάμωσε τον ήχο της τηλεόρασης για να παρακολουθήσει, λέει, τις ειδήσεις. Για την πετρελαιοκηλίδα μας, για την νέα τρομοκρατική επίθεση στο Λονδίνο, για την ομιλία Μητσοτάκης στην Διεθνή Έκθεση Θεσσαλονίκης (ΔΕΘ), για την έναρξη του Oktoberfest στο Μόναχο.

Εκτοπίζεται η προσοχή μου από το βιβλίο. Οι άνθρωποι γύρω μου, αν δεν είναι κολλημένοι στην οθόνη της τηλεόρασης – ίσως να τους ρούφηξε προς τα εκεί ο δυνατός ήχος, διότι προηγουμένως οθόνη χάζευαν πάλι, του κινητού. Μοιάζουν νάναι εξαρτημένοι από αυτήν. Σαν να μην μπορείς δηλαδή να ξεκολλήσεις.

Ο ήχος όλων των ειδήσεων είναι ίδιος. Δεν ακούω τι ακριβώς λένε, μόνο ένα επαναλαμβανόμενο ηχητικό ρεφρέν με πανομοιότυπους τονισμούς, πανομοιότυπων λέξεων ντυμένων με πανομοιότυπες εικόνες, μονταρισμένες με τέτοια ταχύτητα που να μην τις προσέχεις, απλώς να τις αντιλαμβάνεσαι.

Καλές και κακές εικόνες συνυπάρχουν, με την ίδια εκφραστική και απεικονιστική ουδετερότητα. Οι εκφωνητές, σαν βγαλμένοι από τον ίδιο κλώνο. Ταυτόχρονα, κάποια μηχανήματα παρακολουθούν όσους τους παρακολουθούμε, και καταγράφουν τις τάσεις μας.

Επιστρέφω από το κυκλαδίτικο νησί, νοιώθοντας ότι αποκόπτομαι όλο και πιο πολύ από αυτόν τον εικονικό κόσμο. Φοράω τ’ ακουστικά μου και συνεχίζω την ανάγνωση, με μουσική υπόκρουση απ’ τα Νυκτερινά του Chopin. Αυτοπροστασία.

Μαρία Κάλλας. Σε αυτήν έδωσα τη σκυτάλη όταν είπα να κάνω διάλλειμα ανάγνωσης. Είχα κατεβάσει από το mezzo, την ηχογράφηση από την εκπληκτική ερμηνεία της στην όπερα Norma του Bellini. Για πολλούς είναι «η καλύτερη ηχογραφημένη Norma όλων των εποχών». Εδώ: https://youtu.be/TYl8GRJGnBY. Ο τρόπος που ερμηνεύει την άρια Casta Diva, πάντα φέρνει αναστάτωση στη ψυχή και δάκρυα στα μάτια μου. Ήταν 16 Σεπτεμβρίου, το Σάββατο που πήγα στη Τήνο. Την ίδια μέρα, 40 χρόνια πριν, το 1977, η Ελληνίδα σοπράνο πέθαινε στο Παρίσι από καρδιακή προσβολή, στα 53 της μόλις χρόνια. Η νεκρώσιμη ακολουθία τελέστηκε στις 20 του μηνός στον ιερό ναό του Αγίου Στεφάνου στο Παρίσι. Ο ναός βρίσκεται στην οδό Georges-Bizet, του Γάλλου συνθέτη που έγραψε την όπερα Carmen, στην οποία επίσης η Κάλλας έδωσε μερικές από τις πιο συγκλονιστικές της παραστάσεις. Η σορός της αποτεφρώθηκε μετά την νεκρώσιμη ακολουθία και εν τέλει, αφού η τέφρα της είχε κλαπεί και ξαναβρέθηκε, μεταφέρθηκε στην γεννέτειρά της, στην Ελλάδα, και την άνοιξη του 1979 σκορπίστηκε στα νερά του Αιγαίου Πελάγους.

Υστερόγραφο: Φτάνοντας το βράδυ σπίτι, και μπαίνοντας στο facebook, τι ωραία που είδα ότι είχε γεμίσει το timeline με τις φωτογραφίες και τη φωνή της. Κι είχε αδειάσει ο κόσμος μου από τα άλλα, ασήμαντα.

Εικονογράφηση: Η μελαγχολική Μαρία Κάλλας ως Βιολέττα στην όπερα La Traviata του Giuseppe Verdi  το 1958.

Μικρά σκόρπια …

Στην καθιερωμένη συνέντευξη Τύπου την επομένη της ομιλίας των αρχηγών των κομμάτων στην ΔΕΘ, οι δημοσιογράφοι χθες δεν υπέβαλαν ούτε μία ερώτηση στον αρχηγό της Νέας Δημοκρατίας Κυριάκο Μητσοτάκη για θέμα εξωτερικής, ευρωπαϊκής και αμυντικής πολιτικής της Ελλάδος *** Ο επαρχιωτισμός μας σε όλο του το μεγαλείο *** Πολλά άρθρα γράφονται βασισμένα στην περίφημη ρήση του Guterres ότι η Κύπρος πρέπει να γίνει επιτέλους «κανονικό (ή φυσιολογικό) κράτος», σε σχέση με την επίλυση του Κυπριακού. Πολλές και καλές συνταγές γράφονται. Λείπει όμως εκείνη που θα λέει ότι βασικότατη προυπόθεση για να γίνουμε αυτό που λέει ο Guterres,  είναι να γίνουμε και εμείς πρώτα φυσιολογικοί, κανονικοί πολίτες *** Σκηνή ζηλοτυπίας από το κινητό: «Πού είσαι, μωρό μου;». «Σε συγκέντρωση του ΠΑΣΟΚ». «Και γιατί ακούω κόσμο;» *** Καλή εβδομάδα, καλό φθινόπωρο, να φεύγουν οι πολλοί από τις παραλίες, και κανεί να φωτογραφίζετε τα νύχια των ποδιών σας *** ΤΕΛΟΣ

* Η Στήλη μου Πρόσωπα & Προσωπεία στον "Φιλελεύθερο" Κύπρου, 18/9/2017

Τα παιδιά του Νίκου Γκάλη

4, μόλις, λεπτά διήρκησε η ομιλία του σπουδαιότερου Έλληνα αθλητή ομαδικού αθλήματος, του Νίκου Γκάλη, κατά την τελετή ένταξής του στο Hall of Fame των καλύτερων καλαθοσφαιριστών όλων των εποχών. Η τελετή έγινε στην γενέτειρά του, Αμερική. Εκεί μπήκαν τα θεμέλια, επάνω στα οποία πάτησε ο Γκάλης για να γυρίσει στην πατρίδα του και να της μάθει μπάσκετ.

Κάθε παιδί που βλέπω, κάθε μέρα που κυκλοφορών στην Αθήνα, σε συνοικίες πλούσιες και φτωχές, να ρίχνει μπάλες μέσα σ’ ένα καλάθι, λέω πως είναι παιδί του Γκάλη. Και νοιώθω τόση περηφάνια, και τόση ευγνωμοσύνη απέναντι στον άνθρωπο αυτόν, ώστε δύσκολα μπορώ να συγκρατήσω τη συγκίνησή μου. Είναι από εκείνους που έχω στη χρυσή μου λίστα των ανθρώπων που αξιώθηκα, σε τούτη τη ζωή,  να συνυπάρξω όχι μόνο στον ίδιο Πλανήτη, αλλά και στην ίδια χώρα.

Το τρένο, η Piaf, ο Macron κι ο ερωτευμένος αεροπειρατής*

«Είδα ένα φίδι κάτω στον κάμπο, σαν δέκα έλατα τρανό. Κι από το στόμα του γριά βάμπω, έβγανε φλόγες και καπνό. Κι άιντε να το παραβγείς, μπάμπω μ’ στον ποδαρόδρομο. Κι είχε ένα όνομα να δεις, το λέγαν σιδηρόδρομο», έγραφε ο ποιητής-στιχουργός Κώστας Βίρβος στο μνημειώδες έργο του «Θεσσαλικός Κάμπος», που μελοποίησε ο Γιάννης Μαρκόπουλος. Αναφερόταν στον τρόπο με τον οποίο οι χωρικοί υποδέχτηκαν το πρώτο τρένο που πέρασε από τα μέρη τους. Στην αρχή με φόβο. Έπειτα με καχυποψία. Στη συνέχεια και για πάντα, με υπερβολή.

Είναι ένα υπέροχο, αφηγηματικό τραγούδι. Το λάτρεψα, όπως όλον τον δίσκο. Και επί δύο μέρες, σε αντιπερισπασμό θαρρείς προς την μεγάλη Edith Piaf, που κυριολεκτικά είχαν λιώσει όλα τα ηλεκτρονικά μέσα ενημέρωσης ταω τραγούδια της για να ντύσουν ειδησεογραφικά την έλευση του Γάλλου Προέδρου στην Αθήνα, εγώ έβαλα τον «Σιδηρόδρομο» στη διαπασών και τόπαιζα μέρα νύχτα.

Τότε,  το μακρύ φίδι κάτω στον κάμπο το κυνηγούσαν τα παιδιά με επιφωνήματα πολύχρωμα, και με εκείνη την υπέροχη νεανική μαγικά που σε φόρτιζε με την ψευδαίσθηση ότι, εσύ ο μικρός, μπορείς άνετα να παραβγείς σε  γίγαντες και τέρατα.

Σήμερα, απελπιστικά υποτελείς, γελοίοι και υπερφίαλοι, μεγαλοπιανόμαστε αρχοντοχωριάτικα για να υποδεχτούμε έναν ηγέτη μεγάλης χώρας που, όπως οι πλείστοι επισκέπτες μας, αποδείχθηκε πολύ σεμνότερος των μουσαφίρηδων.

Η κάμερα της ΕΡΤ ήταν εστιασμένη, ακίνητη, επί δέκα και πλέον λεπτά στην πόρτα του αεροσκάφους που έφερε τον κ. Macron από το Παρίσι, δημιουργώντας ένα hype, συνοδευόμενο από λόγια απύθμενης βλακείας, μέχρι να ανοίξει επιτέλους για να μπορέσουμε να του πούμε «καλωσορίσατε στη χώρα που γέννησε τη Δημοκρατία». Πόσες φορές το ακούσαμε το τελευταίο διήμερο; Έχασα το μέτρημα στη Πνύκα. Εκεί, ήμουν έτοιμος να πέσω στο βάραθρο.

«Έκανα μπάμπω μ’ το σταυρό μου σαν είδα τέτοιο παγανό. Και κόσεψα το γάιδαρό μου, μακριά τ’ να φύγω στο βουνό», έλεγε ο Βίρβος για το τρένο που ‘ρθε στο χωριό και παλάβωσαν οι χωρικοί.

Και κλείνω αυτήν την σύντομη ανταπόκριση απ’ το χωριό μου, με μία υποσημείωση της φίλης συγγραφέως, Αφροδίτης Φραγκιαδουλάκη, από το Ηράκλειο Κρήτης: «Παρακολουθούμε λοιπόν με αμείωτο ενδιαφέρον φωτογραφίες που εστιάζουν σε κάθε πόντο εκτεθειμένου δέρματος της κυρίας Μακρόν. Μετράμε ικανοποιημένοι τις ρυτίδες στους καρπούς και τους αστραγάλους της. Νιώθουμε ήρεμοι, προστατευμένοι από τα δεκάδες φίλτρα που διαθέτουν τα κινητά μας ώστε να δείχνουμε άπαντες αψεγάδιαστοι. Ελεύθεροι να κανιβαλίσουμε και να ειρωνευτούμε. Εθισμένοι στο κυνήγι της τελειότητας, ξεχνάμε το σημαντικότερο: οι ζάρες του δέρματος ωχριούν μπροστά στις ζάρες του μυαλού. (Η κοινότητα του κενού... ή το αντίστροφο)»

Κερασία, λέγεται το 2^ο βιβλίο της Αφροδίτης που μόλις κυκλοφόρησε. Το πρώτο, το «Ραντεβού», πέρυσι, θεωρήθηκε από τα καλύτερα πρωτοεμφανιζόμενης συγγραφέως. Με ενθουσιασμό το συστήνω.

Ο ερωτευμένος αεροπειρατής, Αιγύπτιος Seif el-Din Moustafa Imam, εδώ και πέραν του 1 έτους κρατείται υπό συνθήκες απομόνωσης στις κεντρικές φυλακές της Λευκωσίας, εν αναμονή της τελικής απόφασης του Εφετείου για έκδοσή του στην Αίγυπτο, όπως ζητούν οι εκεί αρχές. Τον περασμένο Μάρτιο ο Imam διάπραξε αεροπειρατία, αναγκάζοντας τον πιλότο να προσγειώσει το αεροσκάφος στην Λάρνακα. Ήθελε να δει την πρώην γυναίκα του, Κύπρια, ισχυριζόμενος ότι την αγαπά ακόμα. Από δημοσιεύματα εκείνων των ημερών υπήρχαν και αναφορές σε προβλήματα ψυχολογικής διαταραχής του 60χρονου. Η πράξη του εκρίθη εγκληματική. Η Αίγυπτος τον θέλει πίσω.

Δεν πρέπει να δοθεί, όσο και εάν αυτό ίσως να σκιάσει τις καλές σχέσεις μεταξύ Λευκωσίας και Καίρου. Προ ημερών αναφερθήκαμε εδώ στην έκθεση της ανθρωπιστικής οργάνωσης Human Rights Watch, με σοβαρότατες καταγγελίες για βασανιστήρια από το καθεστώς Sisi, εναντίον αντιφρονούντων και όχι μόνο. Εάν υπάρχει, επομένως, και η ελάχιστη πιθανότητα εάν δοθεί στις αιγυπτιακές αρχές ο άνθρωπος αυτός να μην τύχει δίκαιης και ανθρώπινης μεταχείρισης, το αίτημα έκδοσής του πρέπει να απορριφθεί. Η περίπτωση των Τούρκων αξιωματικών που κατέφυγαν στην Ελλάδα μετα το πραξικόπημα πέρυσι και τα ελληνικά δικαστήρια δεν δέχτηκαν να παραδώσουν στον Ερντογάν επειδή έκριναν δεν θα τύχαιναν στα χέρια του δίκαιης δίκης και αντίθετα η ζωή τους θα ετίθετο σε κίνδυνο, ας ληφθεί υπ’ όψιν και από τις κυπριακές δικαστικές αρχές. Θα επανέλθουμε σ’ αυτό.

* Η στήλη μου "Πρόσωπα & Προσωπεία" στον σημερινό, 10/9/2017, "Φιλελεύθερο" Κύπρου.