Η σκουπιδοφάγος TV*

Στην Ελλάδα, σε μία από αυτές τις άθλιες μεσημβρινές εκπομπές όπου κάθε πικραμένος-βαρεμένος βγαίνει και λέει το μακρύ και το κοντό του, τηλεφώνησε προχθές μία ακροάτρια που αυτοσυστήθηκε στην παρουσιάστρια Κατερίνα Καινούριου (στο Open) ως Βίκυ, και εξομολογήθηκε ότι «δυστυχώς, Κατερίνα μου, εγώ περιμένω ένα παιδάκι, και λέω “δυστυχώς” γιατί το παιδί που θα φέρω στον κόσμο είναι του γιου του συζύγου μου».

Στη συνέχεια, η εν λόγω δυστυχισμένη εξήγησε στο πανελλήνιο (που άλλη έγνοια δεν είχε) ότι πριν 3 χρόνια παντρεύτηκε έναν μεγαλύτερό της κύριο, τον οποίο, λέει, γνώρισε μέσω γραφείου συνοικεσίων. «Κι όπως καταλαβαίνετε, τον παντρεύτηκα για οικονομικούς λόγους». Ο σύζυγος λοιπόν, 78χρονος, αλλά πλούσιος, μάθαμε. Ο γιος 20χρονος και ντούρος.

Η Βίκυ παίρνει από τον καθένα ό,τι μπορεί. Τα λεφτά του πρώτου. Το σπέρμα του δεύτερου, με τον οποίο και δηλώνει ερωτευμένη.

Η παρουσιάστρια, μαζί με τους υπολοίπους συντελεστές της εκπομπής, μένουν άφωνοι. Και βεβαίως, ενθαρρύνουν την κυρία Βίκυ να συνεχίσει να μιλάει γιατί ξέρουν πως κάθε της κουβέντα μετράει χρυσάφι στα μηχανήματα της AGB που καταγράφουν την τηλεθέαση των εκπομπών. Λες και τα σκουπίδια χρειάζονται μέτρηση για να αξιολογηθούν….

Το χειρότερο δε απ’ όλα, είναι ότι το απόσπασμα αυτό βγήκε και στο διαδίκτυο και, απ’ ό,τι πρόσεξα, μέσα σε ελάχιστο χρονικό διάστημα, το είδαν 500 χιλιάδες άνθρωποι, συν ένας εγώ! Αυτά, σε καιρό κορωνοϊού σημειώστε. Όπου, πραγματικά, είναι ελάχιστες οι εκπομπές στην τηλεόραση πια, ακόμα και την δική μας εδώ στην Κύπρο που μιμείται τα χειρότερα από την Ελλάδα, που μπορούν όλοι οι άνθρωποι που έχουν περιοριστεί αναγκαστικά στα σπίτια τους να δουν κάτι της προκοπής.

Για αυτό άλλωστε, και ευτυχώς, χάνουν ήδη τη μάχη από το διαδίκτυο και τις πλατφόρμες ταινιών και άλλων αξιόλογων πολιτιστικών εκπομπών, που προσφέρονται σε live-streaming. Μόνο που αύριο, όλα αυτά τα κανάλια της συμφοράς, θα κλαίνε ότι δεν έχουν έσοδα και θα το αποδώσουν και αυτό στην πανδημία, ζητώντας πιθανώς από το κράτος, δηλαδή εμάς τους πολίτες, να τους καλύψει ένα μέρος από τη ζημιά. Την οποία ζημιά, ούτε καν θα σκεφτούν βεβαίως ότι μπορεί να την προκαλούν και οι δικές τους, φτηνιάρικες και άθλιες επιλογές!

Τελικά, εάν εξαιρέσει κάποιος μερικά δελτία ειδήσεων, τα τηλεοπτικά κανάλια αποκαλύφθηκε τώρα με το #ΜένουμεΣπίτι ότι έχουν κερδίσει μόνο μια πολύ μικρή μερίδα τηλεθεατών, και αυτή δηλαδή με το ζόρι, επειδή οι άνθρωποι, μάλλον από συνήθεια και μη καλή σχέση με τα ιντερνετικά δίκτυα, δεν έχουν και άλλες επιλογές.

Αποδεικνύεται δε και η φτώχεια πολλών καναλιών σε ενδιαφέρον και ποιοτικό αρχειακό υλικό – τέτοιο που, όπως συμβαίνει στα περισσότερα μεγάλα κανάλια της Ευρώπης, (ως έναν βαθμό και στο ΡΙΚ, ιδίως των παλαιότερων ημερών), να μπορεί να γεμίσει με ωραίες αναμεταδόσεις τις ατέλειωτες ώρες που ο κόσμος μένει κλεισμένος μέσα, κυρίως δε εκείνων των ανθρώπων που μαζί με τον περιορισμό γεύονται και σκληρή μοναξιά.

Τα κανάλια, δημόσια και ιδιωτικά, που επένδυσαν σε ποιοτικές εκπομπές και σειρές, στο θέατρο, σε συναυλίες καλής μουσικής (όχι των σκυλάδικων), και σε κοινές παραγωγές με άλλους οργανισμούς, έχουν, ιδίως τώρα με την κρίση, πολλά πράγματα να δείξουν στους τηλεθεατές. Όσα κανάλια, αντιθέτως, βασίστηκαν και βασίζονται σε φτήνιες, με αυτές πορεύονται και τώρα, και επί αυτών κρίνονται.

Ένα καλό προιόν, κρίνεται από την αντοχή του στον χρόνο. Δείτε τα τραγούδια. Πχ, το Χαμόγελο της Τζοκόντα του Χατζιδάκι, και ο Σταυρός του Νότου του Μικρούτσικου, είναι σταθερά στην λίστα των 100 πιο ευπώλητων δίσκων. Τα σουξεδάκια, όσο γρήγορα φτάνουν στη κορυφή, τόσο πιο γρήγορα εξοστρακίζονται από τη λίστα και δεν επανέρχονται ποτέ.

Σκίτσο του Daryl Cagle

(*) Η στήλη μου Πρόσωπα & Προσωπεία στον "Φιλελεύθερο" Κύπρου, 24.04.2020

ΠΕΡΑ ΚΑΙ ΠΑΝΩ ΑΠΟ ΤΟΥΣ ΑΡΙΘΜΟΥΣ

https://www.bbc.com/news/av/world-asia-52046339/coronavirus-inside-a-covid-19-intensive-care-unit

Αυτό το ρεπορτάζ του BBC, υπόδειγμα σοβαρής και "μεγάλης" δημοσιογραφίας,

ιδίως σε καιρούς "πολέμου" όπου κάθε πληροφορία-ενημέρωση έχει πολλαπλή αξία, πραγματικά σου κόβει την ανάσα. Δείχνει επίσης και πόση μεγάλη σημασία έχει η άριστη συνεργασία εδώ των ανθρώπων της "πρώτης γραμμής" με το μέσο ενημέρωσης. Πόσο επαγγελματικά συνεργάστηκαν, σε ένα πολύ δύσκολο και κρίσιμο για την αξία των ασθενών περιβάλλον, ώστε να δώσουν στην κοινή γνώμη την εικόνα και την πληροφορία που πρέπει. Αυτό που, με μια λέξη απροσμέτρητης αξίας, λέμε ΑΛΗΘΕΙΑ.

Θα προσέξετε, ακόμα, τον σοβαρό και μεστό λόγο, δίχως ίχνος υπερβολής, δραματικού ύφους και πομπωδών εκφράσεων, τόσο των ιατρών και νοσηλευτών, όσο και του ρεπόρτερ του BBC.

Γνωρίζω από πρώτο χέρι πώς, και με πόσο κόπο και σοβαρότητα σχεδιάστηκε και εκπονήθηκε όλη αυτή η "δημοσιογραφική επιχείρηση". Δεν είναι εύκολο ένας ιατρός-εντατικολόγος να δεχτεί, αυτός και η ομάδα του, να απασχοληθούν επί αρκετή ώρα με ένα ρεπορτάζ. Όπως θα ακούσετε και θα δείτε, ζουν έναν πόλεμο όπου "συνεχώς έρχεται κόσμος".

Ούτε και είναι εύκολο ένας διευθυντής νοσοκομείου να δώσει έγκριση για να γυριστεί αυτό. Πρέπει να έχει πειστεί, και να ξέρει, ότι αξίζει τον κόπο. Ότι θα επωφεληθούν από αυτό οι πολίτες που θα το δουν. Ότι θα καταλάβουν τη σοβαρότητα της κατάστασης. Και ότι θα δουν και θα ακούσουν, πέρα από το στερεότυπο "οι ηρωικοί ιατροί και νοσηλευτές", γιατί είναι ακριβώς αυτό. Αυτό, για το οποίο πριν λίγες μέρες, όλοι η Αγγλία σταμάτησε για λίγα λεπτά ό,τι έκανε, και χειροκρότησε όρθια τους ανθρώπους του, όχι δίχως προβλήματα, Εθνικού Συστήματος Υγείας της.

Γίνονται πιο εύκολα τα πράγματα όμως όταν, για να συναινέσει ένα ιατρός και ένας διευθυντής νοσοκομείου σε αυτό το αίτημα για "ρεπορτάζ στην εντατική", του το ζητά κάποιος, εν προκειμένω το BBC, που από τον δικό του χώρο, δίνει την ίδια μάχη. Όταν αυτό το μέσον προβάλλει το στόρι, και όχι τον εαυτό του, πόσω μάλλον τον ή τους παρουσιαστές ή ρεπόρτερς του.

Αν ήταν δικοί μας, Χριστέ μου τι θα ακούγαμε εάν τους επέτρεπαν να μπουν σε μια ΜΕΘ "πολεμική". Θα έπαιζαν τρέιλερ διαφημιστικό τρεις μέρες. Το "κυρίες και κύριοι" και το "συγκλονιστικές στιγμές", θα πήγαινε σύννεφο. Τα γυρίσματα θα

εστιάζονταν στο "Ουάου" και όχι στο "δες" και "άκου". Πραγματικά, δώστε βάση στο απίστευτα επαγγελματικό γύρισμα αυτού του ρεπορτάζ. Την λήψη, την σκηνοθεσία, το μοντάζ.

Και βέβαια στο αποτέλεσμα, που ήταν και είναι το ζητούμενο: Να δει ο κόσμος τι γίνεται, τώρα, εκεί μέσα, στις Μονάδες. Τι δουλειά κάνουν γιατροί και νοσηλευτές; Πώς είναι οι ασθενείς; Τι σου κάνει αυτός ο φοβερός ιός;

Είπα πολλά, ναι. Γιατί εντυπωσιάστηκα και τρόμαξα. Σε αυτά τα περίπου 5 λεπτά ρεπορτάζ, χώνεψα απολύτως ποιον αγώνα δίνουμε όλοι εναντίον του κορωνοϊού. Χώνεψα απολύτως τι συμβαίνει τώρα, πέρα και πάνω από τους αριθμούς, που καθημερινά μας ανακοινώνουνε, μαθαίνουμε και αναμεταδίδουμε.

(*) Κομμάτι μου στο Protagon.gr

Τι απίθανο ον!

Στα social media οι φίλοι του ΣΥΡΙΖΑ  κάνουν διανομή αυτής της φωτογραφίας του γενικού χειρουργού, πρώην Αναπληρωτή Υπουργού Υγείας της Ελλάδος, Παύλου Πολάκη. Τον βλέπουμε να ποζάρει μέσα σε χειρουργείο και «να παρέχει τις υπηρεσίες του στη πρώτη γραμμή εναντίον του COVID-19», όπως αναφέρουν τα κομματικά tweets και trolls.  Όπως σχολιάζει στο Twitter ο @GreekAnalyst, κάποιος θα πρέπει να του μάθει, του Πολάκη, και πώς να φοράει τη μάσκα σωστά. Ακόμα κι αν είναι παλιά η φωτό, δεν την ανεβάζεις έτσι, αυτές τις μέρες. Elmentary!

> Τι απίθανο oν, λέω εγώ! Μερικές φορές δεν ξέρω αν πρέπει να βάλω τα γέλια ή να πάρω τα αντικαταθλιπτικά μου φάρμακα!

Απ' το παράθυρό μου βλέπω ...*

Θάνατοι μεταξύ 05/03 και 05/04 σε 4 χώρες της ΕΕ με παρόμοιο πληθυσμό με την Ελλάδα: Ολλανδία 1776, Βέλγιο 1447, Πορτογαλία 295 και Ελλάδα 73.  Όπως λέει και το τραγούδι από την Μελωδία της Ευτυχίας «κάτι καλό πρέπει νάχουμε κάνει».

Όμως, δεν είναι η ώρα τώρα για πανηγυρισμούς, ο δρόμος είναι μακρύς, μαραθώνιος είπαμε, και νικητής πάντα αναδεικνύεται εκείνος που αντέχει ως το τέλος, και όχι πάντα εκείνος που προπορεύεται στην αρχή.

Το ευτύχημα για την Ελλάδα είναι ότι έχει τους καταλληλότερους ανθρώπους στην κατάλληλη θέση, και έδρασαν έγκαιρα.

Ένας από αυτούς – και δεν θα κουραστώ να το λέω και να το φωνάζω – είναι ο Καθηγητής Επιδημιολογίας στο Πανεπιστήμιο Αθηνών, Σωτήρης Τσιόδρας, τον οποίο παρακολουθούμε κάθε απόγευμα στις 6μμ από την ΕΡΤ, και έχουμε πλήρη εικόνα της κατάστασης, με σοβαρότητα και ηρεμία.

Ο Αμερικανός πρεσβευτής στην Αθήνα, Τζέφρι Πράϊατ, έγραψε προχθές στο Twitter, επικροτώντας σχετικό άρθρο της New York Times (NYT): «Καθ’ όλα άξιος ο έπαινος προς τον Έλληνα Καθηγητή Τσιόδρα, “τον επικεφαλής της διαχείρισης του κορωνοϊού από την κυβέρνηση, θρησκευόμενου πατέρα επτά παιδιών, με μακρά σταδιοδρομία μελετώντας μεταδοτικές νόσους στο Χάρβαρντ, στο Μ.Ι.Τ. και αλλού.” Είμαστε όλοι πολύ τυχεροί που τον έχουμε εδώ στην Ελλάδα».

Τα γράφω και τα αναπαράγω αυτά για έναν βασικό λόγο: Πιστεύω ακράδαντα ότι η επόμενη μέρα αυτής της πανδημίας θα είναι η αρχή μιας άλλης ζωής για όλους. Σε πολλά επίπεδα. Για παράδειγμα, στον καίριο τομέα της πολιτικής επικοινωνίας, «οι ανερχόμενοι ήρωες της εποχής του κορωνοϊού, είναι κορυφαίοι επιστήμονες στην Ευρώπη

που έχουν γίνει αναγνωρίσιμα πρόσωπα σε κάθε σπιτικό, ικανοποιώντας την συναισθηματική μα και πρακτική ανάγκη της κοινωνίας να έχει σωστή πληροφόρηση, να της λένε την αλήθεια», όπως γράφει η Ματίνα Στεβής στο άρθρο της «Οι ανερχόμενοι ήρωες της εποχής του κορωνοϊού» στην NYT.

«Ο Δρ. Μάσσιμο Γκάλλι στην Ιταλία, διευθυντής του Τμήματος Μεταδοτικών Νόσων στο Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο Λουίτζι Σάκκο του Μιλάνου, δέχτηκε να αλλάξει την λευκή εργαστηριακή του μπλούζα για κουστούμι και γραβάτα, και να εκτεθεί στα μίντια για να λέει τα πράγματα ως έχουν». Δηλαδή, για να λέει στον κόσμο όχι αυτά που θέλει να ακούσει, αλλά αυτά που πρέπει να ακούσει. Την αλήθεια.

Ήδη, αυτή η σημαντική «αποκάλυψη» ετούτης της εποχής του κορωνοϊού, βάζει από τώρα γερά θεμέλια για να αλλάξει  η πολιτική επικοινωνία την επόμενη μέρα. Οι σοβαροί πολιτικοί το καταλαβαίνουν κιόλας αυτό. Οι λαϊκιστές, τους βλέπετε, ένας-ένας γκρεμίζονται.

Όσο για τον Δρ. Σωτήρη Τσιόδρα, προσωπική επιλογή (κατόπιν εισηγήσεων στενών του συνεργατών) του Έλληνα Πρωθυπουργού, Κυριάκου Μητσοτάκη, ο Θοδωρής Αναγνωστόπουλος, συνιδρυτής και γενικός διευθυντής του μη κερδοσκοπικού οργανισμού SciCo (από το Science Communication),  τον περιγράφει στην NYT ως έναν «ταπεινό, μετριόφρονα και φιλεύσπλαχνο άνθρωπο, που αναμφισβήτητα όμως είναι και ένας κορυφαίος επιστήμονας στον κλάδο του».

Βλέπουμε ,λοιπόν, και νομίζω ότι θα το δούμε και πιο ξεκάθαρα ακόμα όταν περάσει αυτή η μόρα, ότι η εποχή των λεγόμενων «χαρισματικών ηγετών» βαίνει προς το τέλος της, εάν το «χαρισματικός» περιορίζεται μόνο σε επικοινωνιακό-δημαγωγικό επίπεδο. Χωρίς τα ουσιώδη «τυπικά προσόντα», δηλαδή αυτά που έχουν ο Τσιόδρας και ο Γκάλλι, δεν πας πουθενά.

Δεν λέω ότι πρέπει να είσαι αναγκαστικά  φτασμένος και  καταξιωμένος ιατρός για να γίνεις πχ Υπουργός Υγείας μιας χώρας, ή σπουδαίος αρχιτέκτονας ή πολιτικός μηχανικός για να ηγηθείς της πολεοδομίας, αν και θα ήταν καλό. Στην Ελλάδα τώρα, ο Υπουργός Ψηφιακής Διακυβέρνησης, Κυριάκος Πιερρακάκης, είναι ένας άνθρωπος που προέρχεται από αυτόν τον χώρο της πληροφορικής, και τον παίζει στα δάκτυλά του. Σε λιγότερο από ένα χρόνο, έχει κάνει όσα δεν έγιναν τα δέκα τελευταία.

Άρα, απαιτείται συνδυασμός της ικανότητας να επιλέγεις τους ικανότερους και πιο κατάλληλους,  να μπορείς να καταλαβαίνεις τι σου λένε, και να βλέπεις την γενικότερη εικόνα ώστε να τα εφαρμόζεις. Αυτοί θα είναι οι ηγέτες του αύριο. Για τους υπόλοιπους, θα λέμε απλώς ότι τους έφαγε ο κορωνοϊός!

Εικονογράφηση: Έργο του Edward Hopper

(*) Η σημερινή μου στήλη, Πρόσωπα & Προσωπεία, στην κυπριακή εφημερίδα Φιλελεύθερος. 

Σπάζοντας την καραντίνα...*

Ο ανθοπώλης που ακολουθεί τις πομπές των κηδειών για να φαίνονται πολλοί, και άλλα φιλοσοφικά ερωτήματα για το πόσο και αν κινδυνεύει η κοινωνική μας συνοχή από τον εγκλεισμό μας. 

Πριν λίγες μέρες η ποιήτρια Ιουλίτα Ηλιοπούλου ανάρτησε στο Facebook  αυτό το απόσπασμα από κείμενο του καθηγητή Νίκου Αλιβιζάτου, στην Καθημερινή της 25/3/20, για τον δυσδιάκριτο κίνδυνο που ελλοχεύει για την καθημερινή ζωή αλλά και για την δημοκρατία στο άμεσο μέλλον. Διάβασα ενδιαφέροντα σχόλια, και είπα να παραθέσω εδώ και το δικό μου, διανθισμένο με σκέψεις και εικόνες άτακτες:

«Με την επιβολή της απομόνωσης είναι πολύ πιθανό να ενισχυθεί η ατομικότητα και η νοοτροπία τού : “ο καθένας για την πάρτη του”. Και τούτο εις βάρος της συλλογικότητας, πάνω στην οποία στηρίζεται η καθημερινότητα της δημοκρατίας αλλά και της κοινωνικής συμβίωσης γενικότερα. Διότι, παρά τη μοναξιά που ενδημεί ιδίως στις μεγάλες πόλεις, η ζωή μας έως σήμερα στηριζόταν στη ζεστασιά της φυσικής επικοινωνίας, είτε πρόκειται για τη διασκέδαση και τον αθλητισμό, είτε για τον έρωτα και την αγάπη, είτε ακόμη και για τη θρησκευτική λατρεία. Αν αυτή περιορισθεί, όπως πολλοί προβλέπουν ότι θα συμβεί για να αποτραπούν νέες πανδημίες, τότε πολύ φοβούμαι ότι την κοινωνική συνοχή μας, αν όχι και την ίδια τη δημοκρατία, θα απειλήσουν άλλοι, εξίσου αποτρόπαιοι κίνδυνοι.»

Κατ’ αρχήν, αλλά και κατ’ αρχάς, έχει δίκιο ο Καθηγητής.  Αλλά στην παρούσα φάση δεν έχουμε άλλη επιλογή. Βέβαια, δεν έχω στέρεη άποψη για ποια κοινωνική συνοχή είχαμε ως τώρα, ή αν αυτό που είχαμε ήταν κοινωνική συνοχή. Θέλει πολλή κουβέντα, και είμαι σίγουρος ότι ο καθένας έχει να συνεισφέρει σε αυτήν πολλά.

Σ’ αυτή τη συγκυρία όμως, της πρωτοφανούς πανδημίας που έχει ενσκήψει, κλείνοντάς μας μέσα για να μη μας φάει όλους, το ίντερνετ, με τα μέσα κοινωνικής δικτύωσής του, είναι το καλύτερο εναλλακτικό που έχουμε. Μπορεί να στερούμαστε την φυσική παρουσία άλλων ανθρώπων, κυρίως των δικών μας, αλλά και η διαδικτυακή εικόνα και φωνή είναι σωτήρια εργαλεία. Φαντάζεστε να μην τα είχαμε και αυτά; Τόσο για την ενημέρωση, όσο και για την … κοινωνικότητά μας.

Με τα social media έχω έρθει πολύ πιο κοντά σε συνανθρώπους μου από άλλες χώρες, με τρόπο μάλιστα που δεν θα συνέβαινε ποτέ εάν δεν υπήρχε αυτή η πανδημία. Είδα τα παράθυρα και τα μπαλκόνια των Ιταλών και Ισπανών συμπατριωτών μου (έτσι λέω εγώ όλους τους Ευρωπαίους), που έχουν πληγεί περισσότερο απ΄ όλους.

Μοιράστηκαν μαζί με μένα, την στεναχώρια, τον πόνο και τον φόβο τους. Όταν μου το επέτρεπαν, με τις εικόνες που ανέβαζαν, έμπαινα και μέσα στα σπίτια τους κιόλας.  Ένοιωσα τη λύπη τους, άκουσα το τραγούδι και τη σιωπή τους. Πρόσεξα τα πρόσωπά τους, όπως δεν θα σου τα έδειχναν ποτέ, ιδίως οι Ιταλοί που και στον ύπνο τους ακόμα περιποιημένοι είναι.

Πριν από το λοκ ντάουν, οι αδιάκριτες εκπομπές εισέβαλλαν καθημερινά στα σπίτια, κυρίως στις κρεβατοκάμαρες των «αναγνωρίσιμων» που, προ κορωνοϊού μας χάριζαν γερές δόσεις από λάϊφσταϊλ – αυτής της ωραίας βιομηχανίας, που τώρα δοκιμάζεται, αφού αποκαλύπτει και τις ωραίες ατέλειες των ανθρώπων. Ίσως όμως και να αναδεικνύει και άλλες πανέμορφες πλευρές τους, που δεν φαίνονταν στα μέχρι πρόσφατα σέλφιζ, που όλα σαν να έμοιαζαν με όλα.

Τώρα όμως, οι ίδιες κάμερες, τηλεοπτικές ή των κινητών,  μας μεταφέρουν μακρινά πλάνα από σκοτεινά μπαλκόνια με πρόσωπα σε φυσικό φωτισμό, και μουσικές αμοντάριστες. Με τις ώρες κάθομαι και παρακολουθώ αυτό το πραγματικό ριάλιτι, και μα το Θεό, όσο και αν σφίγγεται η καρδιά μου, τόσο πιο πολύ με γλυκαίνει η ιδέα ότι κατά έναν παράξενο τρόπο είμαι και εγώ εκεί – απλώνω και δίνω το χέρι μου, ακουμπώ πραγματικούς ανθρώπους, και εύχομαι όταν και εάν έρθει και η δική μου, ώρα να μην είμαι μόνος.

Μέχρι τώρα, βλέπαμε δρόμους γεμάτους, καφετέριες διάσπαρτες και πολύβουες,  σαν υπέροχες κι αλλόκοτες φωλιές ανθρώπων. Τώρα έχουν στοιβάξει τραπεζοκαθίσματα, και θυμίζουν αργία. Αργία που περιμένεις να περάσει, αλλά αργεί.

Μου λείπει η κινητικότητα των ανθρώπων, το movement δηλαδή, αλλά όχι η κίνησή τους, ο συνωστισμός και ο θόρυβός τους. Είναι απίστευτο πόσο έχουν δυναμώσει γύρω μου οι λησμονημένοι ήχοι: του αέρα, του τρεχούμενου νερού, των πουλιών, του ενός αυτοκινήτου μόνο, κάπου-κάπου, του βηματισμού ενός μόνο ανθρώπου στον πεζόδρομο,  και κυρίως οι διαφορετικές «γλώσσες» των ωρών της ημέρας και της νύχτας, που ξέχασα ότι υπήρχαν.

Προχθές, σταμάτησα σε ένα κοιμητήριο εδώ στη Λεμεσό, Κύπρο, όπου έχω εγκλωβιστεί από τις αρχές Μαρτίου. Μόνο στα νεκροταφεία βρίσκεις ανθοπωλεία ανοικτά.  Ήθελα να αγοράσω δυο τρεις γλάστρες να βάλω στη βεράντα μου. Πουλάκι είμαι, και κάθε φωλιά θέλει τον κήπο της. Διάλεξα μια τριανταφυλλιά μυρωδάτη, ένα γεράνι κόκκινο, και άσπρες μαργαρίτες. Ρώτησα τον ανθοπώλη «πώς πάμε;», και απάντησε με ωραίο χιούμορ στην ανόητη, για το συγκεκριμένο τόπο, ερώτησή μου:» «Πολύ ησυχία, φίλε».

Και συνέχισε:

«Όσες κηδείες γίνονταν πριν, γίνονται και τώρα. Περιμένουμε περισσότερες, αλλά επί του παρόντος δεν έχουμε παρά 1-2 απώλειες από κορωνοϊό εδώ στη πόλη.».

Δραματικά, όμως, έχει αλλάξει ο αριθμός εκείνων που συνοδεύουν τους νεκρούς στην τελευταία τους κατοικία. Τα μέτρα περιορισμού, παρόλο που εξαιρούν τις κηδείες εφ’ όσον έχεις συμπληρώσει το σχετικό έντυπο, έχει κρατήσει τους φίλους και λοιπούς συγγενείς σπίτια τους.

«Μόνο οι πολύ στενοί έρχονται. Δεν έχω δει παραπάνω από δέκα σε μια κηδεία. Πέντε-έξη είναι συνήθως. Ραγίζει η καρδιά μου. Έτσι, πολλές φορές πάω κι εγώ μαζί τους, να γίνουμε περισσότεροι…», μου είπε ο ανθοπώλης, ένα παλικάρι δυο μέτρα,  και το τραχύ πρόσωπό του πήρε το χρώμα όλων των λουλουδιών που κάθονταν μέσα στους κουβάδες του.

Να, λοιπόν, μια ακόμη «ζεστασιά της φυσικής επικοινωνίας» που ίσως να μην είχε εκδηλωθεί π.κ, και αναφύεται τώρα που ο περιορισμός μας κάνει να προσέχουμε τα μέχρι τώρα απαρατήρητα.

Μερικά από τα οποία είμαι σίγουρος ότι θα ενισχύσουν την κοινωνική συνοχή, που ασφαλώς και δοκιμάζεται. Αρκεί όμως, τώρα που κλειστήκαμε λίγο, να αρχίσουμε να παρατηρούμε και λίγο πιο πολύ…

(*) Το άρθρο μου αυτό δημοσιεύτηκε στην ιστοσελίδα του Protagon.gr